Getraindheid zorgt voor een betere centrale balans en een andere balansstrategie

Sporttraining vergroot het vermogen om somatosensorische en otolitische informatie te gebruiken en via deze routes de posturele capaciteiten. Deze aanpassingen zijn relatief sportspecifiek. Dat wil zeggen dat als iemand binnen een groep het beste is in het staan op één been, hij niet perse ook het meest stabiel staat op twee benen. Voor een voetballer is het voor een zuiver schot erg belangrijks dat hij goede controle heeft over het staan op één been. De mate van controle bij het staan op één been is al onderzocht in relatie tot blessures bij voetballers. Het huidige onderzoek beoordeelt of voetballers met veel ervaring (nationaal niveau voetballers) meer houdingsstabiliteit hebben op één been dan voetballers met minder ervaring (regionaal spelend).

Methode
Aan dit onderzoek deden 15 nationaal spelende (bijna elke dag training) en 15 regionaal spelende voetballers (2x per week training) mee. De spelers moesten op één been staan (voorkeurs standbeen) op drie typen ondergrond.

• Vaste ondergrond
• Onvaste dynamisch ondergrond in mediolaterale richting
• Onvaste ondergrond in anteroposteriore richting.

Elke conditie werd met ogen open uit gevoerd en met ogen dicht. Zo werden dus in totaal zes condities onderzocht. De uitkomstwaarde was de verplaatsingen van het ‘center of foot presure’ (COP) gemeten met drukcensoren. Hoe kleiner de uitslagen (schommeling) van dit zwaartepunt is des te beter de prestatie. De snelheid van de uitslagen werd ook berekend. Met de Fast Fourier-Transformatie-analyse werd het frequentie spectrum van de COP excursies onderzocht. Daarbij werden de volgende frequentie banden berekend:

• Lage frequentie band (0-0.5 Hz) kenmerkend voor visuovestibulaire houdingsregulatie
• Midden band (0.5-2 Hz) kenmerkend voor cerebellaire houdingsregulatie.
• Hoge frequentie band (> 2 Hz) kenmerkend voor proprioceptieve houdingsregulatie.

Resultaten
De regionale spelers hebben, met ogen open, significant minder balans op de vaste ondergrond en de onvaste ondergrond (mediolateraal) conditie. Dat blijkt uit de grotere uitslagen van de COP, en grotere snelheden. Hoewel ogen sluiten de balans in beide groepen slechter maakt, blijkt de regionale groep het alleen op de vaste ondergrond slechter te doen met ogen dicht dan de nationale spelers. Uit de frequentie analyses blijkt onder andere dat in de onvaste mediolaterale richting de regionale spelers alle drie de houdingsregulatie-systemen meer gebruiken dan de nationale spelers (ze hebben dus meer afferente input nodig). De nationale spelers op de onvaste ondergrond (in anteroposteriore richting) maken dan meer gebruik van lange neuronale systemen (lage frequentie band) en regionale spelers in verhouding meer de hoge frequenties. Dat kan betekenen dat de beter getrainden in verhouding minder proprioceptieve informatie nodig hebben/gebruiken en meer vestibulaire input. Eerder onderzoek toonde al aan dat sporttraining het gebruik van deze informatie bevordert. Klinisch kan dat beteken dat nationale spelers door de steun die ze hebben van hun vestibulaire input hun proprioceptieve systeem niet snel overbelasten. Regionale spelers kunnen daarentegen eerder tegen de grenzen van een overvraagd proprioceptiefsysteem komen (met kans op blessure). Bovendien lijken de regionale spelers ook meer de visuele input nodig te hebben. Ze gebruiken dus veel visuele input en proprioceptieve informatie. Terwijl de nationale spelers een betere interne representatie van de lichaamsas lijken te hebben (vestibulair informatief gesteund) en minder extern afhankelijk zijn.