Zijn triggerpoints echografisch te lokaliseren met shear wave snelheid?

Myofasciale triggerpoints in de m. infraspinatus komen vaak voor bij schouderklachten. De meest gebruikte methode om triggerpoints vast te stellen is manuele palpatie om lokale regio’s vast te stellen die stijver voelen dan het omliggende weefsel en die pijnklachten oproepen bij de patiënt. Deze techniek ligt onder vuur vanwege de kwalitatieve aard,  geeft geen informatie over de mate van grootte en ernst en heeft waarschijnlijk een lage interbeoordelaarsbetrouwbaarheid.
Een kwantitatieve methode om triggerpoints vast te stellen zou veelbelovend zijn. In een eerdere studie werd magnetic resonance elastography (MRE) getest, maar vanwege de hoge kosten is MRE geen klinisch interessante oplossing.

Shear wave elastography (SWE)  is een innovatieve methode, waarbij aan de hand van de snelheid waarin shear waves door tissue bewegen conclusies kunnen worden getrokken. Dit is een noninvasieve methode om weefselstijfheid vast te stellen. Eerdere studies hebben Shear wave elastography succesvol gebruikt in het vaststellen van pathologische weefsel in de schildklier en de borst. Daarnaast is SWE ook valide en betrouwbaar gebleken in veranderingen in de spieren en pezen. Zo is in een eerdere studie aangetoond dat SWE effectief gebruikt kan worden om de veranderingen in stijfheid van een trigger point vast te stellen na houdingsverandering of dry needling.

De waarde van SWE om triggerpoints vast te stellen in relatie tot het omliggende gezonde weefsel is nog niet getest. Eerdere studies hebben zich vooral gericht op de m. trapezius, en andere spieren zijn nog niet onderzocht. Het doel van deze studie is om myofasciale triggerpoints in de infraspinatus vast te stellen. De primaire hypothese is dat spieren met een latent triggerpoint een regio laten zien een toegenomen shear wave snelheid. De secundaire hypothese is dat patiënten een toegenomen shear wave snelheid vertonen in de betrokken regio vergeleken met controle-proefpersonen, terwijl beide groepen in de onaangedane regio’s vergelijkbare shear wave snelheid hebben.

Methode

In deze case-control studie werden mensen geïncludeerd die latente triggerpoints hadden in de infraspinatus. De mensen waren 18-65 jaar en hadden een enkel, unilateraal triggerpoint in de infraspinatus, die bij palpatie pijnlijk is, maar geen spontane symptomen oproept. Deze proefpersonen werden gekoppeld aan gematchte mensen zonder triggerpoints. De belangrijkste uitkomstmaat was de shear wave snelheid.
De ultrasound evaluatie werd uitgevoerd door een ervaren sonograaf. Mensen werden gepositioneerd in dezelfde houding als die voor de palpatie werd gebruikt (liggend op de zij, arm in 60 graden flexie/abductie). De onderzoeker was eerst geblindeerd voor de patiënten met triggerpoints. In de tweede fase van het onderzoek was hij wel op de hoogte van de triggerpoints om op die manier eventuele verschillen vast te stellen.

Resultaten

Er werden 9 mensen geïncludeerd (6 vrouwen, 3 mannen) en gekoppeld aan controlepersonen. De shear wave snelheid van het gepalpeerde latente triggerpoint (gem 4,09±1,4 m/s) verschilde niet van het aangrenzende spierweefsel (gem 3,92±1,6 m/s). Bij vergelijking met de controlepatiënten was de gemiddelde short wave snelheid in de aangedane regio wel significant hoger dan in de corresponderende regio bij de controlegroep (gem 2,8±0,75 m/s). De shear wave snelheid was over het algemeen groter bij het niet-betrokken weefsel (3,83±1,6 m/s) bij patiënten wanneer dat vergeleken werd met hetzelfde weefsel (2,62±0,2 m/s) in de controlegroep.

Conclusie en opmerkingen

De primaire hypothese bleek niet te kloppen; er was geen hogere shear wave snelheid op de triggerpoints dan het omliggende spierweefsel. Ook bij kennis van de exacte locatie van het triggerpoint werd dit verschil niet gezien. De secundaire hypothese wordt deels ondersteund door de resultaten. Zowel in de betrokken regio’s als in niet-betrokken regio’s was bij de patiënten de shear wave snelheid hoger dan in de controlegroep. De auteurs geven meerdere mogelijke verklaringen voor de bevindingen. Ten eerste kan SWE niet geschikt zijn om triggerpoints op te sporen, maar deze theorie noemen ze vooralsnog niet overtuigend. Ten tweede kan het zijn dat de responsiviteit van SWE niet voldoende is. Ten derde suggereren de onderzoekers dat de m. infraspinatus (vergeleken met de m. trapezius) te dik is om triggerpoints goed op te zoeken of dat, ten vierde, triggerpoints eigenlijk niet bestaan als dusdanig lokale punten van stijfheid, maar dat het diffuser is in het weefsel. Een kwantitatieve methode voor fysiotherapeuten om triggerpoints vast te stellen zou fijn zijn, maar shear wave snelheid lijkt op dit moment nog geen optie.