Patiënten met rugpijn vinden ACT waardevolle aanvulling op fysiotherapeutische behandeling

Recente richtlijnen bij chronische rugpijn adviseren een combinatie van een psychologische en fysieke benadering. Een fysiotherapeutische benadering waarin psychologische aspecten worden toegepast is een mooie middenweg, waarbij de traditionele biomechanische en beperkingsgerichte benadering samengaat met een cognitieve gedragsmatige aanpak. De interesse voor een dergelijke aanpak groeit, maar hiervoor moeten fysiotherapeuten wel geschoold worden om ook…

Lees meer

Is mindfulness effectief bij centrale sensitisatie syndromen?

Naar schatting heeft 19% van de mensen in Europa chronische pijnklachten. Binnen de nonspecifieke pijn valt een deel van de ziektes onder het Centrale Sensitisatie Syndroom (CSS). Dit zijn beelden met een hypersensitisatie van het somatosensorische systeem. Voorbeelden hiervan zijn fibromyalgie, chronische lage rugpijn of hoofdpijn en migraine. Deze ziektes tonen een versterking van de…

Lees meer

Mindfulness bij slapeloosheid: wat is het bewijs?

Insomnia of slapeloosheid treft naar schatting een derde van de populatie wereldwijd. Insomnia komt voor naast andere diagnoses, maar kan ook een op zichzelf staande diagnose zijn. De meest voorkomende behandelmethoden zijn medicamenteuze en psychosociale interventies, zoals cognitieve gedragstherapie (CBT) en mindfulness. In de meeste landen wordt CBT gezien als primaire behandeling, met een relatief…

Lees meer

Mindfulness zorgt dat pijn-inhibitie langer behouden blijft

Dat mindfulness effectief is bij chronische pijn is bekend, maar we weten minder over de onderliggende mechanismes waarom dit zo is. Vooral de effecten van mindfulness op pijnmodulatie is nauwelijks getest, hoewel dit aangetoond dysfunctioneel is bij mensen met chronische pijn. Mindfulness gaat over een bepaalde vorm van aandacht en oriëntatie ten opzichte van ervaringen…

Lees meer

Een model voor ademtraining ter vermindering van chronische pijn

Chronische wijdverbreide pijn (CWP) is een van de moeilijkste aandoeningen om te behandelen. Dit komt vooral door de onbekende etiologie, een niet gestandaardiseerde definitie en een gebrek aan zowel reguliere als alternatieve behandelingen die tegemoetkomen aan het psychofysiologische profiel van de patiënten. Veel van de symptomen bij chronische wijdverbreide pijn overlappen met die van functionele…

Lees meer

Het effect van harmonieuze of obsessieve passie voor hardlopen op blessures

Hardlopen is een populaire sport. Dit heeft verschillende redenen. Enkele voorbeelden hiervan zijn gezondheidsbevordering, stressreductie, de toegankelijkheid van de sport en het ervaren van de ‘runners high’. Daarentegen is hardlopen ook een sport met een relatief hoog blessurerisico. In Nederland vormt hardlopen na voetbal de sport met het meest aantal blessures per jaar. Hardlopen heeft…

Lees meer

Ademrelaxatie gecombineerd met oefentherapie bij lage rugpijn

Klachten van lage rugpijn komen vaak voor bij kantoormedewerkers door het langdurig zitten en inactiviteit gedurende de dag. Lage rugpijn heeft zowel op individueel als economisch niveau gevolgen, gezien de hoge prevalentie; naar schatting hebben de meeste mensen in hun leven wel een of meerdere periodes van non-specifieke lage rugklachten gehad. Lage rugpijn is een…

Lees meer

Pijnverminderend effect van aanraking en sociale steun

Sociale steun kan significante psychische en fysiologische voordelen hebben, waaronder een verminderd ziekterisico, een toegenomen zelfdeterminatie en een langere levensloop. Ook blijkt uit onderzoeken dat sociale steun invloed heeft op zelfgerapporteerde pijnintensiteit, onaangename pijngevoelens en om stressgerelateerde fysiologie te verminderen in reactie op pijn en dreiging. Deze effecten houden mogelijk verband met aanraking. Drie soorten…

Lees meer

Aansluiten bij onze patiënten met cultuur-geïnspireerde oefenprogramma’s

De onderzoekers van de studie benoemen dat het voor Thaise ouderen vaak lastig is om een oefeninterventie te beginnen en ook om het vol te houden. Een cultuurgebonden interventie zou bewegen interessanter kunnen maken. Vanuit die gedachte onderzochten ze het effect van een vier weken durend thaiboksprogramma waarbij de bewegingen werden uitgevoerd als dans. Het…

Lees meer

Sterke reactie op stress door catastroferen en stress-intolerantie

Stress is een risicofactor voor de ontwikkeling en het aanblijven van chronische pijn. Stress verlagende behandelingen, zoals mindfulness bij rugpijn of ontspanningstraining, blijken dan ook effectief te zijn bij deze populatie. Maar het is niet alleen de stress zelf die voor problemen zorgt, maar ook hoe mensen reageren op stress. Een sterkere emotionele respons op…

Lees meer

Psychologische strategieën voor het verbeteren het prestatievermogen

Vandaag de dag weten we uit steeds meer onderzoek dat het brein een cruciale rol speelt in het prestatievermogen. Toch ligt er nog steeds veel focus op de fysieke training. Vanuit verschillende onderzoeken wordt meer en meer duidelijk dat bij fysiek gelijkwaardige atleten het verschil veelal wordt gemaakt door psychologische factoren. Het is daarom van…

Lees meer

Pijnbeleving afhankelijk van interpersoonlijke omgeving

Als mensen zich afgewezen voelen, reageren ze sterker op pijnprikkels dan wanneer mensen zich geaccepteerd voelen. Hoe groot deze impact is, hangt onder meer samen met de vroege ontwikkeling en de kwaliteit van de opvoedstijlen van de ouders. Op fMRI’s is te zien dat afwijzing/acceptatie en gevoelens van pijn bepaalde neurale circuits delen, waardoor ze…

Lees meer

Tien minuten mindfulness vermindert kans op (pijn)conditionering

Klassieke conditionering (Pavlov) is een belangrijk leermechanisme. Daardoor kan een aanvankelijk neutrale stimulus uiteindelijk betekenis krijgen. Ook bij pijn speelt klassieke conditionering. Na het herhaald uitlokken van pijn tijdens bijvoorbeeld traplopen, kan het zien van de trap de pijn sensitiviteit automatisch verhogen. Ook fobieën kunnen klassiek geconditioneerd zijn. Benauwdheid kan bijvoorbeeld paniek uitlokken, zoals dit…

Lees meer

Karin van Teeffelen-Lagerweij nieuwe docente bij de Mindful Fysiotherapeut

De cursus de Mindful Fysiotherapeut draait al vanaf 2014. In de loop van de jaren is de  Nederlandse fysiotherapie verrijkt met een paar honderd mindful fysiotherapeuten. Je vindt ze op deze kaart. Tjitske de Boer heeft meegeholpen de cursus te ontwikkelen voor het deel ‘mindful bewegen’ en heeft een bijdrage geleverd aan het boek Mindfulness…

Lees meer

Emotie-regulatie bij mensen met medisch onverklaarde klachten

In het artikel van Okur Güney en collega’s dat we hier bespreken wordt nader ingegaan op somatic symptom and related disorders (SSD) en de verstoorde emotieregulatie. Somatic symptom and related disorders (SSD) is een categorie stoornissen beschreven in DSM 5. In DSM-IV werden dit nog ‘somatoforme stoornissen’ genoemd. Hierbij ging het altijd over lichamelijk onverklaarde…

Lees meer

De Moving Cycle en belevingsgericht werken

Het is voor fysiotherapeuten interessant om bewegen vanuit een breder perspectief te bekijken. Laten we eens heel breed starten: alles beweegt in het universum. Op alle niveaus, van sterrenstelsels tot subatomaire deeltjes en golven, en alles wat daartussen zit, is er beweging. Zelf de ruimte om je heen is aan het uitdijen en dus in…

Lees meer

Fysiotherapie op afstand: werkt het?

Toen de omvang van de coronapandemie in maart 2020 duidelijk werd, riep de World Confederation for Physical Therapy (WCPT) de beroepsverenigingen wereldwijd op om niet meer fysiek te behandelen, behalve in uitzonderlijke gevallen, en om niet-urgente behandelingen uit te stellen. Om de fysiotherapeutische zorg voor patiënten met minder urgente klachten toegankelijk te houden heeft de…

Lees meer

Zelfcompassie vermindert depressieve gevoelens bij chronische pijn

Bij chronische pijn is er steeds meer aandacht voor de rol van aandachtregulerende processen. Mindfulness is hier een voorbeeld van. Ook in Nederland zijn er een paar honderd fysiotherapeuten die mindfulness training aanbieden aan hun patiënten. Zowel bij chronische pijn als chronische ziekte lijkt mindfulness tot minder depressieve symptomen te leiden. De mogelijkheid om de…

Lees meer