Verbeelding verhoogt de intrinsieke motivatie tot sporten bij vrouwen die weinig bewegen en/of overgewicht hebben

Het ontwikkelen van een gezonde leefwijze tijdens de jonge volwassenheid is erg belangrijk voor het volhouden van deze activiteit in de toekomst. Om gezondheidsgedrag succesvol te kunnen volhouden zijn een aantal zelfregulatie vaardigheden nodig, zoals doelen zetten, zelfmonitoring, problemen oplossen, zelfbekrachtiging, en positieve zelfspraak. Mentale verbeelding is een vaardigheid die hier bij behulpzaam kan zijn.
Begeleiding door ‘peers’ (bijvoorbeeld vrienden, mede lotgenoten) blijkt een andere methode te zijn die werkzaam is om de fysieke activiteiten te laten toenemen. De toename kan net zo sterk zijn als bij het inzetten van professionals. Dat ‘peer’ interventies werken is in twee reviews aangetoond. Het inzetten van ‘peers’ voor het beïnvloeden van gezondheidsgedrag past mooi bij de self-determination theory. Deze stelt dat de intrinsieke motivatie versterkt wordt als een activiteit aansluit bij de fundamentele behoeften die mensen hebben, namelijk behoefte aan competentie, autonomie, en sociale binding. Interventies die door peers begeleid worden voldoen bij uitstek aan die derde component van de self-determination theory en verhogen zo de kans op intrinsieke motivatie. Ook interventies gebaseerd op mentale verbeelding zijn veelbelovend gebleken als het gaat om het verhogen van het fysieke activiteitenniveau of andere psychosociale activiteiten. Anderson en Mos (2011) hebben een verbeeldingsscript ontwikkeld bestaande uit 790 woorden en deze vervolgens op CD gezet. Deze audio duurde ongeveer vijf minuten en was gericht op het verhogen van het fysieke activiteiten niveau bij mensen die erg weinig bewegen. Men moest dit elke dag luisteren gedurende twee weken. Deze interventie werkte beter dan relaxatie-oefening of een aandachtcontrole oefening. En zo zijn er meer positieve onderzoeken gepubliceerd. Een tekortkoming in die onderzoeken is dat het onderscheid tussen cognitieve en motivationele functie van verbeelding niet meegenomen wordt. Bovendien werd fysieke activiteit gemeten via zelfrapportage.
De auteurs van het huidige onderzoek kijken daarom naar de objectieve toename in cardiorespiratoire fitheid. De acteurs wilden weten wat het effect was van peer-begeleiding in combinatie met mentale verbeelding op de intrinsieke motivatie tot sporten. Het tweede doel was het effect te bepalen op de cardiorespiratoire fitheid.

Methode

Aan dit onderzoek deden 43 vrouwelijke studenten mee. De deelnemers waren inactief en hadden overgewicht of obesitas. De interventie periode duurde tien weken. De deelnemers werden random toegewezen aan één van de volgende twee condities:

• peer-begeleiding.
• peer-begeleiding plus mentale verbeelding.

Beide groepen kregen de peer-begeleiding drie maal aangeboden op een sportlocatie op de universiteit. Tijdens de eerste peer-begeleiding wordt het activiteitenlogboek uitgelegd, regels voor veilig sporten, zelfmonitoring waarbij de waargenomen uitputting werd aangeleerd, en waar informatie op internet te vinden. Doelen worden smart gesteld. De deelnemers worden aangemoedigd 150 minuten per week gematigd tot stevig actief te zijn. Bij goed verloop werd dit opgevoerd tot 300 minuten. In het laatste deel van elke peer-sessie deed men enkele cardiovasculair conditie oefeningen. De groep die ook mentale verbeelding kreeg kreeg dezelfde peer-begeleiding maar tijdens de drie sessies werd ook de mentale verbeelding aangeleerd. Men moest zich gaandeweg een aantal scenario’s realistisch verbeelden: de plaats van training, de warming-up, verbeelden van toename van intensiteit, omgaan met zware activiteit, en verbeelden van het monitoren van de trainingen.

Metingen

• Cardiorespiratoire fitheid: Queens’s college step test.
• Waargenomen zwaarte/uitputting tijdens fitheid-test: Ratings of Percieved Exertion.
• Motivatie tot sporten: Exercise Motivation Scale.

Resultaten

Beide groepen gaan vooruit op de cardio respiratoire fitheidstest. In beide groepen neemt ook de ervaren uitputting tijdens de test af. Tussen de groepen was er geen verschil. Beide groepen tonen ook een toename in intrinsieke motivatie. Nu blijkt echter dat er in de peer-begeleiding &verbeeldingsgroep een duidelijk significant sterkere toename in de intrinsieke motivatie is dan in de controlegroep.

Samenvattend

Mentale verbeelding toegevoegd aan peer-begeleiding geeft vooral een extra impuls aan de intrinsieke motivatie.