Motor Imagery met verbale- en muzikale cues verbetert het looppatroon bij MS

Patiënt op krukken die op de maat van de muziek loopt.

Mensen met Multiple Sclerose kunnen hun loopsnelheid en loopafstand vergroten door zich eerst te verbeelden hoe dat eruit zou zien en zou voelen. Deze ‘motor imagery’ interventie is vooral effectief als dit gebeurt op de maat van muziek met extra ritmische verbale ondersteuning. Dat is de conclusie uit een onderzoek bij 60 mensen met MS.

Ongeveer 80% van de mensen met MS heeft beperkingen met lopen en vermoeidheid die hun kwaliteit van leven beïnvloeden. Specifieke fysiotherapeutische interventies, zoals motor imagery (MI), kunnen het motorische functioneren en de vermoeidheid bij deze patiëntengroep verbeteren. Motor imagery is het mentaal oefenen van bewegingen zonder het daadwerkelijk uit te voeren, maar waarbij dezelfde hersengebieden worden geactiveerd. Er zijn verschillende vormen van motor imagery. Bij Interne motor imagery verbeeld men het bewegen vanuit het eigen perspectief. Bij externe motor imagery verbeeld men het bewegen vanuit het perspectief van een derde persoon. Men kijkt in verbeelding vanaf een afstand naar het eigen bewegen. Bij visuele motor imagery gaat over een visualisatie van een beweging. Bij kinesthetische motor imagery verbeelt men hoe het voelt om op een bepaalde manier te bewegen.

Verschillende studies geven aanwijzingen dat motor imagery verbeteringen in het looppatroon teweeg kan brengen, maar er zijn een aantal beperkingen. In een paar van deze studies worden mensen met depressie of cognitieve beperkingen geëxcludeerd omdat zij minder goed zijn in motor imagery. Andere oorzaken waardoor motor imagery niet goed lukt, is dat sommige mensen:

  • moeite hebben met het oproepen van levendige beelden of sensaties,
  • de verbeeldingen niet goed kunnen omschrijven,
  • de verbeelding niet lang genoeg kunnen vasthouden.

Eerdere bevindingen laten zien dat motor imagery de motorische respons synchroniseert, zodat mensen onbewust hun beweging aanpassen aan een extern ritme. Het gebruik van motor imagery kan een temporaal framework scheppen wat leidt tot activatie van het auditore-motorische circuit. Het doel van deze studie was om de effecten en mechanismes te onderzoeken van verschillende vormen van motor imagery op lopen, vermoeidheid en kwaliteit van leven bij mensen met Multiple Sclerose en om te kijken in hoeverre ze in staat zijn motor imagery uit te voeren.

TIP:  Automatisatie van lopen meten en trainen

Methode

In dit prospectieve gerandomiseerde parallelle onderzoek werden 3 groepen gemaakt. Volwassenen met MS met milde tot matige beperkingen (score op de  Expanded Disability Status Scale (EDSS) 1,5-4,5) werden geïncludeerd. Van iedere deelnemer werden gegevens verzameld vanuit het onderzoek door het neuroloog, waaronder de huidige mate van depressieve gevoelens of somberheid en cognitieve beperkingen.

Primaire uitkomstmaten waren:

  • Loopsnelheid, gemeten met de timed 25-foot walk (T25FW)
  • Loopafstand, gemeten met de 6 minuten wandel test (6MWT)

Voor beide metingen gold een verandering als klinisch relevant als er ≥ 20% verschil was.

Secundaire uitkomstmaten:

  • Vermoeidheid, gemeten op de Modified Fatigue Impact Scale
  • Kwaliteit van leven, gemeten op de Multiple Sclerosis Impact Scale-29 (MSIS-29).
  • Vaardigheid in motor imagery, gemeten op een verkorte versie van de Kinaesthetic and Visual Imagery Questionnaire (KVIQ-10) en de Time-Dependent Motor Imagery screening test (TDMI).
  • Sensomotorische synchronisatie (SMS), met snelle en langzame muziek (110 en 75 bpm), met als parameters staptijd, variatie in staplengte en synchronisatie.

Interventie

De deelnemers werden gestratificeerd op leeftijd, geslacht en de mate van beperkingen door MS. Vervolgens werden ze in 3 groepen verdeeld:

  • MI-groep: niet-gestuurde motor imagery (MI-groep),
  • MMI-groep: muziekgestuurde motor imagery (MMI-groep),
  • MVMI-groep: kreeg muziek- en verbaal gestuurde motor imagery (MVMI-groep).

Bij de MI-groep deden mensen alleen motor imagery; zij moesten zich voorstellen dat ze zichzelf zien bewegen en hoe ze dat ervaren of voelen. De MMI-groep luisterde daarbij ritmische instrumentale muziek. De MVMI groep kreeg niet alleen de muziek erbij, maar ook verbale cues. Het ritme, de stijl en het tempo van de muziek in deze beide programma’s was gebaseerd op kennis uit de literatuur. De beat was in 2/4 of 4/4 maat. Bij de MVMI-groep was er op iedere eerste of iedere eerste en derde beat een extra accent gelegd en daarbij een ritmische verbale cue.
Na een week kregen de deelnemers een nieuwe audiomix om de therapietrouw te vergroten en de aandacht erbij te houden. De deelnemers werd gevraagd om de MI-oefeningen 6x per week te doen, iedere dag gedurende 17 minuten. De interventie duurde 4 weken en was een thuisprogramma. Eens per week kregen de deelnemers telefonische ondersteuning.

TIP:  De neuropsychologie van pijn en pijn-interventies

Resultaten

Van de 60 geïncludeerde mensen (47 vrouwen, 12 mannen, gemiddelde leeftijd 44,4 jaar) voltooiden er 59 de studie. Eén viel af vanwege een relaps van de ziekte. Er werden geen negatieve bijeffecten gerapporteerd door de deelnemers, de interventie werd als veilig en makkelijk in te plannen ervaren en de wekelijkse telefoontjes werden als prettig ervaren. Gemiddeld oefenden de deelnemers 4 tot 6 keer per week.

Bij vergelijking binnen de groepen was te zien dat alle drie de interventies de loopsnelheid en -afstand significant vergrootte. Bij vergelijking tussen de groepen was te zien dat de grootste resultaten op loopsnelheid en loopafstand werden bereikt in de MVMI-groep. Dit was significant beter dan in de MI-groep. De verbeteringen waren niet afhankelijk van het beginniveau qua beperkingen.

Fysieke, cognitieve en totale vermoeidheid en de fysieke kwaliteit van leven verbeterden significant in de MVMI en de MMI-groep. Psychosociale vermoeidheid verbeterde significant in alle groepen. Psychologische kwaliteit van leven verbeterde alleen in de MVMI-groep.

Bij vergelijking tussen de groepen was de psychosociale vermoeidheid significant beter in de MVMI-groep dan in de MI-groep. De MVMI-groep had een significant betere fysieke kwaliteit van leven ten opzichte van de 2 andere groepen. In totaal bereikten 32 van de 59 deelnemers een klinisch significante verbetering in fysieke kwaliteit van leven. Met snelle muziek waren er significante verbeteringen in de variatie van staplengte te zien na muziek-gestuurde motor imagery. Variatie van staplengte werd in de MI-groep slechter. Met langzame muziek werd in de MVMI-groep en de MMI-groep de variatie in staplengte beter, maar niet in de MI-groep. Alle deelnemers bleken in staat om MI toe te passen, zeker nadat ze dit een aantal keer onder begeleiding hadden geoefend.

TIP:  De hersenen van patiënt leren te schakelen van het narratieve (bedachte) zelf naar het actueel ervarende zelf

Conclusie en opmerkingen

De auteurs concluderen dat de resultaten van deze studie laten zien dat motor Imagery, zowel met als zonder muzikale en/of verbale cues loopsnelheid en loopafstand verbeteren bij mensen met MS. Motor imagery  met muzikale en verbale prikkels was het meest effectief. Het had meer effect dan ‘gewone’ motor imagery op het lopen, subjectieve vermoeidheid, kwaliteit van leven en sensomotorische synchronisatie. Motor imagery met alleen muziek als extra cue had meer effect op lopen en vermoeidheid dan motor imagery zonder muziek. Omdat een controlegroep ontbrak, kan niet alles toegeschreven worden aan de interventie. Ook het natuurlijke verloop bij MS kan invloed hebben op de resultaten.

Bron

Seebacher, B., Kuisma, R., Glynn, A., Berger, T. (2018). Effects and mechanisms of differently cued and non-cued motor imagery in people with multiple sclerosis: A randomised controlled trial. Mult Scler. Aug 14.

Marjolein Streur

Marjolein Streur

Fysiotherapeut/fysiotherapiewetenschapper. Referent/samenvatter. Speerpunt leefstijlcoaching en psychologie. Volgde de universitaire focusopleiding ‘klinische en gezondheidspsychologie’.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 3 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 17 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Volg ons op facebook:

Database met 1500+ artikelen

Voorjaar 2023

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 15 mei 2024. Prijs € 595,- …

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 7 juni 2024. Prijs € 495,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 31 mei 2024. Prijs € 595,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 10 september 2024. Prijs € 1395,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 12 september 2024. Prijs € 1395,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 20 september 2024. Prijs € 1395,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 28 september 2024. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb