Pilates met apparaten weinig effectiever bij lage rugpijn dan Pilates op de mat

Pilates kan op twee manieren uitgevoerd worden: met specifieke apparaten of alleen op de mat zonder apparaten. Pilates wordt vaak gebruikt bij de behandeling van lage rugpijn, maar onderzoeken naar de effectiviteit hiervan laten tegenstrijdige resultaten zien. De meeste clinical trials die tot op heden zijn uitgevoerd zijn gebaseerd op Pilates op de mat, terwijl een systematisch literatuuronderzoek suggereert dat Pilates met apparaten veiliger en makkelijker te leren is en een betere lichaamsstabiliteit tot gevolg heeft. In deze randomized clinical trial wordt de effectiviteit van Pilates op de mat vergeleken met Pilates met apparaten bij mensen met chronische aspecifieke lage rugpijn.

Methode

Mensen die langer dan drie maanden aspecifieke lage rugklachten hadden werden geïncludeerd in het onderzoek. Zij mochten de laatste 6 maanden geen behandeling hebben gehad en niet regelmatig Pilates beoefenen. De participanten werden in twee groepen verdeeld. Groep 1 kreeg Pilates op de mat, met gebruik van een Swiss ball en elastische banden. Groep 2 ontving Pilates oefeningen op apparaten (de Cadillac, Reformer, Ladder Barrel en Step Chair). Beide groepen kregen gedurende 6 weken 2 keer per week een therapiesessie van een uur. De moeilijkheidsgraad en belasting werd aan iedere deelnemer apart aangepast op makkelijk, gemiddeld of moeilijk niveau. Meetmomenten waren bij baseline, na 6 weken en na 6 maanden.

Primaire uitkomstmaten waren:

• Pijn: Pain Numerical Rating Scale (Turk, 1992): een 11-punts schaal waarbij 0 geen pijn is en 10 de ergst denkbare pijn.
• Beperkingen: Roland-Morris Disability Questionnaire (Roland, 1983): bevat 24 ja/nee vragen over ADL activiteiten.

Secundaire uitkomstmaten:

• Globale effectiviteit: Global Perceived Effect Scale (Feinstein, 1987): een 11-punts schaal van -5 tot 5, waarbij -5 betekent dat de klachten veel erger zijn geworden en 5 betekent volledig genezen.
• Patient-specifieke functionele uitkomst: Patient-Specific Functional Scale (Stratford, 1995): hierop geeft de patiënt drie specifieke activiteiten aan waar hij het meeste moeite mee heeft door de rugpijn
• Bewegingsangst: Tampa scale for Kinesiophobia (de Souza, 2008): 17 stellingen waarop mensen door middel van een score tussen 1 en 4 konden aangeven of ze het er wel of niet mee eens waren.

Voorafgaand aan de behandeling werd de verwachting van de participanten gemeten door middel van de Expectancy for Improvement Scale. Direct na de eerste behandeling de Treatment Credibility Scale (beide Borkovic, 1972) werd gebruikt om het vertrouwen in de effectiviteit van de behandeling te meten.

Resultaten

Uiteindelijk hebben 86 mensen deelgenomen aan het onderzoek; 43 in iedere groep. De verwachtingen van de deelnemers en het vertrouwen in de behandeling verschilden niet tussen beide groepen. Therapietrouw was hoog. Beide groepen waren bij de vergelijking binnen de groep tussen start en einde van de behandeling significant vooruit gegaan. Bij vergelijking tussen de groepen was er bij het meetmoment op 6 weken geen significant verschil, maar bij meting na 6 maanden scoorde de groep die Pilates met apparaten had ontvangen significant beter op beperkingen, patiënt-specifieke functionele uitkomst en bewegingsangst. Pijnintensiteit en de globale effectscore waren in beide groepen in gelijke mate afgenomen.

Opmerkingen samenvatter

Deze studie lijkt erop te wijzen dat effecten van Pilates op de mat versus met apparaten niet sterk verschillen. Na 6 weken behandeling en ook na 6 maanden follow-up zijn de rugpatiënten in beide groepen significant verbeterd op alle variabelen. Direct na de interventieperiode (6 weken) is er geen verschil in de vooruitgang tussen de beide groepen. Alleen na 6 maanden is er een klein voordeel van het gebruik van Pilates toestellen op beperkingen en kinesiofobie. Waarom dit verschil pas na 6 maanden zichtbaar is is niet duidelijk. Wat er tussen de 6 weken en 6 maanden is gebeurd, staat niet beschreven. De auteurs geven als mogelijkheden voor de resultaten dat bij de apparaten de stabilisatie van de rugspieren beter is geweest wat op langere termijn doorwerkt, of dat het placebo-effect van het gebruik van apparaten wellicht groter is.
Binnen Psychfysio opleidingen bieden we fysiotherapeuten een opleiding in Pilates aan: Fysiopilates. Pilates is uitstekend te integreren binnen een fysiotherapeutische context.