Weeromstandigheden niet van invloed op heup pijn en heup functioneren bij heup artrose

Tot wel 62% van de artrose patiënten geloven dat het weer invloed heeft op hun klachten. In een review van de auteurs tot juli 2012 vinden ze 11 studies naar de relatie weersomstandigheden en artrose. De relatie tussen het weer en klachten was echter niet consistent (zie tabel). Daarom hebben de auteurs een nieuw onderzoek opgezet van betere methodologische kwaliteit.

Methode
Aan dit onderzoek deden 222 patiënten mee uit de eerstelijns huisartspraktijken die last hadden van heupklachten op basis van artrose. De artrose werd via klinische criteria en/of via röntgen onderzoek vastgesteld. De patiënten werden twee jaar lang om de drie maanden onderzocht. De deelnemers maakten deel uit van een RCT naar het effect van glucosamine sulphate. Glucosamine sulphate bleek overigens in die studie geen invloed te hebben op het klinische of radiologische verloop van heup artrose (Roozendaal, e.a., 2008). De data werden nader geanalyseerd op het effect van het weer.

Uitkomst maten

• Heup pijn: McMasters University Osteoarthritis Index (WOMAC: Bellamy, e.a., 1988).
• Heup functie: McMasters University Osteoarthritis Index (WOMAC: Bellamy, e.a., 1988).

Deze metingen werden in 2 jaar 9 maal uitgevoerd. De lokale weersvariabelen (Rotterdam) werden via het KNMI verzameld, van de dagen dat men de vragenlijst invulde:

• Gemiddelde temperatuur,
• Windsnelheid,
• Zonne uren
• Neerslag
• Luchtdruk,
• Relatieve vochtigheid.

De onderzoekers waren ook geïnteresseerd of het weer een andere invloed had bij beginnende heup artrose (Kellgren-Lawrence kleiner dan 2) versus definitieve heup artrose. (Kellgren-Lawrence groter of gelijk aan 2).

Resultaten
Over het geheel zijn de gevonden relaties tussen het weer en pijn en functie bij heup artrose in deze studie negatief. Alleen voor relatieve vochtigheid wordt er een associatie gevonden met meer pijn, en hogere luchtdruk is geassocieerd met slechter functioneren. Deze weersvariabelen konden echter slechts 1% van de veranderingen in heup pijn of heup functioneren verklaren. Het effect uitgedrukt op de WOMAC is niet klinisch relevant te noemen.

Opmerkingen samenvatter
Als sterk punt van het onderzoek noemen de auteurs dat ze 2 jaar lang met regelmaat om de 3 maanden gemeten hebben. Omdat Nederland duidelijk vier seizoenen heeft levert dit een rijke fluctuatie op binnen de weersvariabelen.
Terecht geven de auteurs aan dat ze niet onderzocht hebben welke patiënten van mening waren dat hun klachten weersafhankelijk waren.  Het is namelijk mogelijk dat bij deze patiënten de relatie sterker is. Een ander punt is dat patiënten met ernstige heup artrose (Kellgren-Lawrence = 4) buiten het onderzoek werden gehouden. Het is niet uitgesloten dat bij deze meer ernstige pijnpatiënten het weer wel van invloed is.
De auteurs schrijven dat bij ratten met neuropathische pijn luchtdruk van invloed is op de pijnsensitiviteit. Mogelijk is het interessant om binnen de groep met artrose patiënten eerst te kijken bij wie er sprake is van centrale pijn sensitisatie, om vervolgens te kijken of de weersomstandigheden een effect hebben op de pijn.