Hoge werkdruk en weinig controle op werk spelen rol bij chronische pijn

Volgens het biopsychosociale model spelen verschillende factoren een rol bij chronische pijn. Ook factoren die met werk te maken hebben vallen hieronder, zoals het wel of niet hebben van werk, tevredenheid, werkhouding en sociale ondersteuning op de werkplek. Uit eerder onderzoek blijkt dat deze psychosociale werkfactoren invloed te hebben op symptomen van musculoskeletale problemen in centrale lichaamsregio’s en de rug, vooral in het ontstaan van pijnklachten. Of het ook een rol speelt in het aanhouden van de klachten is nog onderwerp van discussie, maar zeker interessant aangezien de werkomgeving de laatste jaren in de Westerse wereld sterk veranderd. De digitalisatie en daardoor een andere werkorganisatie kan invloed hebben op bijvoorbeeld persoonlijke waarden en rechtvaardigheid. Dit zijn relatief nieuwe factoren die evenals oude factoren (werkdruk, controle en sociale ondersteuning) mogelijk evengoed een invloed hebben op de gezondheid van medewerkers.

Een theoretische aanpak die deze factoren combineert is een framework is het Areas of Worklife (AW) model (Leiter 2004). Dit model stelt dat eerlijkheid en (individuele versus organisatorische) waarden toegevoegd moeten worden aan andere factoren als werkdruk, controle, sociale ondersteuning en beloning om werkgerelateerde problemen als stress, burn-out en spanningssymptomen beter te begrijpen. Hoewel dit framework is ontwikkeld voor stressgerelateerde problemen, lijkt het ook goed toepasbaar te zijn bij (chronische) lage rugpijn.

Het doel van dit review was om te analyseren wat het bewijs is voor een mogelijke relatie tussen psychosociale werkfactoren volgens het AW-model en chronische aspecifieke lage rugpijn.

Methode en resultaten

De onderzoekers voerden een systematisch literatuuronderzoek uit en waar mogelijk een meta-analyse. Er werden 18 studies geïncludeerd die in totaal 19.572 mensen onderzochten met een gemiddelde leeftijd van 39 jaar. In geen van de studies werd het verband tussen eerlijkheid of waarden en chronische lage rugpijn onderzocht. De overige studies richtten zich op werkdruk, controle, sociale ondersteuning. Twee studies onderzochten ook beloning.

Chronische lage rugpijn was significant positief gecorreleerd aan werkdruk en significant negatief gecorreleerd aan controle, beslissingsautoriteit en sociale ondersteuning. Dit kwam vooral veel voor bij mannen/vrouwen, hogere/lagere leeftijd en hoe lang er negatieve psychosociale factoren speelden. Beloning was niet significant gerelateerde aan chronische lage rugpijn.

Conclusie en opmerkingen

Er werd een relatie gevonden tussen verschillende psychosociale werkfactoren en chronische lage rugpijn. Dit waren hoge werkdruk en een verminderd gevoel van controle, beslissingsautoriteit en sociale ondersteuning. Een hoge werkdruk verhoogt het risico op chronische lage rugpijn, terwijl controle het risico juist verkleint. Een hoge sociale ondersteuning van zowel collega’s als leidinggevende bleek het risico op chronische lage rugpijn te verkleinen. De auteurs stellen dat deze psychosociale factoren niet alleen van invloed zijn op de huidige musculoskeletale klachten, maar ook op de klachten op langere termijn. Daarnaast zijn deze factoren niet alleen van belang voor het emotionele welzijn van de werknemer, maar ook voor de fysieke belasting. De gevonden studies richtten zich nog niet op alle aspecten van het AW model. Er waren geen onderzoeken die eerlijkheid en waarden onderzochten, terwijl deze mogelijk wel van belang zijn. Het zou volgens de auteurs zinvol zijn als toekomstige onderzoeken ook deze aspecten meenemen. In de behandeling van chronische lage rugpijn of musculoskeletale klachten kan het waardevol zijn om de gevonden factoren die een rol kunnen spelen bij de klachten uit te vragen, omdat dit mogelijk extra handvatten biedt bij de interventies. Een goed coachend gesprek, op een gepast moment binnen de fysiotherapeutische behandeling kan veel betekenen voor de patiënt.

Bron: Buruck, G., Tomaschek, A., Wendsche, J., Ochsmann, E., Dörfel, D. (2019). Psychosocial areas of worklife and chronic low back pain: a systematic review and meta-analysis. BMC Musculoskelet Disord Oct 25;20(1):480.

Foto bij artikel door filadendron / iStock