Veel calorieën, verzadigde vetten en natrium verslechtert de stemming van de patiënt

Fysiotherapeuten zetten mensen aan meer- en gezonder te bewegen. Daarbij kan overgewicht een belangrijk thema zijn.  De fysiotherapeut kan de patiënt ten aanzien van overgewicht met algemene adviezen bijstaan. Zie: Gaan fysiotherapeuten helpen het obesitasprobleem aan te pakken? Het is daarom handig dat de fysiotherapeut kennis heeft van de oorzaken en gevolgen van obesitas en wat daar aan te doen is. De relatie emotie-eten is zo’n thema dat in de behandelkamer op een gepast moment aan bod kan komen.

De auteurs van dit artikel stellen dat de relatie tussen emotie en eten wederkerig is.  Het was al bekend dat emotionele eters bij negatieve emoties meer ‘comfort voedsel’ gaan consumeren. Deze voedingsmiddelen bevatten veel calorieën, koolhydraten, verzadigde vetten en natrium. Cortisol verhoogt, in ieder geval bij ratten, de behoeft aan deze ‘comfort foods’. Er zijn echter ook aanwijzingen dat voedsel invloed heeft op de stemming. Deze bevindingen zijn echter minder consistent. De auteurs schijven dat toe aan de korte tijdspanne. De meeste onderzoeken testen de relatie voedsel à emotie binnen één dag, terwijl de volledige voedselopname langer dan één dag kan duren. Het onderzoek van de auteurs is het eerste onderzoek dat een tijdspanne van 1 en 2 dagen neemt om de ‘food-mood’  relatie te onderzoeken.

Methode

Aan dit onderzoek deden 229 studenten mee. De studenten moesten een logboek bijhouden met aantekeningen over hun stemming en wat ze aten. Uiteindelijk retourneerden 64 studenten hun logboek. 44 studenten hebben hun logboek 6 of 7 dagen ingevuld.

Metingen

• Lijngericht eten: Nederlandse vragenlijst voor eetgedrag (Strien, ea.. 1986).
• Stemming: Positive and negative Affect Scale (Watson, e.a., 1988).
• Calorieën, koolhydraten, verzadigde vetten en natrium: logboek analyse met voedingskundige software.

Statistisch werd per dag de relatie onderzocht tussen de vier voedingscategorieën enerzijds en  de stemming anderzijds.

Resultaten

Regressie analyse toont een inconsistent patroon over de tijdpanen van één dag. Negatieve stemming had op slechts één van de vijf dag-metingen een effect op voedselconsumptie van meer calorieën, verzadigde vetten en natrium.
Bekeken over een tijdspanne van twee dagen werd er echter wel een consistent patroon zichtbaar: de consumptie van calorieën, verzadigde vetten en natrium was significant geassocieerd met een negatieve stemming twee dagen later.

Opmerkingen samenvatter

De auteurs stellen zich de vraag:  ‘wat komt eerst in de food-mood relatie.’ Uit hun onderzoek bleek dat voeding als eerste komt waarna men twee dagen later een slechtere stemming rapporteert. In dit onderzoek werd echter de omgekeerde relatie van emotie à voedselconsumptie niet consistent aangetoond. Op slechts één dag bleek deze relatie zichtbaar.
Voor (psycho)somatische fysiotherapeuten is dit een belangrijke bevinding. Pijn, spierspanning en coördinatie wordt beïnvloed door negatieve stemming en stress. Het ligt voor de hand hierbij te zoeken naar stressvolle levensgebeurtenissen, en ook naar de vaardigheden om deze spanning te reguleren. Dit onderzoek laat zien dat misschien ook de invloed van voedsel op stemming meegenomen kan worden. Het bovenmatig eten van calorieën, verzadigde vetten en natrium kan zorgen dat men zich twee dagen later emotioneel slechter voelt. In die zin zijn de adviezen van het voedingscentrum niet alleen goed voor de fysieke gezondheid van onze patiënten, maar ook voor hun mentale gezondheid.