Nooit te oud om te beginnen met matig tot intensief bewegen

Je bent nooit te oud om te beginnen met bewegen en daarmee de kans op een hart- en vaatziekte te verminderen. Dat is de conclusie die Zuid-Koreaanse onderzoekers trokken nadat ze gegevens van meer dan 1,1 miljoen 60 plussers hadden bestudeerd. Ze vroegen zich af of er een dosis-respons relatie is tussen de frequentie van matig tot intensief bewegen en het risico op een hart- en vaatziekte. Met andere woorden, als een actieve oudere, het wat rustiger aan gaat doen, neemt het risico op een hart- en vaatziekte dan toe? En andersom, neemt het risico af wanneer een oudere juist vaker intensief gaat bewegen? Nu blijkt dat ouderen die vaker matig tot intensief gaan bewegen minder risico lopen op een hartinfarct of een beroerte in vergelijking met ouderen die fysiek inactief blijven. Dat geldt niet alleen voor ouderen die verder relatief gezond zijn, maar ook voor diegenen die een chronische aandoening hebben.

Methode

De ouderen kregen bij een grote tweejaarlijkse gezondheidsscreening tweemaal een vragenlijst voorgelegd. Beide keren beantwoordden ze vragen over hun leefgewoonten. Ze moesten onder andere aangeven hoe vaak ze minstens dertig minuten per dag matig intensief bewogen, zoals wandelen of tuinieren, en hoe vaak ze minstens twintig minuten per dag intensief bewogen, zoals hardlopen of fietsen.

De onderzoekers gebruikten daarnaast gegevens uit een landelijke database van ziektekostenclaims bij de verzekering. Ze selecteerden alleen de mensen die aan het begin van de studie geen hartinfarct of beroerte in de voorgeschiedenis hadden. Ze keken of er een verband was tussen een verandering in de frequentie van matig tot intensief bewegen en het krijgen een hartaanval of een beroerte. Ze telden alleen de infarcten en CVA ’s mee als iemand daarvoor minstens twee dagen in het ziekenhuis had gelegen. In hun analyses keken de onderzoekers ook of dit verband anders is bij mensen die een chronische aandoening hebben zoals diabetes, hypertensie of een te hoog cholesterolgehalte of een andere ziekte.

Resultaten

Iets meer dan een vijfde van de inactieve mensen waren in de loop van de twee jaar meer gaan bewegen. Diegenen die één tot twee keer per week matig tot intensief gingen bewegen, hadden vijf procent minder kans op een hartinfarct of een beroerte dan diegenen die inactief bleven. Wanneer ze van niets naar drie tot vier keer per week gingen bewegen, daalde de kans met elf procent, en bij meer dan vijf keer per week daalde de kans met negen procent.

Ruim de helft van de ouderen die ten tijde van de eerste screening minstens vijf keer per week matig tot intensief bewogen, was op het moment van de tweede screening inactief geworden. Ouderen die eerst minstens één keer per week matig tot intensief bewogen en daar twee jaar later mee gestopt waren, hadden een hoger risico op een hart- en vaatziekte dan degenen die bleven bewegen. Degenen die aan het begin meer dan vijf keer per week matig tot intensief actief waren en twee jaar later inactief waren geworden, hadden zevenentwintig procent meer kans op een hartinfarct of beroerte.

Ouderen die ten tijde van de beginmeting al één tot twee keer bewogen en na twee jaar minstens drie keer per week gingen bewegen, hadden daardoor geen kleinere kans op een hart- en vaatziekte.

Bij een nadere analyse waarbij de onderzoekers alleen naar de ouderen met een hoge bloeddruk, een hoog cholesterolgehalte, diabetes type 2 diabetes of een andere ziekte keken, bleek dat ook in deze groep, vaker bewegen leidde tot een significant verminderd risico op een hart- en vaatziekte in vergelijking met degenen die fysiek inactief bleven.

Discussie en conclusie

Wanneer ouderen, ongeacht of ze een chronische aandoening hebben, minstens één keer per week gaan bewegen, dan neemt het risico op een hart- en vaatziekte af in vergelijking met ouderen die fysiek inactief blijven. Ouderen die al regelmatig bewegen en hun frequentie opvoeren hebben daar geen extra voordeel van. Ouderen die minder vaak gaan bewegen hebben juist een grotere kans op een hartinfarct of een beroerte. Alhoewel voor deze laatste groep niet te zeggen is of ze minder zijn gaan bewegen omdat ze mogelijk al iets onder de leden hadden. Het geeft alleen aan dat er een verband is, maar zegt niets over oorzaak en gevolg.

Sommige ouderen vinden het moeilijk om te beginnen met bewegen of om het vol te houden naarmate de leeftijd stijgt. Toch zijn de onderzoekers van mening dat de belangrijkste boodschap van hun onderzoek is dat oudere volwassenen hun trainingsfrequentie moeten verhogen of handhaven om hart- en vaatziekten te voorkomen.