Impact van implementatie intenties op de toename van fysieke activiteit

Drie gestapelde stenen met duidelijke instructie: doel, plan en actie.

Het formuleren van implementatie-intenties lijkt ervoor te zorgen dat mensen met de intentie van fysieke activiteit eerder tot actie overgaan. Het effect is het grootst als de strategieën bijgesteld kunnen worden, als ze ook omschrijven wat te doen in het geval van barrières en als de plannen op een later moment worden herhaald en versterkt.

Ondanks de bewezen positieve effecten van fysieke activiteit lukt het een groot deel van de mensen niet voldoende te bewegen. Dit heeft niet alleen invloed op de gezondheid, maar ook op de kosten voor de gezondheidszorg. Verschillende gedragsmatige interventies gebaseerd op socio-cognitieve theorie zijn ontwikkeld. Een van de modellen is het motivationele model, waarin de intentie (of de motivatie voor bepaald gedrag) een belangrijkste factor blijkt te zijn om over te gaan tot actie. Dit is ook terug te zien in de Theory of Planned Behaviour.

Toch is er een kloof tussen de intentie en het gedrag. Zelfs mensen met een sterke intentie om te bewegen slagen er niet altijd in om het goed te implementeren. Dit kan komen omdat achter intentie en daadwerkelijk gedrag andere processen ten grondslag liggen. Gollwitzer ontwikkelde daarom een theorie, Implementation of the Intention, waarin mensen plannen formuleren die specificeren wanneer, hoe en waar ze beginnen met het uitvoeren van bepaald gedrag. Deze theorie gaat er vanuit dat hoe reëler de plannen zijn om bepaald gedrag uit te voeren, hoe groter de kans is dat het ook lukt.  Het plannen van de actie kan worden gezien als een strategie die een link vormt tussen gedrag en situaties, waarin mogelijk barrières worden ervaren. Ook manieren waarop omgegaan kan worden met deze barrières zijn hierbij belangrijk, dit heet coping planning.

TIP:  Mindfulness helpt bewegingsvoornemen om te zetten in daden

Het doel van deze review en meta-analyse was om te bekijken wat het effect is van implementatie-intenties om fysieke activiteit bij volwassenen te stimuleren.

Methode en resultaten

In deze studies werden RCT’s geïncludeerd die onderzochten wat het effect was van implementate-intenties op het uitvoeren van fysieke activiteit. De kwaliteit van de studies werd gescoord op de Jadad-schaal. Er werden 13 onderzoeken geïncludeerd in het systematische review. De leeftijd van de deelnemers varieerde tussen 20 en 61,8 jaar.

Alle studies gebruikten fysieke activiteit gemeten via zelfrapportage. Ruim 60% van de studies keek alleen naar actieplanning en de overige 40 procent nam ook coping planning mee. De meerderheid (92%) van de studie had als controle-interventie een motivationele fase door video’s, folders, face-to-face meetings, post of smsjes. Het doel hiervan was om mensen te informeren over het belang van fysieke activiteit en de verschillende vormen en benodigde frequentie daarin. De methodologische kwaliteit was in 12 van de 13 studies gescoord als ‘zeer goed’.

Elf studies werden gebruikt in de meta-analyse, met een aantal resultaten uit een van de andere twee studies. Bij een algehele vergelijking van de effecten was het verschil tussen de interventiegroep en de controlegroepen niet significant. Bij analyse van de resultaten bleek het resultaat wel significant bij de mensen die op een later moment een herhaling van de informatie kregen. Deze mensen hadden een 25% grotere kans om te sporten dan de mensen in de controlegroep!

Conclusie en opmerkingen

De resultaten van deze review met meta-analyse laten volgens de auteurs zien dat het toepassen van implementatie-intenties fysiek actief gedrag blijkt te stimuleren bij verschillende populaties, vooral als er ook plannen werden gemaakt om obstakels te overwinnen. Het gebruik van het versterken van de doelen tijdens follow-up waren effectief voor zowel het in actie komen als het volhouden van de fysieke activiteit.

TIP:  Implementatie intenties helpen de patiënt zijn doelen te halen

Het implementatie-intentie-model bestond uit twee strategieën: action planning en coping planning. Actionplanning had als doel om het bewustzijn te verhogen voor toekomstige situaties waarin het gewenste gedrag uitgevoerd kan worden, door expliciet te verbeelden wanneer, waar en hoe iemand het gedrag uitvoert. Coping planning focust op risicovolle situaties en barrières die het uitvoeren van het gewenste gedrag bemoeilijken, en manieren om deze barrières te overwinnen. Deze twee strategieën werden in 39% van de studies gecombineerd.

Implementatie-intenties bleken vooral effectief als mensen een herhaling of herinnering van de informatie kregen.

Bron

Silva, M.A.V.D., São-João, T.M., Brizon, V.C., Franco, D.H., Mialhe, F.L. (2018). Impact of implementation intentions on physical activity practice in adults: A systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. PLoS One. 2018 Nov 14;13(11):e0206294.

Marjolein Streur

Marjolein Streur

Fysiotherapeut/fysiotherapiewetenschapper. Referent/samenvatter. Speerpunt leefstijlcoaching en psychologie. Volgde de universitaire focusopleiding ‘klinische en gezondheidspsychologie’.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 3 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 17 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Volg ons op facebook:

Database met 1500+ artikelen

Voorjaar 2023

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 15 mei 2024. Prijs € 595,- …

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 7 juni 2024. Prijs € 495,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 31 mei 2024. Prijs € 595,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 10 september 2024. Prijs € 1395,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 12 september 2024. Prijs € 1395,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 20 september 2024. Prijs € 1395,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 28 september 2024. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb