Trainen van een diafragmaal adempatroon vermindert angst bij de patiënt

Veel fysiotherapeuten hebben te maken met patiënten die naast de musculoskeletale klachten ook gestrest of angstig zijn. Angst is een algemene herstelbelemmerende factor. Hoewel de fysiotherapeut geen psycholoog is kunnen eenvoudige relaxatieoefeningen de patiënt helpen de stress of angst te reguleren. Er zijn aanwijzingen dat traag diafragmaal ademhalen gevoelens van angst kan verminderen. Naast het…

Lees meer

Adempauze verbetert het effect van traag diafragmaal ademen op de gezondheid

Echtpaar doen samen thuis ademhalingsoefeningen.

Diafragmaal ademhalen is een belangrijke gedragsmatige interventie die onder andere werkzaam is bij pijn en angst. Ademtraining kan het functioneren van het autonome zenuwstelsel verbeteren en helpt bij het reguleren van emoties. Ademtraining is voor fysiotherapeuten interessant omdat het de zelfregulatie van de patiënt bevordert op fysiologisch, affectief en cognitief gebied. De ademfrequentie, teugvolume en…

Lees meer

Dyspnoe en angst bij COPD verminderen door gedragsmatige benadering

Jonge dame die haar benauwdheid verlicht met een inhalator.

Angst en dyspnoe zijn twee belangrijke symptomen bij mensen met chronische obstructieve pulmonaire aandoeningen (COPD). Meer dan 1 op de 3 mensen met COPD is dusdanig angstig dat het ze beperkt in hun dagelijkse activiteiten en het ze beperkt om naar buiten te gaan. Angst en dyspnoe zijn geassocieerd met meer exacerbaties, ziekenhuisopnames, heropnames, langer…

Lees meer

Bij nekpijn aandacht voor ademhaling nodig

Chronische nekpijn is een veel voorkomende klacht die vaak gepaard gaat met problemen in andere lichaamsregio’s. De chronische pijn kan leiden tot musculoskeletale veranderingen en aanpassingen in de motorische controle in de cervicale regio en naastgelegen structuren. De anatomische, musculoskeletale en neurale verbindingen van de cervicale regio met de thoracale wervelkolom maken aannemelijk dat er…

Lees meer

Mindful ademen helpt de patiënt zijn emoties te reguleren

Stress en negatieve emoties zijn algemeen herstel belemmerende factoren binnen de fysiotherapie. Ze versterken pijn, vergroten de kans op chroniciteit, en vertragen bindweefsel herstel.  Het is daarom van belang dat fysiotherapeuten de patiënt, tot op zekere hoogte, kunnen begeleiden richting betere stress- en emotieregulatie. Er is veel bewijs dat mindfulness training gunstig is voor het…

Lees meer

Traag ademen verbetert de slaapkwaliteit van de patiënt

Wereldwijd komen slaapstoornissen bij 12% tot 20% voor. Het verloop is vaak chronisch. Slaapproblematiek is een risicofactor voor medische en psychiatrische aandoeningen. Ook binnen een fysiotherapeutische context is slaapproblematiek bij patiënten een probleem: Zie: Fysiotherapeutisch relevante relatie tussen slaap en sportief bewegen. Slaaptekort benadeelt de revalidatie, gelukkig kan de (psychosomatisch) fysiotherapeut er iets aan doen.…

Lees meer

Ademhalingstraining verbetert longfunctie bij MS en ALS

Bij MS en ALS zijn respiratoire functies veel voorkomend en beperkend. Zwakte van de ademhalingsspieren is een van de karakteristieken van vergevorderde neurodegeneratieve aandoeningen en kan leiden tot pulmonaire disfunctie, waaronder problemen met mucusklaring. Longontsteking is uiteindelijk de belangrijkste doodsoorzaak in deze populatie. Training van de ademhalingsspieren geeft deze patiënten een betere kwaliteit van leven,…

Lees meer

Focus op ademhaling zorgt voor minder ongewenste gedachten bij de patiënt

Ongewenste negatieve gedachten komen vooral op wanneer de gedachten afdwalen. Het terugdringen van deze gedachten is van belang omdat deze gedachten, wanneer ze in extreme mate voorkomen, kunnen leiden tot psychische klachten zoals depressie, posttraumatische stressstoornis, obsessie en angst. Voor fysiotherapeuten is het relevant te weten dat negatieve gedachten de pijn ervaring versterken. Negatieve gedachten…

Lees meer

Training van ademhalingsspieren wellicht zinvol bij chronische nekklachten

Verschillende studies hebben aangetoond dat nekklachten vaak samen gaan met motorische dysfuncties als toename in de activiteit van oppervlakkige nekmusculatuur, verandering in de positie van het hoofd en sensomotorische verstoringen. Nieuwere studies benadrukken ook een verminderde respiratoire functie die zich uit in een afname van de maximale vrijwillige ventilatie (MVV) en afgenomen maximale inspiratie en…

Lees meer

Wankel op de voeten: hyperventilatie tast posturele stabiliteit aan

Er is spaarzaam onderzoek gedaan over het effect van hyperventilatie op de posturele stabiliteit met traditionele stabilometische metingen. De auteurs willen dit onderzoek daarom uitbreiden door naast stabilometrische maten ook te kijken naar de frequentie spectra in het stabilometrische signaal. De auteurs onderzochten het effect van hyperventilatie op houdingscontrole en vergeleken dit met normaal ademen…

Lees meer

Disfunctioneel adempatroon belemmert functioneel bewegen

Beperkingen in regulatie van de houding, slecht evenwicht, veranderde proprioceptie en inefficiënte motorische sturing dragen bij aan pijn en beperkingen. Ook een disfunctioneel adempatroon blijkt relatief vaak voor te komen bij mensen met musculoskeletale pijn. Een voorbeeld van een disfunctioneel adempatroon is een hoog thoracaal adempatroon in plaats van een diafragmaal adempatroon. Zie Patiënten met…

Lees meer

Respiratoire ratio geeft fysiotherapeut zicht op respiratoir subtype van paniekstoornis

Er zijn verschillende aanwijzingen dat er een respiratoir subtype van paniekstoornis bestaat. Dat is interessant want dit zou ‘verwant’ kunnen zijn aan klachten die vroeger hyperventilatie aanvallen werden genoemd. Een hypothese is dat deze patiënten een te scherp afgesteld ‘verstikkings-alarmsysteem’ hebben. Daardoor kan bij hen in een laboratorium gemakkelijk een paniek aanval uitgelokt worden terwijl…

Lees meer

Aandachtig ademhalen belast het werkgeheugen en vermindert zo pijnlijke herinneringen

Bij Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) moet men een negatieve ervaring waar men last van heeft in herinnering oproepen terwijl men tegelijkertijd met de ogen horizontale bewegingen van links naar rechts maakt. Deze methode heeft als consistent effect dat de herinnering daarna minder levendig is en minder emotioneel geladen. Waarschijnlijk komt dat doordat de…

Lees meer

Respiratoir subtype onder paniekpatiënten in grote populatiestudies aangetoond

Één van de theorieën die het respiratoire systeem betrekken bij paniekstoornis is de ‘suffocation alarm hypothesis’ van Klein (1993). Klein stelt dat mensen een neuronaal systeem hebben die scant op signalen van verstikking. Bij een subtype van patiënten met paniekstoornis zou dit systeem hypersensitief zijn. Deze patiënten hyperventileren chronisch om het CO2 niveau in hun…

Lees meer

Gapen komt veel voor maar is slecht begrepen psychomotorisch gedrag

Gapen is een algemeen verschijnsel. De meeste gewervelde dieren gapen gedurende hun hele leven (van foetale stadium tot ouderdom). Bij zoogdieren ontstaan 90% van de gapen in rust, terwijl 10% tijdens sociale of emotionele situaties ontstaan. Dat is de reden dat men fysiologisch gapen van sociaal gapen onderscheidt. Ondanks het vele voorkomen van gapen en…

Lees meer

Respiratoire abnormaliteiten bij een subgroep van patiënten met paniekstoornis

Wat tegenwoordig paniekstoornis heet kwam de fysiotherapeut vroeger vaak tegen als de patiënt met het hyperventilatiesyndroom. Hoewel het hyperventilatie concept sterk onder vuur heeft gelegen, zijn er ondertussen toch duidelijke aanwijzingen voor een betrokkenheid van het respiratoire systeem bij paniekstoornis. De auteurs geven een overzicht vanuit de recente literatuur. Paniekstoornis met prominente respiratoire symptomen –…

Lees meer

Paniekgevoelens hangen samen met domein specifieke gevoeligheden

Er zijn veel psychologische theorieën rond paniek aanvallen, maar angst voor angstsensaties blijkt in elke model een rol te spelen. Angstsensitiviteit (anxiety sensitivity) is een persoonskenmerk die de kans op paniekaanvallen vergroot. Angst sensitiviteit kan echter niet alle paniekgevoelens volledig verklaren dus moeten ook andere factoren een rol spelen. Contextuele factoren die een signaal vormen…

Lees meer

Ademtraining weer rationeel bij patiënten met paniekgevoelens?

Psychologische behandelingen voor paniekstoornis (met of zonder agorafobie) is effectief gebleken. Het is echter nog onduidelijk hoe of waarom bijvoorbeeld ademtraining of cognitieve therapie werkt. Vreemd genoeg hebben studies die gericht zijn op ademtraining nooit de hypocapnie geobserveerd tijdens die training. Bij Capnometry-assisted respiratory training (CART) gebeurt dit wel. CART is een systematische methode waarin…

Lees meer