Combinatie van interventies nodig om therapietrouw te verhogen

Zelfmanagement bij klachten is een belangrijk aspect in de holistische visie op gezondheid. Zelfmanagement is het omgaan met de dagelijkse impact van een aandoening. Vaak is dit een levenslange taak. Zelfmanagement is afhankelijk van de samenwerking tussen de fysiotherapeut en de patiënt. De fysiotherapeut moet de patiënt de vaardigheden aanleren en het zelfvertrouwen geven om met de problemen om te gaan. Er zijn verschillende soorten zelfmanagement taken, zoals het uitvoeren van oefeningen, maar ook taping en het dragen van braces. Therapietrouw van de patiënt is hierbij belangrijk, maar 50 tot 70% van de mensen lukt het niet om de voorgeschreven behandeling volledig uit te voeren. Hierdoor ligt er een groter zwaartepunt tijdens de behandelingen, wat niet alleen invloed heeft op het verloop van het herstel, maar ook meer kosten met zich meebrengt. Verschillende onderzoeken hebben de aspecten vastgesteld die van invloed zijn op de therapietrouw bij musculoskeletale klachten. Dit systematische review zet de effectiviteit van verschillende interventies om therapietrouw te verhogen op een rijtje.

Methode

In het review werden alle RCT’s geïncludeerd die een interventie ten aanzien van fysiotherapeutische therapietrouw vergeleek met een controlegroep. De methodologische kwaliteit van de onderzoeken werd in kaart gebracht  met de PEDro.

Resultaten

Er werden 12 artikelen geschikt bevonden voor inclusie. Er werden geen significant positieve resultaten gevonden voor een educatief programma, eventueel aangevuld met audio- of videomateriaal. Wel leidde in één onderzoek het toevoegen van geschreven oefen-instructies tot betere resultaten. Het formuleren van duidelijke doelen leidde in een onderzoek niet tot betere resultaten, maar in een andere studie wel. Het dragen van een activiteitenmonitor en het gebruik van een feedbacksysteem leidde in één onderzoek tot positieve resultaten. Vier studies bekeken sociale ondersteuning door een fysiotherapeut of coach. Eén studie van hoge kwaliteit en één van matige kwaliteit vonden hier significante betere therapietrouw voor. Twee andere studies van matige kwaliteit vonden daarentegen geen significant positieve resultaten.

Opmerkingen samenvatter

Al deze onderzoeken richtten zich op therapietrouw bij het uitoefenen van huiswerkoefeningen. De interventies die werden getest liepen sterk uiteen, waardoor veel resultaten zijn gebaseerd op één of twee onderzoeken. Een aantal onderzoeken vonden significant positieve effecten, maar vanwege het gebrek aan onderzoeken kunnen hier weinig conclusies aan verbonden worden. De auteurs van het review raden aan om in ieder geval verschillende interventies te combineren om de kans op succes te verhogen.
De mate van therapietrouw in de studies varieerde sterk, van 33% tot 93%. Gemiddeld was de therapietrouw 67%. Extra uitdaging voor dit soort onderzoek is om vast te stellen welke frequentie noodzakelijk is waarbij de therapie nog effectief is.