Verschil tussen mannen en vrouwen bij spiervermoeidheid

Vrouwen rapporteren vaker werkgerelateerde musculoskeletale klachten dan mannen, met name in de nek, schouder en armregio. Er zijn verschillende risicofactoren voor het ontstaan van deze klachten, waaronder belasting bij het tillen, blootstelling aan vibraties, verkeerde houdingen. Waarom vrouwen onder dezelfde omstandigheden meer klachten ontwikkelen dan mannen is echter grotendeels onbekend.
Het verschil tussen mannen en vrouwen is vaak gemeten in isometrische oefeningen waaruit blijkt dat vrouwen juist een beter spieruithoudingsvermogen hebben dan mannen bij isometrische submaximale contracties in bepaalde delen van het lichaam, zoals de bovenbenen, armen en handen, maar niet in andere delen zoals bijvoorbeeld de enkels. Het type werktaak beïnvloedt ook sekse-specifieke vermoeidheidsreacties. Een eerdere studie toonde aan dat vrouwen langer uithoudingsvermogen hadden bij een statische oefening op 50% van de maximale vrijwillige contractie (MVC), maar dat dit verschil wegviel bij dynamisch werk. In hoeverre deze bevindingen relevant zijn bij de ontwikkeling van musculoskeletale klachten is niet duidelijk.
In het werk is het kunnen wisselen van houdingen een belangrijke factor in het ontwikkelen van vermoeidheid, pijn en musculoskeletale klachten.
Het doel van deze studie is om vast te stellen of  er verschillen tussen mannen en vrouwen zijn in de uitvoering, vermoeidheid en spieractiviteit tijdens een vermoeiende, repetitieve taak van de bovenste extremiteit.

Methode

Bij 58 vrouwen en 55 mannen (gemiddelde leeftijd 27) zonder eerdere klachten aan de bovenste extremiteit of rug werd een repetitieve taak afgenomen, met het doel om de dominante arm te vermoeien. Bij deze oefening moesten de deelnemers een wijzende beweging maken tussen twee punten, met de elleboog boven een gestandaardiseerde hoogte. Een metronoom gaf het tempo aan en de deelnemer kreeg feedback op het op tijd aanwijzen van het juiste punt. Deze taak werd uitgevoerd tot de opdracht niet meer goed kon worden uitgevoerd of tot de deelnemer een vermoeidheidsscore van minimaal 8 gaf op een Borgschaal van 0 tot 10, die iedere minuut werd afgenomen. Door middel van EMG werden gegevens verzameld over de spieractiviteit in de m. trapezius pars decendens, anterieure deel van de m. deltoïdeus, m. biceps brachii en de lange kop van m. triceps brachii.

Resultaten

Bij baseline waren er geen significante verschillen in spieractiviteit tussen mannen en vrouwen. Bij alle deelnemers was de reden om te stoppen met de taak een score van 8 of hoger op de Borg-schaal. Bij de vrouwen was de mediaan tot dit gebeurde 6,5 minuten en bij mannen 7 minuten. Dit verschil was niet significant. Alle vier de spieren lieten op het EMG een verhoging zien van 25-35%, zowel bij mannen als bij vrouwen. Wel was er een significant verschil in welke spieren mannen en vrouwen gebruikten. Bij mannen was een grotere toename van de variabiliteit van de m. trapezius te zien naarmate de vermoeidheid toenam en een verlaging van de variabiliteit in de biceps. Bij vrouwen nam de variabiliteit van de biceps juist significant toe.

Opmerkingen samenvatter

Uit dit onderzoek blijkt dat mannen en vrouwen niet zozeer verschillen in het kunnen uitvoeren van een repetitieve taak met lage tot matige belasting. Wel lijkt het zo te zijn dat ze andere strategieën toepassen om de taak uit te blijven voeren als ze vermoeider worden, wat zou kunnen verklaren waarom er een sekseverschil is bij het ontwikkelen van musculoskeletale stoornissen.