De effectiviteit van diagnostische tests voor een supraspinatus ruptuur

Fysiotherapeut test de schouder van een patiënt.

Aandoeningen van de rotator cuff zijn de meest voorkomende oorzaak van schouderpijn. Het begin van klachten als gevolg van rotator cuff letsel, correleert hoog met een toenemende leeftijd. Er zijn een aantal testen beschreven voor het diagnosticeren van een supraspinatus-letsel.

De empty-can test (EC) is een test met een hoge sensitiviteit (88%) voor grote rupturen van de supraspinatus (SS), maar met een lage sensitiviteit (62%) bij kleinere rupturen. De specificiteit is laag (70%). Uitvoering: schouder in 90 graden elevatie, 20 graden horizontale abductie, volledige endorotatie. De patiënt geeft hierbij kracht omhoog, tegen de weerstand van de therapeut.

De full-can test (FC) heeft een sensitiviteit van 89% en specificiteit van 50% voor een aandoening van de supraspinatus. Uitvoering: 90 graden elevatie, 20 graden horizontale abductie, exorotatie. Ook hier bij geeft de patiënt kracht omhoog, tegen de weerstand van de therapeut.

Van de Whipple-test (WT) is de sensitiviteit en specificiteit nog niet bekend. Uitvoering: elleboog in 90 graden flexie en 90 graden elevatie van de schouder, zodat de handpalm naar beneden wijst en voor de andere schouder gepositioneerd is. Hierbij geeft de patiënt kracht omhoog, tegen de weerstand van de therapeut. Uit eerder onderzoek is niet geheel duidelijk wat de uitkomstmaat van de test is, maar er wordt beschreven dat het gaat om pijn in de schouder of zwakte bij het geven van weerstand.

Het doel van dit onderzoek is om de WT te onderzoeken op sensitiviteit, specificiteit, positief voorspellende waarde (PVW) en negatief voorspellende waarde (NVW), in vergelijking met de EC en de FC.

TIP:  De 2-km Wandeltest is een redelijke voorspeller van de VO2max

Methode

Er is een prospectieve analyse uitgevoerd bij 61 patiënten (35 rechter en 34 linker schouders) die een artroscopie ging ondergaan vanwege rotator cuff rupturen. Door middel van beeldvormend onderzoek met MRI en lichamelijk onderzoek door ervaren orthopeden, werd bepaald dat er een artroscopie geïndiceerd was. De EC, FC en WT werden uitgevoerd zoals hierboven beschreven. Alle testen werden als positief gezien bij reproductie van pijn in de schouder en/of zwakte tegen de gegeven weerstand. Daarnaast is de isometrische kracht van de beide schouders van de patiënten gemeten; bij het geven van weerstand omhoog met de schouder in 90 graden elevatie en de handpalm omlaag en bij het geven van weerstand omhoog met de schouder in 90 graden anteflexie en de handpalm omlaag.

Resultaten

Gemiddeld waren de deelnemers 60.2 jaar (18-80), 57 patiënten waren rechtshandig en vier linkshandig, 26 vrouwen en 35 mannen. Er zijn 34 artroscopieën uitgevoerd aan de rechter schouder en 27 aan de linkerschouder. Bij 54.1% van de gevallen ging dit om de dominante arm.

Bij 51 gevallen was de WT positief, bij 1- negatief. Pijn met zwakte kwam voor bij 88.2% en pijn zonder zwakte bij 11.8% bij het uitvoeren van de WT. De EC was positief bij 46 en negatief bij 15 aangedane schouders. Bij 87% was er pijn en zwakte, bij 13% pijn zonder zwakte. De FC was positief bij 43 aangedane schouders en negatief bij 18 aangedane schouder. Hierbij was er bij 88.4% pijn met zwakte en bij 11.6% pijn zonder zwakte.

Tijdens de artroscopieën werden 44 aangedane supraspinatus pezen gezien (37 volledige ruptuur, 7 partieel ruptuur). Bij 4 schouders was er sprake van een tendinitis zonder scheur en bij 13 gevallen waren er geen afwijkingen te constateren van de supraspinatus pees.

TIP:  Huppelen als tussenstap tussen wandelen en hardlopen

Op basis van de bovenstaande resultaten zijn de volgende methodologische waarden bepaald. De sensitiviteit bij patiënten met spierzwakte en pijn was 79.5% voor de WT, 77.3% voor de EC en 66.0% voor de FC. De specificiteit was het hoogst bij de EC bij patiënten met spierzwakte en pijn (64.7%). Er zijn geen resultaten voor patiënten met spierzwakte en zonder pijn, omdat dat niet voorkwam bij deze populatie. Bij alle patiënten was de isometrische weerstand in de aangedane schouder lager dan in de niet-aangedane schouder, met een verschil van 3.3 kg.

Discussie en conclusie

De resultaten van de EC en FC komen overeen met eerder onderzoek; sensitiviteit 88.6% en specificiteit 58.8% voor de EC, sensitiviteit 75% en specificiteit 47.1% voor de FC. Er is één vergelijkbaar onderzoek voor de WT en deze komen ook overeen met deze bevindingen: lage specificiteit en hoge sensitiviteit voor patiënten met een volledige of partiële supraspinatus pees ruptuur. In vergelijking met de EC en FC is de WT het minst specifiek, de WT heeft ook een groter risico op vals positieven, in vergelijking met de EC en FC.

Het is van belang om zowel naar provocatie van pijnklachten in de schouder als naar spierzwakte te kijken. 88.2% van de patiënten uit deze studie hadden een combinatie van pijn en spierzwakte bij de WT en slechts 11.8% had pijn zonder spierzwakte. Deze resultaten zijn overeenkomstig met de resultaten van de EC en FC.

Op basis van de resultaten van de isometrische spierkrachtmeting, concludeert men uit deze studie dat de afname van de spierkracht in de aangedane schouder, in vergelijking met de niet-aangedane schouder, kan bijdragen aan de interpretatie van de EC, FC en WT.

TIP:  Sportletsels bij jongeren met de helft verminderd door goede warming-up

Concluderend wordt gesteld dat de EC en FC een supraspinatus ruptuur het meest adequaat kunnen diagnosticeren.

Bron: Achenbach, L., Laver, L., Walter, S. S., Zeman, F., Kuhr, M., & Krutsch, W. (2019). Decreased external rotation strength is a risk factor for overuse shoulder injury in youth elite handball athletes. Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy. https://doi.org/10.1007/s00167-019-05493-4

Foto bij artikel door nBhutinat/ Shutterstock

Bron

Amber Hulleman

Amber Hulleman

Fysiotherapeut/ sportfysiotherapeut. Docent Fysiotherapie bij Hogeschool Rotterdam. Referent/samenvatter met specialisatie musculoskeletaal / sportfysiotherapie.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 3 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 17 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Volg ons op facebook:

Database met 1500+ artikelen

Voorjaar 2023

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 15 mei 2024. Prijs € 595,- …

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 7 juni 2024. Prijs € 495,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 31 mei 2024. Prijs € 595,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 10 september 2024. Prijs € 1395,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 12 september 2024. Prijs € 1395,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 20 september 2024. Prijs € 1395,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 28 september 2024. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb