Bewijs voor oefentherapie bij meniscuslaesies

De behandeling voor meniscuslaesies bestaat, na een in eerste instantie afwachtend beleid, uit fysiotherapie of een operatieve ingreep. Om de effectiviteit van oefentherapie op een meniscuslaesie vast te stellen bekijken de onderzoekers van het Erasmus MC in dit review wat de effectiviteit van oefentherapie bij mensen met meniscuslaesie is vergeleken met:

1. geen oefentherapie bij mensen die niet worden geopereerd,
2. meniscectomie,
3. geen oefentherapie of andere therapie na meniscectomie.

Methode

In de bestaande literatuur werd gezocht naar RCTs of CCT’s, waarin volwassenen met meniscuslaesies werden behandeld en die een vorm van oefentherapie kregen. Deze therapie moest vergeleken worden met een andere behandeling of geen behandeling. Primaire uitkomsten waren pijn en functie, secundaire uitkomsten waren spierkracht en fysiek functioneren. Gegevens werden verzameld over effectiviteit op korte termijn (0-3 maanden) of lange termijn (>3 maanden). Gewenste uitkomstmaten waren de VAS, een numerieke pijnschaal (NPRS) of de subschaal pijn van de Knee injury and Osteoarthritis Outcome Score (KOOS), de Lysholm knee scoring, het subjectieve knie formulier van de International Knee Documentation Committee (IKDC), de subschaal fysieke functie van de KOOS, de totaalscore van de KOOS of de Hughston clinical questionnaire voor functie, isokinetische spierkracht op 60◦/s and 180◦/s, 5 RM op een leg extension bench of isometrische kracht van flexie en extensie en de one-leg hop test voor functioneren.

Resultaten

Twaalf studies waren geschikt voor inclusie, met in totaal 594 patiënten met een gemiddelde leeftijd van 41,5 jaar (range 17-63).

1. Geen van de studies beschreef het effect van oefentherapie vergeleken met geen therapie bij mensen die niet werden geopereerd.
2. Drie studies vergeleken oefentherapie met meniscectomie, bij mensen met een degeneratieve aandoening van de meniscus. Er was geen significant verschil in oefentherapie vergeleken met meniscectomie bij patiënten  met een degeneratieve meniscuslaesie op pijn, functie en functioneren op korte of lange termijn. Anders geformuleerd: oefentherapie is net zo effectief als meniscectomie. Op korte termijn werd er een verschil gevonden op spierkracht in het voordeel van de oefengroep.
3. Er is conflicterend bewijs tussen de studies voor de effectiviteit van oefentherapie vergeleken met geen therapie na meniscectomie op pijn, functie en flexie-spierkracht op korte termijn. De effectiviteit van oefentherapie versus geen oefentherapie op spierkracht en functioneren was in beide studie in het voordeel van de oefengroep op korte termijn. Er waren geen significante verschillen in de effectiviteit van verschillende vormen van oefentherapie op pijn, functie en spierkracht op korte termijn.

Opmerkingen samenvatter

Uit dit systematisch review en meta-analyse werd duidelijk dat het bewijs voor oefentherapie bij meniscuslaesies allemaal van zeer lage of lage kwaliteit is. Er is geen bewijs beschikbaar voor de behandeling met oefentherapie vergeleken met geen therapie.  Artsen en fysiotherapeuten moeten voor ogen houden dat er geen studies zijn naar de effectiviteit van oefentherapie bij patiënten met meniscuslaesie die niet geopereerd zijn. De geïncludeerde studies hadden duidelijke methodologische beperkingen. Oefentherapie lijkt effectief voor het trainen van spierkracht en het functioneren van de knie na meniscectomie. Op de lange termijn is oefentherapie gunstig wanneer het wordt vergeleken met geen oefentherapie op kniefunctie, maar er is geen verschil in effectiviteit op pijn, kracht en functioneren. Welke trainingsparameters moeten worden gebruikt is onduidelijk.