Bewegen in het kader van leuke, plezierige, zinvolle of interessante activiteiten maakt gelukkig

Subjectief welzijn is voor ongeveer 50% genetisch bepaald, voor 10% bepaald door omgevings of levensomstandigheden en 40% door intentionele acties. Positief psychologische interventies blijken effectief om subjectief welzijn (geluk) te verhogen (zie: https://psychfysio.nl/nieuws/3_20_1.html). Het is nog onduidelijk of al bestaande klinische interventies het welzijn kunnen verhogen. Een bekende interventie die aansluit bij de ‘40% intentionele acties’, is behavioral activation. Deze methode bestaat al tientallen jaren en is oorspronkelijk ontwikkeld voor depressie. Het is een gestructureerde methode om de patiënt meer actieve activiteiten te laten ondernemen die positief bekrachtigend (belonend) zijn. Het schema wordt opgesteld op basis van activiteiten waar de patiënt in het verleden van genoot, plezier in had, of betekenisvol of interessant vond. De patiënt leer daarbij zijn dagelijkse stemming te relateren aan de mate waarin hij een activiteit plezierig vindt. Vervolgens wordt hem aangeleerd de frequentie van plezierige activiteiten in zijn dagelijks leven te verhogen en de onplezierige te verlagen. Er zijn hier varianten op ontwikkeld. Één benadering legt bijvoorbeeld het accent op het leren herkennen van vermijdingspatronen die op de korte termijn de stress tijdelijk tegengaan, maar tegelijkertijd op de lange termijn de kans op positieve activiteiten ondermijnen. Hoewel behavioral activation al een effectieve interventie bleek is er nog geen formele meta-analyse naar gedaan. Een reden voor de auteurs om dit uit te voeren.

Methode
De auteurs doorzoeken de PscyhINFO en Medline van januari 1970 tot april 2008 op de zoektermen activity scheduling, behavioural activation or behavioral activation, pleasant events or pleasant activities. De referentielijsten van de artikelen werden ook doorzocht. Bovendien werden 23 experts op dit gebied benaderd voor data. Studies werden alleen geincludeerd als het een randomised controled trail betrof naar effecten op subjectief welzijn (zoals positief affect, levenstevredenheid, kwaliteit van leven, zelfwaarde etc.). 520 artikelen en hoofdstukken werden bestudeerd en na exclusie bleven er 20 studies over met in totaal 484 deelnemers in de behavrioral activation conditie en 869 in de vergelijkconditie. De artikelen werden beoordeeld op methodologische kwaliteit. Hedges’s g werd berekend als maat voor effect strekte. De homogeniteit van de studies werd beoordeeld door Cochran’s heterogenity statistic Q.

Resultaten
De effectsterkte van behavoiral activation op subjectief welzijn ten opzichte van de controle groep was 0.52 (Hedges’s g). Dit is vergelijkbaar met het effect van positief psychologische interventies.Deze resultaten werden bereikt bij zowel niet-klinische deelnemers als bij klinische deelnemers met symptomen van depressie.

Opmerking samenvatter
Fysiotherapeuten houden zich bezig met het bewegend functioneren. Op basis van bovenstaande bevinding blijkt dat het activiteiten en participatie niveau herstellen belangrijk is. En dat de patiënt met zijn (herwonnen of te herwinnen) bewegen aangespoord wordt dit vooral meer in te zetten in activiteiten die hij leuk, plezierig, zinvol of interessant vindt. Dit werkt niet alleen motiverend ten aanzien van bewegen, maar verhoogt ook het subjectieve welzijn. Mogelijk dat daardoor ongemak als pijn of vermoeidheid wat naar de achtergrond komen te liggen. Dit laatste is om twee redenen aannemelijk. Positieve stemming kan pijn verminderen. Bovendien is door behavioral activation de kans op de toestand van flow aanwezig, wat gunstig is bij pijn. Immers, als de patiënt met zijn aandacht opgaat in plezierige, betekenisvolle en interessante activiteiten, dan raakt hij afgeleid van de pijn.