De vorm van lichaamsbeweging heeft effect op de bloeddruk bij ouderen

Ongeveer tweederde van de 65-plussers heeft een te hoge bloeddruk. De prevalentie stijgt met de leeftijd. Over het algemeen neemt de systolische bloeddruk in rust toe, terwijl de diastolische bloeddruk in rust onveranderd blijft of zelfs daalt met het ouder worden. Juist die stijging van de bovendruk in rust is een belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten.

Als iemand zich af en toe intensief inspant, kan dat al een positief effect hebben op de gezondheid. Meer bewegen helpt om de bloeddruk in rust naar beneden te krijgen. Welke vorm van lichaamsbeweging het beste is voor ouderen, is niet duidelijk volgens de auteurs. Zij denken dat het voor de bloeddruk uitmaakt of iemand aerobe oefeningen doet of juist weerstandstraining.

Om uit te zoeken of dat ook zo is, doorzochten ze de wetenschappelijke literatuur en vatten hun bevindingen samen.

Methode

Ze zochten naar gerandomiseerde gecontroleerde studies met alleen deelnemers van 65 jaar en ouder, met of zonder hoge bloeddruk, en zonder een chronische aandoening. De interventie moest minstens vier weken duren. En er moest een controlegroep zijn zonder beweeginterventie.

De auteurs combineerden de resultaten van afzonderlijke studies. En beoordeelden de bewijskracht aan de hand van een aantal criteria (zoals: methodologische beperkingen in de studies, inconsistentie van de bevindingen, of er een risico is dat alleen positieve resultaten zijn gepubliceerd en negatieve resultaten niet).

Resultaten

Negentien studies met in totaal ruim duizend deelnemers werden geanalyseerd. Voor de aerobe oefeningen varieerde de intensiteit van 3,0 tot 8,5 metabool equivalent (METs), voor de weerstandsoefeningen: 3,5 tot 8,0 METs. De totale duur van de interventies varieerde van 10 tot 51 weken (aerobe trainingen: 10 tot 32 weken en weerstandsoefeningen: 12 tot 51 weken).

Alle studies bij elkaar genomen, hadden zowel aerobe trainingen als weerstandstrainingen een gunstig effect op de bloeddruk in rust. Hoe intensiever de weerstandsoefeningen (in METs), hoe groter het effect op de verandering van de systolische bloeddruk in rust. De bovendruk neemt naar schatting met ongeveer vijftien mmHg af wanneer de weerstandsoefeningen worden uitgevoerd met een intensiteit van 6,0 METs.

Bij zes van de negentien studies maakten de auteurs zich ernstige zorgen over de methodologische kwaliteit. Toen ze bij nadere analyses, deze studies met een hoog risico op vertekening van de resultaten weglieten, bleek dat hoe langer de aerobe training duurde (in weken), hoe groter de verandering in systolische bloeddruk in rust.

Als de auteurs naar de sterkte van de bewijskracht keken, dan was het bewijs dat aerobe trainingen de bloeddruk in rust verlagen onvoldoende. Er was wel enig bewijs dat weerstandstraining de systolische en de diastolische bloeddruk kan verlagen.

Conclusie

Er is een verband tussen actieve lichaamsbeweging en een daling van de bovendruk in rust bij ouderen. Maar er is onvoldoende bewijs dat aerobe trainingen de bloeddruk kunnen laten dalen. Wel is er in deze studie bewijs dat weerstandsoefeningen effectief de bovendruk in rust kunnen verlagen. De intensiteit van weerstandsoefeningen is een factor om rekening mee te houden, want hoe intensiever de training, hoe groter het effect op de bloeddruk. Bij zware intensieve weerstandsoefeningen met een MET-waarde van 6,0 of hoger, daalt de bovendruk al met vijftien mmHg.

Bron: Igarashi, Y., Akazawa, N., &amp Maeda, S. (2021). The form of exercise to decrease resting blood pressure in older adults: A systematic review and meta-analysis. Archives of gerontology and geriatrics, 96, 104431. https://doi-org.eur.idm.oclc.org/10.1016/j.archger.2021.104431

Foto bij artikel door Lighthunter / Shutterstock.