Neuropathische pijn door patiënt vaak niet goed begrepen

Gezien de grote impact van chronische pijn is het belangrijk dat patiënten goed inzicht hebben in hun pijn. De visies op pijn van een dokter (of fysiotherapeut) en een patiënt lijken nogal te verschillen. Hoewel mensen vaak de medische reden wel (deels) begrijpen, kunnen ze er moeite mee hebben het te accepteren en blijven ze er kritisch over. Vooral de psychologische component wordt van de hand gewezen uit angst dat de pijn niet serieus wordt genomen. Dit houdt in dat mensen vaak niet worden doorverwezen, of niet kiezen, voor psychologische behandelingen, ondanks dat er bewezen effectieve psychologische behandelmethoden zijn.  Neuropatische pijn (NP)  heeft over het algemeen een grotere  invloed  dan andere vormen van chronische pijn op de kwaliteit van leven. Deze vorm van pijn is vaak ondergediagnosticeerd, waardoor  NP-patiënten minder gespecialiseerde hulp ontvangen dan mogelijk zou kunnen zijn. Zonder voldoende uitleg en begrip van het probleem, worden patiënten vaak passief om schade te voorkomen en nemen hun zorgen toe. Dit heeft tot gevolg dat de fysieke en mentale gezondheidsklachten toenemen.

Methode
Dit onderzoek is een subjectief onderzoek met als doel om de ervaringen en opvattingen over neuropathische pijn in kaart te brengen.  De participanten hadden neuropathische pijn door verschillende oorzaken, onder andere MS, trauma, operatie, zenuwbeklemming, als gevolg van een andere ziekte zoals kanker of HIV. De deelnemers kregen een groot aantal stellingen waarvan ze moesten aangeven in hoeverre ze het daar wel/niet mee eens waren en vervolgens  een aantal open vragen. Na het invullen van deze stellingen  werd ook de Brief Pain Inventory (BPI; Cleeland 1994) ingevuld om de mate en invloed van pijn te bepalen.

Resultaten
In totaal hebben 79 mensen de vragenlijst volledig ingevuld. Op een aantal punten waren alle participanten het eens:

• NP kan niet worden veroorzaakt door persoonlijkheid of aandacht zoekend gedrag,
• verminderde slaap verergert de klachten,
• de pijn kan op een andere plek gevoeld worden dan op de plaats van de laesie.

Wat betreft de andere opvattingen over NP konden de participanten door middel van factoranalyse in 4 groepen worden verdeeld:

• De opvatting van deze groep mensen is dat NP een aandoening van het zenuwstelsel is. Psychologische aspecten beïnvloeden de pijnbeleving en acceptatie. Ze staan open voor psychologische behandeling
• NP wordt beschouwd als een zenuwbeschadiging. Psychologie is irrelevant in de pijnbeleving. Men denkt neutraal over psychologische behandelingen
• NP is een onherstelbare zenuwbeschadiging, waarvoor symptoommanagement nodig is. Ze geloven dat psychische invloeden een rol spelen in pijnbeleving, maar psychologische behandeling is niet zinvol.
• Deze groep mensen, bij wie de NP recent was ontstaan, is vooral gericht op het achterhalen van de oorzaak van de pijn. Psychologische invloeden spelen een rol. Behandeling zou volgens deze mensen zowel psychisch als medisch moeten zijn.

De grootste verschillen tussen de groepen zitten in de oorzaak van de pijn, de behoefte aan het vaststellen van de oorzaak, het accepteren van symptomatische behandeling, het wel of niet bestaan van psychologische invloeden en het nut van psychologische begeleiding. Over het algemeen werd NP niet vanuit een biopsychosociaal model bekeken. Psychische en fysieke componenten werden in alle groepen door de participanten strikt gescheiden gehouden. Participanten bij wie door de arts psychosomatische verklaringen voor de pijn waren gegeven, voelden zich beledigd en onbegrepen.

Opmerkingen samenvatter
Patiënten ontvangen vaak de meeste informatie van hun arts. Artsen zijn over het algemeen meer gericht op het biomedische aspect van neuropathische pijn dan op het psychosociale aspect. Te weinig uitleg of voorlichting over neuropathische pijn leidt tot verminderd begrip van de chronische pijn en daardoor een minder goede copingstijl. Patiënten blijven –zelfs na jaren- vaak zoekende naar een medische oplossing, terwijl psychologische behandeling waarin men leert omgaan met de pijn ook zeer goede resultaten kan boeken. Uit dit onderzoek blijkt dat er meer uitleg nodig is voor mensen met neuropathische pijn, niet alleen op medisch gebied, maar zeker ook op psychosomatisch gebied. Het bespreken van de psychologische aspecten van de klachten en behandeling moet echter behoedzaam plaatsvinden.