Verbeelden dat je ‘er al bent’ vermindert motivatie en succes door het ondermijnen van ‘energie’

De algemene tendens binnen onderzoek is dat optimistisch denken over de toekomst de motivatie en het succes bevordert, terwijl pessimistisch denken dit tegenwerkt. Deze vuistregel moet echter wel genuanceerd worden. Vooral positieve verwachtingen dat een positieve toekomst bereikbaar is is geassocieerd met meer motivatie en succes. Fantaseren over een geïdealiseerde toekomst (het doel is bereikt) werkt motivatie en succes juist tegen (zie Oettingen e.a. 2002). In het onderzoek van Oettingen e.a. (2002) bleek uit studie 4 dat dit ook gold voor patiënten die een Total hip operatie kregen. Positieve verwachtingen over de eigen bijdrage tijdens het revalidatie proces (het is mogelijk en ik kan het volbrengen) bleken positief gecorreleerd met beter herstel van heupmobiliteit, traplopen en algemeen herstel. Positieve fantasieën over een geïdealiseerd eindresultaat was juist negatief gecorreleerd met beter herstel. Waarschijnlijk motiveren positieve verwachtingen tijdens het revalidatie proces omdat in dergelijke gedachten ook de obstakels meegewogen worden (zoals pijn overwinnen etc) wat aanzet tot realistisch ‘werken’. Bij fantaseren over een gerealiseerd eindresultaat ‘geniet’ men als het ware passief van een zorgeloze uitkomst.
Energie speelt een sleutel rol als het gaat om het nastreven en behalen van iemands gewenste toekomst” stellen de auteurs. Eerder onderzoek van hen toonde aan dat iemands energieniveau (of die nu fysiologisch of als ‘gevoel’ geoperationaliseerd werd), belangrijk is om de stap te maken van een huidige situatie naar de gewenste situatie (zie Oettinger e.a. 2009).
In het huidige onderzoek van de auteurs onderzochten ze of positieve fantasieën mogelijk minder energetiseren. Dit bleek het geval. Positieve fantasieën over de toekomst energetiseren minder (uitgedrukt in fysiologie en gevoel) dan fantasieën die een vraagteken bij de positieve toekomst zetten. Dit bleek vooral op te treden als de fantasie een belangrijke behoefte betrof.

TIP:  Conflictmanagement binnen een fysiotherapeutische setting

Opmerking samenvatter
Mocht de fysiotherapeut verbeelding willen inzetten tijdens de revalidatie dan is het visualiseren van een perfect gelukte revalidatie een ongelukkige keuze. Het motiveert veel sterker en correleert ook beter met succes als de patiënt zich als het ware een succesvol gevecht verbeeld van het revalidatie traject. Dus verbeelden dat je met pijn toch gaat oefenen en dat dat lukt, verbeelden dat je bij terugval niet bij de pakken neer zit, verbeelden dat het weliswaar goed vooruitgaat omdat je je goed inzet maar dat je er nog niet geheel bent, etc.
Hebben positieve eind-fantasieën dan helemaal geen plaats binnen de behandeling? De auteurs van het hier beschreven artikel stellen dat positieve fantasieën als voordeel hebben dat ze rustige positieve emoties bevorderen, zoals het gevoel van ontspanning en het gevoel van tevredenheid. Als het gaat om het verminderen van angst en stressgevoelens dan blijkt uit onderzoek dat positieve fantasieën hier wel goed werkzaam zijn.

  • Aanvullende literatuur:
    Oettingen, G., Mayer, D., Sevincer, A.T., Stephens, E.J., Pak, H., Hagenah, M. (2009). Mental contrasting and goal commitment: the mediating role of energization. Personality and Social Psychology Bulletin, 35, 608-622.
  • Oettingen, G., Mayer, D. (2002). The motivating function of thinking about the future: expectations versus fantasies. Journal of Personality and Social Psychology, 83(5), 1198-1212.

Kappes, H., B., Oettingen, G. (2011). Positive fantasies about idealized futures sap energy. Journal of Experimental Social Psychology, 47, 719-729.

Peter van Burken

Peter van Burken

Psycholoog / ex-fysiotherapeut. Auteur van Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut en het boek Mindfulness en Fysiotherapie. Initiator en docent Psychfysio opleidingen.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 3 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 17 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Database met 1500+ artikelen

Voorjaar 2023

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 15 mei 2024. Prijs € 595,- …

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 7 juni 2024. Prijs € 495,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 31 mei 2024. Prijs € 595,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 10 september 2024. Prijs € 1395,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 12 september 2024. Prijs € 1395,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 20 september 2024. Prijs € 1395,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 28 september 2024. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb