Stressmanagement voor het spastische darmsyndroom

Het irritable bowel syndrome (IBS) is de meest genoemde diagnose bij verwijzing naar gasteroenterologie. Het betreft de helft van de verwijzingen daarheen in de UK. Een groot deel van de chronische patiënten zal op den duur met matig succes geopereerd worden. De symptomen bestaan uit een veranderde stoelgang en abdominale zwelling met ongemak. Veel patiënten reageren niet op conventionele behandeling bestaande uit een antispastische middelen en een vezelrijk dieet. Gezien het feit dat IBS geassocieerd is met psychologische factoren ligt een stress management programma als behandeling voor de hand. De auteurs evalueren de effectiviteit van een stressmanagement programma door deze te vergelijken met antispastische medicatie in de vorm van Colpermin.

Onderzoek

35 personen met IBS zonder somatische afwijkingen werden random toegewezen aan de twee behandelgroepen. Het stressmanagement programma werd door een fysiotherapeut gegeven en bestond uit:

• Het inzichtelijk maken van de relaties stress-darmklachten.
• Dit ook specifiek voor stressoren van de patiënt.
• De aanwezige misvattingen ten aanzien van normaal darmfunctioneren werden weggenomen.
• De patiënten kregen ademhalingstraining met de opdracht dit in het dagelijks leven te gaan toepassen. Gemiddeld bestond dit traject uit 6 behandelingen van 40 minuten.

De groepen bleken bij aanvang van de therapie goed met elkaar vergelijkbaar. Zo bleek er bijvoorbeeld op duur van de symptomen, buikpijn, zwelling, en veranderde stoelgang geen verschil te zien. Wel bleek bij aanvang de stressmanagement groep meer overtuigd van de relatie stress-darmklachten. Tijdens de behandeling werd de progressie geëvalueerd en de patiënt verder aangemoedigd.

Resultaten

Na de behandeling, soms 6 maanden na start van de trail, werden de volgende resultaten gevonden. De stressmanagement groep gaf na afloop aan minder aanvallen te hebben, deze waren ook minder sterk, men ervoer de interventie als goed behulpzaam, en had meer vertrouwen in de toekomst in dit opzicht. Ook bleek het aantal gerapporteerde symptomen gedaald te zijn. De antispastische medicatie gaf nauwelijks enige verbetering aan. Deze verschillen bleken statistisch significant.

Bespreking

Een beperking in dit onderzoek is de mate van controle. Men vond dat beide groepen in aanvang goed met elkaar overeenstemden in een aantal variabelen. Na afloop meet men wederom nagenoeg dezelfde variabelen, maar door middel van een andere vraagstelling. Dat geeft enige onzekerheid of de groepen ook op deze wijze bij aanvang aan elkaar gelijk waren. Verder zou de stressmanagement effectief kunnen zijn doordat men een sterker verband verwachte tussen stress-en-klachten bij aanvang. De Colpermin bleek niet effectief. Mogelijk komt dit omdat het hier een groep betrof die al langdurig klachten had (gem. 3-4 jaar) en ooit al medicatie, zonder blijven effect, hadden gehad. Een deel van de patiënten in de Colpermin groep waren dan ook teleurgesteld niet in de stressmanagement groep te zitten. Deze factoren maken de interpretatie van het onderzoek moeilijk. De auteurs geven terecht aan dat deze problemen en problemen zoals blindering niet altijd te overwinnen zijn. In die zin is het resultaat van dit onderzoek toch te beschouwen als een belangrijke aanwijzing. Het moet de lezer aanspreken dat de interventie uitgevoerd werd door een fysiotherapeut.