Mulligan mobilisaties bij het rotator cuff syndroom

De rotator cuff is gelegen in de coracoaromiale ruimte van het schoudergewricht, waarin ook de subacromiale bursa en caput longum van de biceps zijn gelegen. Het rotator cuff syndroom kan worden veroorzaakt door het acromion, het coracoid, de bursa, de rotator cuff zelf of verkeerd gebruik van de gehele schouder. Een andere benaming hiervoor is ook wel het subacromiaal impingement syndroom en patiënten ervaren hierbij pijn, beperkte schoudermobiliteit en afgenomen kracht. De diagnose wordt gesteld op basis van medisch voorgeschiedenis en lichamelijk onderzoek.

Er zijn verschillende manieren om het te behandelen, maar het belangrijkste doel is om de pijn te verminderen en het functioneren te verbeteren. Een van de manieren om de mobiliteit te verbeteren, is door middel van Mulligan mobilisaties, waarbij er in belaste positie en door middel van een actieve beweging, de glij beweging in het gewricht wordt verbeterd. Een van deze technieken is de ‘mobilization with movement’, waarbij er een lokale druk wordt gegeven op het gewricht, afhankelijk van de artrokinematica van het betreffende gewricht. De theorie hierachter is om zo het biomechanisch defect te verhelpen en daarmee de range of motion te normaliseren.

Het doel van dit onderzoek is om te onderzoeken of deze manier van mobiliseren effectief is in het verminderen van pijn, verbeteren van de range of motion, schouderfunctionaliteit en kwaliteit van leven, bij mensen met een rotator cuff syndroom.

Methode

Er is een gerandomiseerd, single blind controlled clinical trial uitgevoerd met 30 deelnemers die random zijn verdeeld over twee groepen. Deelnemers waren tussen 30 en 70 jaar oud en hadden last van het rotator cuff syndroom. Bij een orthopedisch of cardiaal probleem zijn de deelnemers geëxcludeerd.

Leeftijd, geslacht, moment van aanvang van klachten en dominante of niet-dominante arm zijn vastgelegd. De uitkomstmaten die zijn gehanteerd zijn de VAS-score voor pijn, range of motion (goniometer, in flexie, extensie, abductie, endo- en exorotatie richting), schouderfunctionaliteit (DASH-score) en kwaliteit van leven (SF-36 score).

De deelnemers zijn verdeeld in twee groepen en werden gedurende 6 weken behandeld. De controlegroep kreeg normale fysiotherapeutische behandeling, zoals rekken, koude behandeling, TENS en passieve mobilisaties. De behandeling vond een keer per dag, vijf dagen per week plaats. Rekoefeningen werden uitgevoerd met vijf herhalingen per richting en dit werd 20 seconden vastgehouden. Spierversterkende oefeningen werden uitgevoerd met een theraband, in drie sets van 10 herhalingen per richting.

De interventiegroep kreeg naast de bovengenoemde vormen van behandeling ook de mobilization with movement in flexie, abductie, exo- en endorotatie richting. Door middel van een lokale druk werd er tijdens deze mobilisaties een glijbeweging toegevoegd. Deze mobilisatie diende volledig pijnvrij uitgevoerd te kunnen worden en werd gedurende ongeveer 20 minuten uitgevoerd, in drie sets van 10 herhalingen.

Resultaten

Bij aanvang was er geen verschil tussen de twee groepen van 15 deelnemers in de aanvangsmetingen, alleen de range of motion en de score op de SF-36 waren verschillend; de range of motion was minder in de interventiegroep. Als er gekeken werd naar het effect van de interventie, was de VAS in rust, VAS tijdens activiteiten, range of motion en DASH-score beter dan die van de controlegroep.

Discussie

Als er sprake is van compressie tussen het acromion en de humerus, kan er degeneratie ontstaan van de weke delen in de subacromiale ruimte. Dit begint met een bursitis of tendinitis, wat kan leiden tot fibrose in de bursa en een partiele of volledige ruptuur van de rotator cuff. In dit onderzoek zijn er alleen deelnemers geïncludeerd met een partieel ruptuur. Uit eerdere onderzoeken is naar voren gekomen dat ook passieve mobilisaties effectief waren bij diverse aandoeningen van de bovenste extremiteit, maar dat Mulligan mobilisaties effectiever waren. De Mulligan mobilisaties waren effectief in dit onderzoek, vooral in het verminderen van de pijn en dat sluit aan bij wat er eerder is vastgesteld. Wel concludeert men dat alleen het uitvoeren van Mulligan mobilisaties niet effectief genoeg is, dat het altijd wel gecombineerd dient te worden met de normale fysiotherapeutische behandeling.

Conclusie

Er was bij aanvang van het onderzoek sprake van een gelijke verdeling van de twee groepen in leeftijd, pijn, range of motion, schouderfunctionaliteit en kwaliteit van leven. Het toevoegen van de Mulligan mobilisaties is effectiever dan alleen normale fysiotherapeutische behandeling in het verbeteren van de pijn, schouderfunctionaliteit en enkele aspecten van de SF-36 (kwaliteit van leven).

Kritische noot van samenvatter; in dit artikel is voor een aantal termen gekozen (tendinitis, tendinose, enz.) waar over te discussiëren valt. Daarnaast is de discussie naar mijn mening van lage kwaliteit omdat er niet met een kritische blik naar het eigen onderzoek wordt gekeken.

Foto bij artikel door Alila Medical Media / Sutterstock.

Bron: Menek, B., Tarakci, D., & Algun, Z. C. (2019). The effect of Mulligan mobilization on pain and life quality of patients with Rotator cuff syndrome: A randomized controlled trial. Journal of Back and Musculoskeletal Rehabilitation, 32(1), 171–178. https://doi.org/10.3233/bmr-181230.