Heart Rate Variability feedback bij stressgerelateerde problematiek

Man doet op zijn werk een ontspanningsoefening achter zijn laptop.

Zo’n 50 jaar geleden beschreef P.J. Lang (Lang 1968,1979) voor het eerst een theorie over angst waarin hij drie deels onafhankelijke domeinen vaststelde: cognitief, gedragsmatig en psychofysiologisch. Dit zag hij als een raamwerk voor het vaststellen en behandelen van mensen met angststoornissen. Het cognitieve domein krijgt binnen de psychotherapie veel aandacht, gevolgd door het gedragsmatige.…

Lees meer

De meerwaarde van groepsrevalidatie bij COPD

Gezellige groep COPD patiënten na een revalidatiesessie.

De diagnose COPD heeft een grote invloed op iemands leven. Dit komt voor een groot deel omdat de patiënt zich continu moet aanpassen aan de veranderingen in het ziekteverloop. Behalve de fysieke symptomen als dyspnoe, vermoeidheid en functionele beperkingen noemen patiënten ook vaak angst, sombere gevoelens en sociale isolatie. Dit maakt COPD een moeilijke ziekte…

Lees meer

Optimisme beschermt de kwaliteit van leven bij stress

Het oplopen van ernstige fysieke verwondingen na bijvoorbeeld een verkeersongeval, sportongeluk of brand is een stressvolle gebeurtenis. Een groep mensen ervaren na een dergelijke gebeurtenis veel stress en aanhoudende psychologische stoornissen. Een groot aantal patiënten vertoont een jaar later nog symptomen van post-traumatische stress-stoornis, depressie en angst. Verschillende vormen van ongevalsletsels zijn geassocieerd met een…

Lees meer

Zelfs één dag sedentair leven heeft al negatieve invloed op hartritmen

Jonge dame sedentair op de bank aan het werk.

Sedentair gedrag is geassocieerd met een verhoogd risico op vroegtijdig overlijden. Vooral door cardiovasculaire aandoeningen. Naar schatting brengen volwassenen 51-68% van hun wakkere tijd sedentair (liggend of zittend) door. Zelfs bij fysiek actieve mensen vermindert zittende tijd de gezondheidsvoordelen van het sporten. Hartfrequentie (HR) en heart rate variability (HRV) reflecteren het functioneren van het cardiale…

Lees meer

Fysieke training reduceert vermoeidheid na kanker

Patiënte doet bokstraining tegen de vermoeidheid na kanker.

Bij de diagnose en de behandeling van kanker is vermoeidheid een van de meest voorkomende klachten. De vermoeidheid heeft invloed op het uitvoeren van dagelijkse activiteiten en vermindert niet met rust of slaap. Het wordt door veel patiënten genoemd als een groter probleem dan pijn of misselijkheid. Kankergerelateerde vermoeidheid is een multidimensioneel concept en kan…

Lees meer

Mindfulness effectiever dan afleiding bij acute pijn

Mindfulness is een effectieve behandelmethode bij verschillende fysieke en mentale gezondheidsproblemen en kan ook bij chronische pijn goede resultaten opleveren. Bij acute pijn is de werkzaamheid minder duidelijk. Een aantal studies vinden positieve resultaten bij acute pijn, zoals bijvoorbeeld de cold pressor test, maar veel andere studies zien geen voordelen voor mindfulness bij acute pijn.…

Lees meer

Slaapapneu verbetert door fysieke training

Patiënt met slaapapneu in bed met zuurstof masker op.

Het Obstructief Slaapapneu Syndroom (OSAS) is aandoening waarbij er een obstructie is van de ademweg tijden het slapen. Dit leidt tot korte adempauzes waarbij de luchttoevoer geblokkeerd is. Daardoor treedt desaturatie en krijgt het lichaam een waarschuwingssignaal om wakker te worden (arousal). OSAS komt voor bij ongeveer 22% van de mannen en 17% van de…

Lees meer

Persoonlijkheid beïnvloedt sterk depressie bij reumatische artritis

Gezicht van reuma patiënt met vriendelijke en toegankelijke persoonlijkheid

Reumatoïde artritis (RA) kan een grote invloed hebben op alle aspecten van het leven, waaronder sociale relaties, het gezinsleven en psychisch welzijn. Depressieve symptomen komen bij deze patiëntengroep veel voor; naar schatting heeft 10-20% van de mensen met reumatoïde artritis in meer of mindere mate te maken met depressieve gevoelens. In verschillende onderzoeken is aangetoond…

Lees meer

Verwachting van pijn leidt via catastroferen tot sensitisatie van het CZS

Dame 's ochtends op bed ziet op tegen de dag door haar rugpijn.

De verwachting van pijn is gerelateerd aan een verhoogde pijnsensitiviteit bij mensen met chronische pijn. Hoe pijnverwachtingen het pijnproces beïnvloeden is nog niet bekend. Er zijn weinig onderzoeken naar de associatie tussen pijnverwachtingen en temporele summatie (TS). TS heeft te maken met de progressief toenemende ernst van de pijn, ondanks constante perifere afferente input. Een…

Lees meer

Je patiënt sportspecifiek motiveren

Trainer motiveert zijn hardlopers om vol te houden.

Waarom willen sommige patiënten wel sporten en houden ze dit goed vol, maar andere patiënten niet? We nemen hier hardlopen als voorbeeld. Het is een vraag waar je als fysiotherapeut ongetwijfeld mee te maken krijgt als je hardloopbegeleiding geeft. Motivatie heeft nogal wat invloed. Het zorgt dat de hardlopende cliënt of patiënt zich prepareert, dat…

Lees meer

Naar muziek luisteren vermindert de pijn van de patiënt

Pijn patiënte luistert ter afleiding naar muziek.

Het gebruik van muziek als interventie bij bijvoorbeeld pijn wordt vaak onderverdeeld in actieve of receptieve muziektherapie. Actieve muziektherapie omvat een grote groep interventies, waarbij de actieve deelname van een patiënt gevraagd wordt door activiteiten als zingen, componeren,  een instrument bespelen, of bijvoorbeeld dansante fysiotherapie. Receptieve muziektherapie vraagt alleen van de mensen om muziek te…

Lees meer

Stress verhoogt het risico op ziekte en is eenvoudig te signaleren

Gespannen man zit thuis op bank en is bezorgt.

Bij klinische depressie en angststoornissen is er bewijs dat dit het risico op verschillende chronische ziektes verhoogt. Dit is onder meer aangetoond bij artritis, cardiovasculaire aandoeningen, COPD en diabetes mellitus. Dat maakt het een relevant onderwerp voor fysiotherapeuten, die immers veel met patiënten deze aandoening te maken hebben. In hoeverre minder ernstige symptomen van depressie…

Lees meer

Sportspecifiek zelfvertrouwen verhogen

Jonge klimmer hangt met een arm aan rots.

Het hebben van zelfvertrouwen is in verschillende levensgebieden erg belangrijk voor het functioneren. Bij hardlopen is dit niet anders. Het is iets dat ontwikkeld kan worden en de begeleidend fysiotherapeut kan hierbij helpen. Zelfvertrouwen, hier het zelfvertrouwen in (gaan) hardlopen, bepaald in belangrijke mate het succes. Een belangrijke term die hiernaar verwijst is de eigeneffectiviteit…

Lees meer

Aerobe training verbetert het geheugen bij stress-stoornissen

Hoofd met geheugenchip.

  Mensen met stress-gerelateerde uitputting krijgen vaak te maken met een verminderd geheugen of andere cognitieve problemen. Psychologische interventies of interventies op de werkplek helpen lang niet altijd. Mentale problemen zijn een veel voorkomende redenen van ziekteverlof. Een uitputtingsstoornis, zoals een burnout is een van de meest gestelde diagnoses die leidt tot een verminderd werkvermogen.…

Lees meer

Muziek vermindert vermoeidheid tijdens oefenen

Bodybuilder traint zijn arm terwijl hij muziek op heeft.

Muziek tijdens fysiotherapeutische oefeningen kan vermoeidheid verminderen en de neurologische sturing van de musculatuur verbeteren. Bovendien bevordert ze een positieve beleving van de oefening en kan, afhankelijk van wat nodig is, de arousal van de oefenende patiënt verhogen of verlagen: bepaalde muziek kan gestreste of drukke patiënten kalmeren, terwijl andere muziek gebruikt kan worden om…

Lees meer

Hoe verhoudt mindfulness zich tot dissociatie

Mooie kleurrijk tekening van de hersenen.

Fysiotherapeuten die met mindfulness werken stellen soms de vraag hoe dissociëren (bijvoorbeeld door psychotrauma) en mindfulness zich onderling verhouden. Ook al is globaal gesproken mindfulness training op veel vlakken voor patiënten zinvol (Burken, 2017), toch is er nog opvallend weinig onderzoek gedaan naar het effect van mindfulness op dissociatie. De auteur van dit artikel (C.…

Lees meer

HRV-Biofeedback vermindert burn-out klachten bij studenten

Zwaar vermoeide student 's avonds achter zijn laptop.

Hoewel de hoeveelheid literatuur over stress en burn-out toeneemt, is er nog weinig bekend over stress en burn-out bij studenten. Deze vorm van burn-out ontstaat door studiegerelateerde stress, uitputting door de studiedruk, cynisme richting de bedoeling van de opleiding en het gevoel van inadequaat zijn voor het werk wat wordt gedaan worden. Naast depressie en…

Lees meer

Ouderen blijven vooral fysiek actief als ze een hoge eigen-effectiviteit hebben

Twee opgewekte en zelfverzekerde ouderen sportief buiten aan het fietsen.

Deelname aan fysieke activiteiten is geassocieerd met allerlei positieve uitkomsten bij oudere mensen. Er zijn effecten gevonden op het emotioneel welzijn, fysieke en cognitieve functioneren en zelfs een verminderde incidentie van dementie. Helaas laat onderzoek zien dat mensen minder fysiek actief zijn naarmate ze ouder worden. Dit geldt niet alleen voor fysieke activiteiten maar ook…

Lees meer

Autogene training combineren met fysiotherapie bij spierspanningshoofdpijn

Jonge dame zit aan tafel met last van haar spierspanningshoofdpijn.

De prevalentie van spierspanningshoofdpijn in Europa is maar liefst 62%. De incidentie ligt rond de 14 per 1000 personen per jaar. De etiologie en de pathofysiologie van spierspanningshoofdpijn zijn nog niet geheel opgehelderd. Meest genoemde factoren zijn psychologische stress en/of verhoogde spierspanning. De spierspanning kan een toename geven in pijnsensitiviteit, bovendien kunnen in de gespannen…

Lees meer

Mindfulness training toevoegen aan fysiotherapie is gunstig voor de geblesseerde sporter

Man doet bodyscan thuis op de bank om sneller te herstellen van zijn sportblessure.

Sportblessures komen veel voor. In Nederland raakten in 2013 maar liefst 4,5 miljoen sporters geblesseerd (Bron: OBiN). Daarvan werden 1,9 miljoen sportblessures medisch behandeld. Fysiotherapeuten behandelden in dat jaar 1,1 miljoen sportblessures. Sportblessures hebben een inpakt op de sporter, zijn team en vereniging en ook op de maatschappij. Naast de fysieke gevolgen van de sportblessure…

Lees meer