Koud en vochtig weer verergert pijn bij artritis

Mensen met osteoartritis (OA) rapporteren vaak dat het weer invloed heeft op de pijnklachten. Met name regenachtige en koude dagen verergeren de pijn. Er zijn verschillende mogelijke verklaringen voor het ontstaan van pijnklachten onder invloed van het weer. Aangezien pezen, spieren, botten en littekenweefsel bestaan uit verschillende structuren, kan het zijn dat er contracties en expansies plaatsvinden die resulteren in pijnklachten. Luchtdruk kan stijfheid in gewrichten vergroten en zenuwuiteinden gevoeliger maken. Bewijs hiervoor ontbreekt nog. Eerdere studies zijn er al wel op gericht geweest om een verband aan te tonen, maar er zijn nog geen eenduidige resultaten. In deze studie is de invloed van het weer en weersveranderingen onderzocht bij mensen uit zes verschillende Europese landen met artritis in de knie, hand of heup.

Methode

Dit onderzoek maakt deel uit van een grotere studie naar mensen met OA. Mensen uit Duitsland, Nederland, Spanje, Zweden, Italië en Groot-Brittannië die tussen de 65 en 85 jaar waren, hebben deelgenomen aan dit onderzoek. Na een onderzoek op baseline waar een vragenlijst en lichamelijk onderzoek plaatsvonden, vulden de deelnemers gedurende twee weken iedere dag een pijnkalender in. Hierop scoorden ze per dag de mate van pijn op een schaal van 0-10. Na 6 maanden en 12-18 maanden werd dit herhaald. Daarnaast registreerde een weerstation bij iedere deelnemer de temperatuur, neerslag, luchtdruk, luchtvochtigheid en windkracht. Als potentiële verstorende variabelen werden sociodemografische gegevens, mate van depressie en medicijngebruik in kaart gebracht.

Resultaten

De gemiddelde leeftijd van de 810 deelnemers was 74,0 jaar. Van deze mensen was 68,6% vrouw en had 29,4% alleen klachten aan de handen, 45,0% klachten aan heup of knie en de overige deelnemers hadden OA aan alle drie gewrichten. Er werden significante verschillen in pijn tussen de landen en verschillende seizoenen gevonden. Pijnintensiteit was het hoogst in Spanje waar de luchtdruk en temperatuur het hoogst was en neerslag en luchtvochtigheid het laagst. De mensen in Zweden rapporteerden de minste pijnintensiteit. Hier viel de meeste neerslag en was de luchtdruk het laagst. Het seizoen waarin de meeste pijn werd gerapporteerd wisselde tussen de landen. Na correctie voor de verstorende variabelen hadden neerslag en luchtvochtigheid een significante associatie met pijn. Als het gemiddelde van 3 dagen werd genomen was er ook een significante relatie tussen pijn en luchtvochtigheid, met name bij lagere temperaturen (<16,5°C).

Opmerkingen samenvatter

Dit onderzoek toont aan dat er een verband is tussen luchtvochtigheid en de mate van pijnklachten, met name bij lagere temperaturen. Op de andere variabelen werden geen significante resultaten gevonden. Het is mogelijk dat door de lagere temperaturen de viscositeit van de synoviale vloeistof toeneemt, waardoor gewrichtsstijfheid groter wordt en daardoor gevoeliger voor pijn. Dit bevestigt dus dat mensen met artritis een verergering van de pijnklachten kunnen hebben bij koud en vochtig weer.

Bron: Timmermans, E.J., Schaap, L.A., Herbolsheimer, F., Dennison, E.M., Maggi, S., Pedersen, N.L., Castell, M.V., Denkinger, M.D., Edwards, M.H., Limongi, F., Sánchez-Martínez, M., Siviero, P., Queipo, R., Peter, R., van der Pas, S., Deeg, D.J.; EPOSA Research Group. (2015) The Influence of Weather Conditions on Joint Pain in Older People with Osteoarthritis: Results from the European Project on OSteoArthritis. J Rheumatol. Oct;42(10):1885-92

Samenvatter: Marjolein Streur
Redactie: Peter van Burken.