Kan de mindful fysiotherapeut de medische consumptie van grootverbruikers reduceren?

Een relatief kleine groep mensen verbruikt het grootse deel van de gezondheidszorg bronnen. De helft van deze ‘groot verbruikers’ in de eerste lijn is gestrest, en een aanzienlijk deel heeft een depressie, of dysthyme stoornis, een gegeneraliseerde angststoornis of een somatisatie stoornis. Er is weinig bewijs dat gangbare interventies deze overmatige medische consumptie kan verlagen.
Mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) werd oorspronkelijk ontwikkeld voor terugval preventie bij herhaalde depressie, maar wordt ondertussen ook toegepast bij chronische pijn, angst, en somatisatie stoornis. Een studie bij medisch onverklaarde klachten en hoge medische consumptie suggereert een verschuiving door MBCT richting gebruik van mentale gezondheidszorg en verminderde hospitalisatie. Een ander studie toont dat MBCT het aantal verzuim dagen en verzekering uitbetalingen kan verminderen bij somatisatie. Mogelijk komt dat doordat MBCT:

• depressie en angst reduceert,
• overmatige aandacht op symptomen en piekeren erover vermindert,
• tolerantie voor onzekerheid verhoogt,
• acceptatie van stressvolle gedachten en emoties bevordert in plaats van er tegen te vechten.

Onzekerheid, piekeren en angst is een motor achter de excessieve medische consumptie. Mogelijk dat MBCT via deze route het verbruik kan verminderen.
De auteurs wilden onderzoeken of MBCT-groepstherapie een specifiek effect heeft op medische consumptie in vergelijk tot traditionele groepstherapie.
De hypothese is dat MBCT wel de medische consumptie reduceert, maar niet de mentale gezondheidszorg consumptie.

Methode

De data voor deze retrospectieve cohortstudie kwamen uit de verschillende databases van de Ontario’s universal health care setting.
Een cohort van patiënten die MBCT hadden gehad werd gematched met een groep patiënten die non-MBCT groepstherapie hadden gehad: op leeftijd, geslacht, medische consumptie, en startjaar groepstherapie. De MBCT-participanten werden gedetecteerd via de uitgeschreven rekeningen van psychiaters en huisartsen. Er waren 15 huisartsen en 9 psychiaters die specifiek alleen MBCT groepstherapie rekeningen uitschreven. De deelnemers aan non-MBCT groepstherapie werden op soortgelijke wijze via uitgeschreven rekeningen in de databases achterhaalt.
Groot- en laagverbruikers werden gedefinieerd op basis van verbruik van eerstelijns gezondheidszorg. De cutoff werd vastgesteld aan de hand van het verbruik vallend binnen de twee hoogste kwartielen van een vergelijkbare groep uit de algemene populatie: de definitie voor grootverbruik werd op deze wijze vastgelegd op vijf of meer bezoeken per jaar.
De uitkomstmaat voor verbruik van niet-mentale gezondheidszorg was een samengestelde maat bestaande uit: eerst hulp (emergency department), niet-psychiatrische specialisten, en non-mental eerstelijns gezondheidszorg bezoek. Het verbruik twaalf maanden voor de groepstherapie werd vergeleken met het verbruik 12 maanden na de groepstherapie. Daarnaast werd secondair ook gekeken naar psychiater bezoek en mentale gezondheidszorg bezoek in de eerste lijn.

Resultaten

10.633 individuen kregen MBCT-groepstherapie tussen 2003 en 2010. 29.795 individuen kregen non-MBCT groepstherapie in deze periode. Ongeveer 45% van de patiënten in beide groepen waren groot verbruiker en hadden het jaar voorafgaande aan de groepstherapie vijf of meer bezoeken aan de huisarts gebracht.
In de twaalf maanden na de groepstherapie verminderde bij de groot verbruikers in de MBCT groep de eerst hulp bezoek (emergency department), bezoek aan niet-psychiatrische specialisten, en non-mental eerstelijns gezondheidszorg bezoek, terwijl de non-MBCT groep bij de grootverbruikers alleen de non-mental eerstelijns gezondheidszorg bezoek verminderde. In vergelijking met de grootverbruikers in de non-MBCT groep was de reductie in non-mental eerstelijns gezondheidszorg bezoek in de MBCT groep significant groter. Voor elke twee behandelde patiënten met MBCT is er een reductie van één non-mental gezondheidszorg bezoek.

Opmerking samenvatter

Dit onderzoek laat prachtig zien dat MBCT-groepstherapie in vergelijk tot non-MBCT groepstherapieën de medische consumptie vermindert. Het effect lijkt bescheiden, maar fysiotherapeuten moeten zich realiseren dat deze reductie in medische consumptie behaald werd ten opzichte van andere groepspsychotherapieën. Men kan speculeren over het effect van geen therapie versus MBCT. PsychFysio opleidingen heeft een groepstraining ontwikkeld op basis van het MBCT raamwerk en het werk rond Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR) van Kabat-Zinn. Het programma heeft tot doel patiënten met musculoskeletale klachten (medisch ‘begrepen’ of ‘onbegrepen’) beter met stress en pijn om te leren gaan. Het aangeboden MBCT programma kan door de fysiotherapeut naar wens worden uitgebreid met meer of minder elementen van mindful-bewegen. Het programma wordt goed ontvangen door zowel fysiotherapeuten als patiënten. Het programma is modern te noemen omdat het niet alleen onderbouwd is vanuit de laatste wetenschappelijke bevindingen, maar ook ondersteund wordt door e-health: fysiotherapeuten kunnen patiënt toelaten tot de website ‘de mindful fysiotherapeut’. Op deze wijze hoopt PsychFysio opleidingen een wezenlijke bijdrage te leveren aan het behandelen van patiënten met stress gerelateerde bewegingsproblematiek binnen een fysiotherapeutische setting. Het huidige onderzoek laat zien dat misschien ook de overall medische consumptie van de patiënt afneemt.