Motor Imagery toevoegen aan fysiotherapie bij impingement syndroom

Motorische verbeelding (Motor Imagery, MI) is tegenwoordig een veel onderzochte en gebruikte methode bij revalidatie en herstel. MI wordt met name ingezet bij neurologische problemen, zoals hemiplegie of bij m. Parkinson als onderdeel van de therapie. Uit studies komt deze behandelvorm naar voren als een relevante toevoeging aan gebruikelijke zorg. MI kan ook worden toegepast bij perifere letsels, met name tijdens periodes van immobilisatie. De effectiviteit hiervan bij bijvoorbeeld laesies van de voorste kruisband is al in meerdere onderzoeken aangetoond. Waar nog weinig tot geen onderzoek naar is gedaan is het gebruik van MI als preventieve tool. In deze studie wordt gekeken of MI effectief kan zijn bij schouder impingement syndroom fase II. In deze fase zijn de klachten niet meer acuut en is de volgende stap een operatie. Het doel van dit onderzoek is om de therapeutische effectiviteit van MI op mobiliteit en pijn van het schoudergewricht te onderzoeken, voordat het impingementsyndroom zich ontwikkelt van fase II naar fase III.

Methode

Zestien mensen (8 mannen, 8 vrouwen) met impingement syndroom fase II hebben deelgenomen aan dit onderzoek. Allereerst werd de Movement Imagery Questionnaire (MIQ-R; Hall, 1997) afgenomen om de motorische verbeeldingskracht enigszins in kaart te brengen. Dit om te bepalen of er geen mensen werden geïncludeerd met heel zwakke of juist heel sterke verbeeldingskracht.
Alle deelnemers kregen vervolgens 3x per dag Diclofenac en werden willekeurig ingedeeld in de MI-groep of in de controlegroep. Beide groepen kregen dezelfde 10 individuele fysiotherapie sessies van een uur. Tussen twee sets oefeningen had de controlegroep een neutraal niet-gerelateerd gesprekje, terwijl de MI-groep die tijd gebruikte voor MI-oefeningen. De MI-oefeningen werden volgens een vaststaand protocol uitgevoerd met precies dezelfde instructies voor iedere deelnemer. Na iedere twee sessies werd gevraagd om de levendigheid van de verbeelding te scoren op 7-punts Likert schaal.  De uitkomstmaten waren:

• Constant Score (Constant, 1987); hiermee wordt de schouderfunctie gemeten op het gebied van pijn, ADL, ROM en kracht. De maximale score is 100, wat een beter functioneren representeert.
• ROM werd gemeten met een goniometer.
• Pijn werd gemeten door middel van een VAS-schaal.

Resultaten

Voorafgaand aan de interventie waren er geen significante verschillen tussen de groepen. Op de Constant Score was na beide interventies een significant en klinisch relevante verbetering te zien ten opzichte van de baseline. De score in de Motor Imagery groep was hoger dan in de controlegroep. Dit verschil van 14 punten was significant en klinisch relevant. Wat betreft de bewegingsuitslag werd na de interventie periode een significant beter resultaat bereikt in de MI-groep bij extensie, flexie en laterorotatie. Wat betreft pijn waren beide groepen significant verbeterd ten opzichte van de baseine, en ook hier was het verschil tussen de MI-groep en de controlegroep significant en klinisch relevant.

Opmerkingen samenvatter

Op alle drie de uitkomstmaten die gebruikt zijn in deze studie, werden significante en klinisch relevante uitkomsten gevonden in het voordeel van de Motor Imagery groep ten opzichte van de controlegroep. Ook de controlegroep die een gebruikelijke fysiotherapeutische behandeling kreeg had op alle gemeten gebieden een significante vooruitgang behaald ten opzichte van de baseline, maar gecombineerd met MI waren deze resultaten dus nog beter. MI lijkt een nuttige, kosteneffectieve en relatief eenvoudige toevoeging te zijn aan gewone therapie. De auteurs suggereren dat door de toevoeging van MI aan de gebruikelijke behandeling achteruitgang van het schouder impingement syndroom verminderd kan worden en hierdoor een eventuele operatie uitgesteld of wellicht afgewend kan worden.