6_08_2_posttraumatische-stressstoornis-chronische-pijn_41462359

Posttraumatische stressstoornis komt veel voor bij chronische pijnpatiënten

Het is belangrijk om een posttraumatische stressstoornis (PTSS) bij chronische pijnpatiënten te herkennen, omdat dit de behandeling kan belemmeren. De prevalentie van posttraumatische  stressstoornis bij chronische pijnpatiënten die doorverwezen zijn voor pijnrevalidatie ligt tussen de 9,5% en de 34,7%. Deze spreiding heeft onder andere te maken met verschillen in diagnostische criteria en verschillende pijnpopulaties. Verhoogde arousal niveaus, angstgevoeligheid en vermijdingsgedrag worden gezien als processen die zowel chronische pijn als posttraumatische stressstoornis kunnen onderhouden. Posttraumatische stressstoornis zou pijnsensitisatie in de hand werken.

Methode
Het onderzoek vindt plaats onder chronische pijnpatiënten die verwezen zijn naar twee multidisciplinaire pijncentra in Scandinavië. 304 patiënten deden aan het onderzoek mee. Het betrof niet-maligne pijnen.

Meetinstrumenten

  • PTSS: Harvard Trauma Questionnaire deel IV (HTQ). Mollica, e.a., 1992.
  • Traumatische stressoren: in lijst van 20 items aangeven welke traumatische stressoren men meegemaakt heeft.
  • Sensorische verwerking: een anesthesist voerde bij aanmelding een aantal kwantitatieve sensorische testen uit (koudeprikkel, zacht strijken, en pinprik).

Resultaten
De duur (mediaan) van de chronische pijn in deze populatie was zes jaar. 23% van de patiënten voldeden aan de DSM IV criteria van (mogelijk) posttraumatische stressstoornis. Het voorkomen van posttraumatische stressstoornis was bij mannen en vrouwen gelijk. 84% geeft aan een traumatische ervaring te hebben meegemaakt zoals ernstige ziekte bij zichzelf of iemand anders, het overlijden van iemand, verkeersongeval, etc. De meest voorkomende pijndiagnose was lage rugpijn en nekpijn. Dit betrof 50,3% van de diagnoses. Pijnpatiënten met hypersensitiviteit voor koudeprikkels en hyposensitiviteit voor streling hadden een twee maal grotere kans dat ze voldeden aan de criteria voor PTSS.

Opmerking samenvatter
Een posttraumatische stressstoornis komt relatief veel voor bij patiënten met chronische pijn. De symptoom clusters zijn herbeleving, vermijding, en hyperarousal. PTSS belemmert het herstel van de chronische pijnpatiënt, mogelijk door sensitisatie processen. Het herkennen, bespreekbaar maken, en doorverwijzen naar een psycholoog kan de kans op succesvolle therapie verhogen.

Andersen, T. E., Andersen, P.G., Vakkala, M.A., Elklit, A. (2012). The traumatised chronic pain patient—Prevalence of posttraumatic stress disorder – PTSD and pain sensitisation in two Scandinavian samples referred for pain rehabilitation. Scandinavian Journal of Pain, 3, 39-43.

Peter van Burken

Peter van Burken

Psycholoog / ex-fysiotherapeut. Auteur van Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut en het boek Mindfulness en Fysiotherapie. Initiator en docent Psychfysio opleidingen.

Meer nieuws van psychfysio:

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 3 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 17 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Volg ons op facebook:

Database met 1500+ artikelen

Voorjaar 2023

De Running Fysiotherapeut

De Running Fysiotherapeut

5 dagen. Start 10 mei 2023. Prijs € 995,-…

Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut

Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut

5 dagen. Start 15 mei 2023. Prijs € 975,-…

Motivational interviewing en oplossingsgericht coachen

Motivational interviewing en oplossingsgericht coachen

3 dagen. Start 24 mei 2023. Prijs € 495,-…

Motorisch trainen bij musculoskeletale pijn - Wervelkolom -

Motorisch trainen bij musculoskeletale pijn – Wervelkolom –

4 dagen. Start 14 juni 2023. Prijs € 975,- …

Motorisch trainen bij musculoskeletale pijn - Extremiteiten -

Motorisch trainen bij musculoskeletale pijn – Extremiteiten –

4 dagen. Start 16 juni 2022. Prijs: € 975,-…

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 4 september 2023. Prijs € 595,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 5 september 2023. Prijs € 1395,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 7 september 2023. Prijs € 1395,-…

Gecombineerde leefstijlinterventie (GLI-fysiotherapie)

Gecombineerde leefstijlinterventie (GLI-fysiotherapie)

3 dagen. Start 12 september 2023. Prijs € 695,-…

De Mindful Fysiotherapeut

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 14 september 2023. Prijs € 1395,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 15 september 2023. Prijs € 595,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 6 oktober 2023. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb
NRTO_keurmerk-170px