NLP micro-interventies kunnen fysieke activiteiten bevorderen

Recent empirisch onderzoek heeft aangetoond dat mentale verbeelding de motivatie en de cognities ten aanzien van fysieke activiteiten gunstig kan beïnvloeden. Bij onderzoek naar mentale verbeelding wordt er een onderscheid gemaakt tussen uitkomstverbeelding en procesverbeelding. Bij uitkomstverbeelding ziet men bijvoorbeeld in gedachten dat men er fitter en gezonder uitziet. Bij procesverbeelding verbeeldt men concreet de stappen die men moet uitvoeren om tot de gewenste uitkomst te komen. In die zin zou uitkomstverbeelding meer bij de beslissingsfase (motivatie) passen en procesverbeelding meer bij de uitvoeringsfase. Naast het verbeelden van uitkomstdoelen en procesdoelen, onderscheidt men in onderzoek ook toenaderingsdoelen en vermijdingsdoelen. Een toenaderingsdoel is bijvoorbeeld ‘ je fit voelen’, een vermijdingsdoel is negatief geformuleerd bijvoorbeeld ‘het voorkomen van een hartinfarct’. Doorgaans zijn toenaderingsdoelen effectiever om gezondheidsgedrag te beïnvloeden. Het is echter nog niet bekend of dit ook geldt voor het bevorderen van de fysieke activiteiten. De auteurs speculeren dat verbeelden van een combinatie van uitkomstdoelen en procesdoelen van het type toenaderingsdoelen een sterker bewegingsbevorderend effect heeft dan het verbeelden van alleen uitkomstdoelen of alleen procesdoelen.

Methode

Aan dit onderzoek deed een heterogene groep 136 gezonde volwassenen mee met een passief fysiek leven. In één sessie van 30 min werd één verbeeldingsscript van 5 minuten aangeleerd. De deelnemers moesten dit verbeeldingsscript vier weken lang driemaal per dag 5 minuten uitvoeren. Daarnaast kregen ze een korte instructiefolder mee over de gunstige effecten van bewegen. Zij werden random toegewezen aan het aanleren van één van de onderstaande verbeeldingscondities:

• Toenadering uitkomstverbeelding. Bijvoorbeeld jezelf fit zien.
• Proces verbeelding. Bijvoorbeeld jezelf zien omkleden om te gaan sporten.
• Combinatiegroep: Bijvoorbeeld jezelf fit zien, en later jezelf zien omkleden om te gaan sporten.
• Neutrale verbeelding. Jezelf zien sporten.

Metingen

Er werd een breed scala van metingen gedaan waarvan wij de belangrijkste noemen:

• Stadium van motivatie: 5 likerschalen. Bijvoorbeeld 0= ik ben de komende zes maanden niet van plan regelmatig te gaan sporten. 4 = ik ben de afgelopen 6 maanden regelmatig aan het sporten. Etc. (Marcus, e.a. 1992).
• Gezondheidsdoel oriëntatie: meting van toenadering of vermijdingsdoelen (Health Goal Orientation Measure (Chan, e.a., 2010).
• Intentie: 3 likertschalen (Ajzen, 2002)
• Actieplanning: bijvoorbeeld ‘ik heb concrete plannen om te gaan sporten’ (zie Norman, e.a. 2005).
• Fysieke activiteiten:
  • International Physical Activity Questionnaire (IPAQ-verkort: Craig, e.a., 2003).
  • Godin Leisure Time Exercise Questionnaire (Godin, e.a 1985).

Resultaten

Belangrijkste bevinding is dat de deelnemers in de toenadering uitkomstverbeelding groep en de deelnemers in de combinatie groep een sterkere toename in fysieke activiteiten vertonen dan de deelnemers in de procesverbeelding groep of de deelnemers in de neutrale verbeeldingsgroep.
Details daarin zijn dat de toenadering uitkomstverbeelding het sterkst de algemene oriëntatie ten aanzien van sporten beïnvloede. De deelnemers kregen minder vermijdingsdoel oriëntatie ten aanzien van sporten en meer toenaderingsdoel oriëntatie ten aanzien van sporten. Ook de intentie om te gaan sporten nam in deze groep in de eerste week het sterkst toe. Actie planning nam in de eerste weken van de training het sterkst toe in de combinatiegroep terwijl deze in week vier alleen in de toenadering uitkomstverbeelding groep nog toe nam. Mediatie analyse toont dat de toename in fysieke activiteiten in de toenadering uitkomstverbeelding groep verloopt via het beïnvloeden van actie planning.

Opmerkingen samenvatter

Deze eenvoudige interventie is in 30 minuten aan te leren. Drie keer per dag gewenste uitkomsten van sport verbeelden en ook verbeelden dat je jezelf stappen ziet nemen om te gaan sporten, laat het daadwerkelijk uitvoeren van fysieke activiteiten toenemen. Deze interventie is een mooie aanvulling op meer verbale interventies zoals motivationeel interviewen. Het fascinerende van NLP is dat ze heel consistent aansluit bij bovenstaande wetenschappelijke bevindingen. NLP maakt sterk gebruik van het verbeelden van zowel positieve uitkomsten als ook het verbeelden van de weg er naartoe. Delen van NLP zijn uitstekend toe te passen als micro-interventie op gepaste momenten binnen een fysiotherapeutische behandelserie. Tijdens een behandeling zijn er vaak momenten dat het gezondheidsgedrag van de patiënt aandacht behoeft. Minder roken, gezonder eten en meer bewegen zijn zo van die algemene maar uiterst belangrijke thema’s. Uit het bovenstaande onderzoek kan men afleiden dat het van professionaliteit getuigt wanneer de fysiotherapeut naast motiverende gespreksvoering ook een eenvoudige NLP verbeeldingsoefening inzet. Binnen PsychFysio opleidingen is een module ontwikkeld die specifiek toegesneden is op een fysiotherapeutische setting. De fysiotherapeuten zijn verbaasd over de kracht van deze eenvoudige technieken. (Meer weten over NLP cursus binnen de fysiotherapie?)