Beïnvloeden manuele mobilisaties de carpale tunnel?

Het carpale tunnel syndroom (CTS) is de meest voorkomende neuropathie in de bovenste extremiteit. De prevalentie ligt tussen de 3% en 6% bij volwassenen en het komt meer bij vrouwen dan bij mannen voor. Een stukje anatomie; de carpale tunnel wordt gevormd door het scaphoideum en trapezium aan de radiale zijde, het pisiforme en hamatum aan de ulnaire zijde en wordt gesloten door het retinaculum flexorum aan de ventrale zijde. De nervus medianus loopt door deze tunnel langs de pezen van de musculus flexor digitorum superficialis en profundus en de pees van de musculus pollicis longus.

De grootte van de carpale tunnel verandert tijdens flexie en extensie van de pols en deze veranderingen kunnen gerelateerd zijn aan het ontstaan van het carpale tunnel syndroom. Er zijn al diverse studies uitgevoerd naar belastingen op de grootte van de carpale tunnel. Dit onderzoek richt zich echter op externe compressie kracht en de invloed op de nervus medianus in de carpale tunnel. De hypothese is dat manuele mobilisaties van de carpalia kunnen leiden tot veranderingen in de grootte van de doorsnee van de carpale tunnel en nervus medianus bij kadavers.

Methode

Er is een cross-sectioneel onderzoek uitgevoerd. 20 geprepareerde armen van kadavers zijn gebruikt (6 mannen, 14 vrouwen, 64-89 jaar). Geen van de betreffende kadavers had traumatisch letsel of littekens in de regio van de pols.

De mobilisatie werd als volgt uitgevoerd: de duim werd op de dorsale zijde van het scaphoideum en trapezium geplaatst en de wijsvinger op de dorsale zijde van het triquetrum en hamatum. Vervolgens werd er een transversale en ventrale kracht manueel toegepast op de carpalia totdat er een weerstand vanuit de pols waarneembaar was. De ventrale beweging van de onderarm werd door de onderzoeker gelijktijdig gestabiliseerd. Door middel van een gestandaardiseerde testopstelling met een digitale camera werden de metingen uitgevoerd.

Resultaten en discussie

De betrouwbaarheid van de software die gebruikt is om de metingen te analyseren, is zeer hoog (ICC 0.98 – 0.99). Mobilisaties hadden een significante invloed op onder andere de doorsnede en anteroposteriore diameter van de carpale tunnel.

De resultaten bevestigen de hypothese dat manuele mobilisaties op de carpale tunnel leidt tot een toegenomen doorsnede. Daarnaast was er ook sprake van een toename in de anteroposteriore diameter en een afname in de transversale diameter, wat leidt tot een meer ronde vorm van de carpale tunnel. Zowel uit eerdere studies als ook uit deze studie blijkt dat een toename in de carpale boog werd bereikt door een toename in de ronde vorm van de carpale tunnel. Ook bij eerdere in vivo studies werd aangetoond dat het bovenstaande effect in de carpale tunnel ook daadwerkelijk leidde tot een positief effect op de nervus medianus.

Er zijn enkele kanttekeningen bij de resultaten van deze studie. Allereerst is het onderzoek uitgevoerd bij kadavers, maar de resultaten waren wel in overeenstemming met de vivo studies. De mobilisatie werd niet met een gestandaardiseerde kracht toegepast, maar werd gestopt als er weerstand waarneembaar was. Ook was er maar beperkte controle op de richting van de mobilisatie die werd uitgevoerd.

Conclusie

De toepassing van manuele mobilisaties van de pols kan leiden tot een toename in de dwarsdoorsnede van de carpale tunnel, waardoor de nervus medianus meer ruimte krijgt. De carpale tunnel en nervus medianus werden ronder van vorm, als gevolg van een kleinere transversale diameter en een grotere anteroposteriore diameter. Op basis hiervan kan geconcludeerd worden dat manuele mobilisatie kan leiden tot een tijdelijke vermindering van de druk in de carpale tunnel, wat ingezet kan worden bij patiënten met het carpale tunnel syndroom.