Bewegen door punten te scoren motiveert en helpt afvallen

Sportieve obese vrouw meet omvang van haar buik.

Voor mensen met overgewicht is een combinatie van een gezond eetpatroon en meer fysieke activiteit de meest effectieve manier om af te vallen. Fysieke activiteit bestaat niet alleen uit meer sporten, maar omvat ook allerlei activiteiten in het dagelijks leven. Om af te vallen moeten zowel het gestructureerd trainen als het dagelijks bewegen toenemen.
Toch is het voor veel mensen moeilijk om een actievere leefstijl aan te nemen. Uit Brits onderzoek blijkt dat vooral vrouwen nauwelijks matig tot intensief bewegen, terwijl 76% zegt actiever te willen zijn. Deze mensen ondervinden barrières die moeilijk te nemen zijn.
De meest belangrijke barrières zijn een gevoel van te weinig tijd en een gebrek aan motivatie. Een manier om de barrières te ondervangen is om tijdsefficiënte activiteiten te ontwikkelen die in het dagelijks leven passen en waarvoor geen gestructureerd trainingsmoment nodig is. Meer keus en flexibiliteit kunnen de intrinsieke motivatie verhogen en zo leiden tot actiever gedrag. Daarnaast zou de nadruk meer moeten liggen op fysieke activiteit dan op gestructureerde oefeningen om het plezier te verhogen en het gevoel van zelfeffectiviteit te vergroten.
In deze studie bekijken de onderzoekers of een flexibel puntensysteem voor fysieke activiteiten mensen helpt om actiever te worden.

Methode

Vrouwen met overgewicht of obesitas werden gerandomiseerd ingedeeld in een van de drie groepen:

  • Groep 1 deed fysieke activiteit op basis van punten. Deze punten werden vastgesteld aan de hand van MET-waardes van de activiteiten. De deelnemers moesten per week 30 punten halen, wat gelijk staat aan 150 minuten stevig doorwandelen. Ze kregen een lijst met activiteiten, met erbij vermeld hoeveel punten 10 minuten van die activiteit opleverden. (Nederlandse vertaling van de lijst is bijgevoegd onderaan artikel)
  • Groep 2 bewoog gestructureerd iedere week 3×50 minuten matig intensief. De deelnemers kozen hiervoor zelf een activiteit en maakten een planning wanneer de activiteiten uitgevoerd konden worden.
  • Groep 3 was de controlegroep; deze groep veranderde niets en vervolgde hun normale activiteitenpatroon.
TIP:  Stressmanagement voor het spastische darmsyndroom

Deze studie duurde 24 weken. In de eerste 4 weken namen de onderzoekers twee keer per week contact op om mensen te blijven stimuleren, in week 4-12 één keer per twee weken. De laatste 12 weken van de studie moesten de deelnemers het volhouden zonder stimulans van buitenaf.
Gewicht en lichaamssamenstelling werden bij baseline gemeten en na 4, 12 en 24 weken.  De activiteiten werden iedere week door de deelnemers zelf vastgelegd, met objectieve metingen van fysieke activiteit. Ook hielden de deelnemers voor start van het onderzoek en in week 24 een eetdagboek bij.

Resultaten

Er name 76 vrouwen deel aan het onderzoek tijdens de hele studieperiode (BMI gemiddeld 29,2). Hiervan zaten 26 mensen in de controlegroep, 26 mensen in de gestructureerde groep en 24 in de puntengroep.

De groep die punten verzamelde voor fysieke activiteit hadden na 24 weken een significant gewichtsverlies behaald van 3,3 ± 5.9 kg. De middelomtrek was verminderd met 2.8 ± 4.6 cm. In de controlegroep was de middelomtrek juist toegenomen met 2.1 ± 6.6 cm. Er was een trend te zien in een groter verlies van vetmassa bij de mensen die punten verzamelden (− 2.3 ± 4.6 kg) dan in de controlegroep (+ 0.1 ± 2.0 kg) en eenzelfde trend zag men voor visceraal vetweefsel ((− 5.8 ± 26.0% in Groep 1 vs + 7.8 ± 18.3% in de controlegroep). De mensen in de punten-groep lieten een trend zien van minder calorie-inname en een significant effect in vetinname.

In de groep die wekelijks de gestructureerde oefeningen deden waren geen verschillen te zien. De gestructureerde groep bewoog gemiddeld 172 ± 72 minuten per week matig intensief. In de puntengroep was dit 197± 54. Dit verschil was niet significant.

TIP:  Zazen, adem en hartvariabiliteit

Conclusie en opmerkingen

Om inactieve vrouwen met overgewicht te stimuleren om te bewegen, lijkt een puntensysteem een veelbelovende strategie te zijn. In de puntengroep behaalden, op 2 na, alle mensen het gestelde doel van 30 punten. In de gestructureerde groep behaalden 6 mensen lang niet altijd het gestelde doel.  Binnen de punten-strategie kunnen mensen zelf bepalen hoe en wanneer ze bewegen, wat meer flexibiliteit en plezier geeft en uiteindelijk leidt tot meer gewichtsverlies en een verbetering van de lichaamssamenstelling. Voor fysiotherapeuten die hun patiënten willen helpen meer fysiek actief te worden hebben we onderaan dit artikel de puntenlijst geplaatst.

Activiteitenlijst met punten per 10 minuten activiteit
Activiteit Punten (na 10 minuten)
 
Hardlopen (algemeen) 5,5
Zwemmen (lichte inspanning) 5,5
Fietsen (licht intensief, 16-18 km/u) 4,5
Fietsen op hometrainer (100 W, licht intensief) 4
Grasmaaien 4
Dansen (aerobic) 3
Badminton 3
Verven (buiten) 3
Golfen 2,5
Fietsen (langzaam, 16 km/u) 2,5
Aquarobic 2,5
Tuinieren 2,5
Spelen met kinderen 2,5
Vloer schrobben 2
Lopen (stevig doorlopen, 5km/u) 2
Stofzuigen 2
Vloer vegen 2
Dansen (ballroom, slow) 1,5
Ramen of auto wassen 1,5
Auto repareren 1,5
Op kind passen (staand) 1,3
Op kind passen (zittend) 1
Wandelen, langzaam (3 km/u) 1
Strijken 0,8 punten
Koken / eten bereiden (staand) 0,5
Deze lijst is samengesteld door de onderzoekers. Als de deelnemers andere activiteiten deden konden ze bij de onderzoekers het aantal punten daarvoor opvragen en werd dit toegevoegd aan de lijst.

 

Bron

Holliday, A., Burgin, A., Fernandez, E.V., Fenton, S.A.M., Thielecke, F., Blannin, A.K. (2018) Points-based physical activity: a novel approach to facilitate changes in body composition in inactive women with overweight and obesity. BMC Public Health. Feb 17;18(1):261.

Marjolein Streur

Marjolein Streur

Fysiotherapeut/fysiotherapiewetenschapper. Referent/samenvatter. Speerpunt leefstijlcoaching en psychologie. Volgde de universitaire focusopleiding ‘klinische en gezondheidspsychologie’.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 3 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 17 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Volg ons op facebook:

Database met 1500+ artikelen

Voorjaar 2023

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 15 mei 2024. Prijs € 595,- …

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 7 juni 2024. Prijs € 495,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 31 mei 2024. Prijs € 595,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 10 september 2024. Prijs € 1395,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 12 september 2024. Prijs € 1395,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 20 september 2024. Prijs € 1395,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 28 september 2024. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb