Anteriore mobiliteit talocruraal vergroot bij chronische enkelinstabiliteit

De meest gerapporteerde restklachten na enkelverzwikking zijn pijn, zwelling, zwakte en instabiliteit. Chronische enkelinstabiliteit kan ontstaan door proprioceptieve en neuromusculaire veranderingen en door mechanische veranderingen zoals bandlaxiteit.

Ook hyper- of hypomobiliteit van de talus kan een rol spelen en dit geeft respectievelijk een toegenomen of afgenomen accessoire bewegingen waardoor een abnormale beweging rond de momentane rotatieas van het gewricht ontstaat bij fysiologisch bewegen. Dit geeft een veranderde proprioceptieve input door veranderde rek op het weefsel. Als dit niet musculair gecompenseerd kan worden kan zich een instabiele enkel ontwikkelen.

Hypermobiliteit ontstaat doorgaans door onjuist herstel van ligamentair weefsel. Zo zou 28,6% van de patiënten met chronische enkelinstabiliteit meer dan 6 mm anteriore translatie hebben onder stressradiografie. Hypomobiliteit zou ook een oorzaak van chronische enkelinstabiliteit zijn. Een onderzoek toonde een verminderde posteriore translatiemogelijkheid van de talus aan bij deze groep. De onderzoeken zijn spaarzaam, wat aanleiding was tot het huidige onderzoek.

Methode

Aan deze studie deden 15 proefpersonen mee die aangaven last te hebben van enkelzijde enkelinstabiliteit (later ook bevestigd met de FADI) en 15 gezonde proefpersonen zonder eerder enkeltrauma. De proefpersonen vulden een vragenlijst in met criteria voor chronische enkelinstabiliteit en de Foot and Ankle Disability Index (FADI), een vragenlijst over functioneren. Daarna is door een onderzoeker de anteriore en posteriore translatie mobiliteit manueel beoordeeld met respectievelijk de anteriore schuiflade en de posteriore ‘talar glide’ test.

Tijdens een tweede sessie is de enkellaxiteit onder stressfluoroscopie onderzocht. Met een artrometer is een gestandaardiseerde anterior gerichte kracht (125N) op het subtalare gewricht gebracht waarbij de enkel fluoroscopisch is bekeken. Daarna is het beeld geanalyseerd. Het verschil vóór de stresstest en tijdens maximale kracht (125N) is de translatie maat.

Resultaat

De groep met chronische enkelinstabiliteit had in beide enkels statistisch significant meer anteriore talusverplaatsing dan de gezonde controlegroep: 11,4mm versus 6,7mm. (normaal ligt dit tussen de 2-9mm met een modus van 4mm). Tussen de aangedane en de niet-aangedane enkel was er geen verschil. De anteriore schuiflade test en de posteriore talar glide (om hypomobiliteit aan te tonen) toonde geen verschillen tussen de aangedane en niet aangedane enkel, ook niet ten opzichte van de gezonde controlegroep. Er bleek geen significante correlatie tussen de functionaliteit van de enkel (FADI) en de mobiliteitstesten.

Conclusie

Er is een toename in laxiteit in zowel de aangedane als de niet aangedane enkel daarom kan men veronderstellen dat het gevonden verschil congenitaal is. Deze laxiteit zou in algemene zin kunnen predisponeren voor een enkelletsel, waarna de verstoorde proprioceptie aan de aangedane zijde de instabiliteit van de enkel in stand kan houden. In deze studie is, in tegenstelling tot de studie van Denegar e.a. (2001), geen aanwijzing gevonden voor posteriore hypomobiliteit, terwijl Green (2001) aantoont dat A-P talaire mobilisatie binnen de pijngrens in combinatie met een rust, ijs, compressie en elevatie (RICE protocol) de mobiliteit en functionaliteit na acuut enkelletsel sneller laat herstellen dan RICE alleen.

Internet

• Green e.a. (2001). http://www.ptjournal.org/PTJournal/April2001/ad040100984p.pdf
• Denegar (2002) http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Retrieve&db=pubmed&dopt=Abstract&list_uids=11949665&itool=iconabstr&query_hl=5&itool=pubmed_docsum
• En overzicht artikel http://www.pubmedcentral.gov/picrender.fcgi?artid=164374&blobtype=pdf