Onveilige hechting vermindert mindfulness via defensief piekeren en suppressie, en verminderde aandachtregulatie

Warme betrouwbare relaties met verzorger(ouders) en liefdespartner bepaalt mede hoe kinderen en volwassenen zichzelf, anderen, en de wereld waarnemen.

• Mensen die veilig gehecht zijn benaderen de wereld minder defensief en met meer nieuwsgierigheid en hebben meer acceptatie en compassie voor zichzelf en anderen en doorstaan negatieve gebeurtenissen met grotere gelijkmoedigheid en veerkracht.
• Mensen met onveilige hechting hebben cognitieve en emotionele strategieën ontwikkeld om interpersoonlijke relaties te onderhouden en zichzelf tegelijkertijd te beschermen tegen afwijzing, verlies en schaamte. Dit patroon vermindert hun vermogen om de interne- en externe wereld open, flexibel, en niet-oordelend waar te nemen.

De twee onveilige hechting dimensies:

• Bij attachment anxiety was de attachment figuur inconsistent beschikbaar (fysieke of emotioneel) waardoor hyperactivatie van hechtingstrategieën ontstaan: versterking van de hechtingsbehoefte, veel negatieve emoties, krampachtig de relatie behouden, en intense verlatingsangst.
• Bij avoidance attachment was de attachment figuur consistent afkeurend, negerend of misbruikend waardoor deactivatie van hechtingstrategieën ontstaat: hechtingsbehoefte terugschroeven, kwetsbaarheden verbergen, emotioneel koel blijven, en nabijheid en intimiteit vermijden.

Een eerdere studie van Caldwell ,e.a. 2012 toonde dat beide typen van onveilige hechting moeilijk herstellen van negatieve emotionele toestanden en minder veerkracht hebben. Dat komt omdat angstige gehechtheid veel gebruik maakt van piekeren en negatieve emoties (= hyperactivatie van hechtingstrategieën) en vermijdende hechting veel gebruik maakt van emotionele suppressie en verminderd begrip en helderheid van emotionele toestanden (= deactivatie van hechtingstrategieën).
Interessant is dat laag scorenden op mindfulness feitelijk dezelfde kenmerken hebben. Bovendien kunnen mensen die onveilig gehecht zijn slechter hun aandacht reguleren doordat de defensieve manoeuvres aandachtscapaciteit vragen. Inderdaad blijkt dat zowel piekeren als onderdrukken de regulatie van aandacht vermindert (Chambers, e.a. 2009).
In het onderzoek dat de auteurs uitvoeren werden 93 studenten vragenlijsten voorgelegd over:

• Angstige en vermijdende hechting: Experiences in Close Relationships Inventory (ECR)
• Piekeren: Ruminative Response Scale (RRS).
• Supressie: White Bear Suppression Inventory (WBSI)
• Aandachtregulatie: Attentional Control Scale (ACS)
• Mindfulness: Mindful Attention Awareness Scale (MAAS)

Uit het resultaat bleek dat zowel angstige als vermijdende hechting gecorreleerd was met minder mindfulness en dat die relatie verliep via verschillende routes. Bij angstige hechting via piekeren en minder aandachtcontrole, en bij vermijdende hechting via suppressie en minder aandachtcontrole.

Opmerking samenvatter
Mooi onderzoek dat laat zien dat defensieve strategieën bij onveilige hechting via verminderde aandachtcontrole en piekeren en/of suppressie vergezeld gaat met minder mindfulness. De vraag is nu of mindfulness training het proces kan keren. Fysiotherapeuten kunnen een vermoeden krijg rond hechtingsproblematiek als de patiënt: overmatig zelfstandig is, dwangmatig zoekt naar zorg, of  voor hulp komt en daarbij de druk opvoert, maar deze tegelijkertijd afwijst als de dreiging te groot wordt. Zie: Hoe kan de fysiotherapeut omgaan met onveilig gehechte patiënten?