Elektrische fiets draagt bij aan norm matig intensief bewegen

Elektrische fietsen zijn in toenemende mate populair. In Nederland groeide de verkoop van deze fietsen in 2015 met 30%. ‘Pedelecs’ is een bepaald soort elektrische fiets, waarbij de fietser alleen assistentie van een motortje krijgt wanneer hij zelf actief fiets. Omdat het trappen noodzakelijk blijft, lijkt deze elektrische fiets mogelijk effectief inzetbaar voor actief woon-werkverkeer en kan het mensen helpen voldoende te bewegen volgens de richtlijnen van bijvoorbeeld de WHO. Actief woon-werk verkeer is een goede mogelijkheid om die fysieke activiteit te verhogen en het aantal zittende uren te verminderen. Veel mensen ervaren echter problemen om dit met de fiets te doen, omdat om verschillende redenen de conditie tekort schiet voor de af te leggen route. Een elektrische fiets kan hierbij zinvol zijn, omdat het de fysieke belasting vermindert en mensen tegelijkertijd wel actief houdt. Ook als mensen niet een matige intensiteit bereiken, kan het alsnog cardiometabole risicofactoren verminderen.
Het doel van deze studie was om het gebruik van de elektrische fiets in kaart te brengen en hoe het woon-werk verkeer gedurende 4 weken de cardiometabole risicofactoren kan beïnvloeden, vergeleken met het reizen met de auto.

Methode

Mensen kwamen in aanmerking voor inclusie als ze minder dan 150 minuten per week sportten en als ze zelf rapporteerden dat hun werk geen fysieke inspanning vergden. Ook deden ze het woon-werkverkeer voorafgaande aan het onderzoek op een passieve manier, dus met auto of openbaar vervoer. Participanten werden door een arts getest of ze gezond genoeg waren om deel te nemen. Vervolgens werd een fietstest afgenomen, om VO2max te meten, de bloeddruk en cholesterol werden gemeten en een glucose tolerantietest werd afgenomen. Voorafgaand en tijdens de interventie droegen de deelnemers minstens 10 uur per dag een activiteitenmonitor, om veranderingen in het activiteitenniveau vast te leggen. De mensen werden geïnstrueerd om de fiets gedurende 4 weken minstens 3 dagen per week te gebruiken voor woon-werkverkeer voor minstens 40 minuten per dag. Daarnaast mochten ze de fiets zoveel gebruiken als ze zelf wilden.  Hierbij droegen ze een hartslagmeten en een GPS. Uit de gegevens werd het aantal METs berekend.
De gebruikte elektrische fietsen waren een Trek T80+ meteen motor in het achterwiel en de E-Motion City met een motor in het midden. Beide fietsen hadden 250W motoren. Wekelijks kwam een van de onderzoekers langs om data te downloaden, vragen te beantwoorden en ervaringen te rapporteren.

Resultaten

Twintig mensen tussen 22 en 55 jaar werden geïncludeerd in het onderzoek.  Gemiddeld fietsten de deelnemers op een snelheid van 20 km/u, met een zelfgekozen intensiteit van 72% van hun maximale hartfrequentie. De gemiddelde afstand was 19,7 km en de gemiddelde tijd 58,5 min. Het gemiddelde energieverbruik tijdens het fietsen was 6,5 kcal/min en 4,9MET. Er waren geen significante verschillen tussen het gebruik in de eerste week en de laatste week. Alle deelnemers gebruikten de fiets meer dan noodzakelijk en 11 van de 20 gebruikten de fiets zelfs 50% meer dan nodig voor dit onderzoek. Fysieke activiteit buiten het fietsen bleef gelijk. De tijd die mensen zittend doorbrachten nam wel iets toe; van gemiddeld 512 voorafgaand aan de interventie naar 544 na de interventie.
Tijdens de interventie werd een significante vooruitgang gevonden op glucosetolerantie, VO2max en krachtsinspanning. Er was een trend te zien richting vooruitgang in de bloeddruk en vetmassa.

Opmerkingen samenvatter

De mensen die een elektrische fiets gebruikten voor hun woon-werkverkeer kozen er toch vrijwillig voor om op matige intensiteit te fietsen. Hierdoor komt het fietsen op de elektrische fiets tegemoet aan de aanbevelingen van de WHO. Daarnaast verbeterde bij de deelnemers de risicofactoren op cardiometabole problemen. Aangezien mensen gedurende de 4 weken van de interventie niet gaandeweg minder gingen fietsen, lijkt het ook een manier van bewegen te zijn die mensen goed vol kunnen houden.