Inschatting van de mate van rapport tussen fysiotherapeut en patiënt kan in één minuut

Rapport wordt als een belangrijke variabele gezien binnen de medische relatie, maar door gebrek aan specificiteit heeft empirisch onderzoek nog relatief weinig verhelderd. In tegenstelling tot veel andere psychologische constructen is rapport dyadisch van aard. Dat wil zeggen dat het over de relatie gaat en niet over individuele personen. Rapport bestaat volgens de definitie van de auteurs uit drie componenten:

• gedeelde positieve gevoelens,
• gezamenlijke betrokkenheid of gerichtheid van de aandacht,
• harmonie zoals te zien aan de gladheid en gecoördineerdheid van de interactie.

Hoewel rapport idealiter rechtstreeks gemeten wordt bij de participanten blijkt uit onderzoek dat het observeren en beoordelen van een kort video segment van 50 seconden een valide meting is om rapport te vangen (Bernieri, e.a., 1996, 2001). De auteurs willen onderzoeken met welke variabele rapport samenhangt en of korte interview segmenten hiermee correleren.

Het onderzoek vindt plaats bij 141 derdejaars medische studenten. De volgende testen werden vooraf aan de rapport meting afgenomen:
Emotionele vaardigheden

• De groep nam in een college zaal deel aan een emotionele vaardigheden test. De Diagnostic Analysis of Nonverbal Accuracy (DANVA). In deze test moet men de vier basis emoties herkennen bij 24 verschillende gezichten die per gezicht 2 seconden getoond worden.
• Patient Provider Orientation Scale (PPOS) 18 items, (Krupat, e.a., 2000) meet de mate van zorg (compassie) en delen (info/power).
• Interpersonal Reactivity Index (Davis, 1983), met daarin de subschaal empatisch reageren.
• Trait Meta-Mood Scales (TMMS) (Salovey, e.a., 1995) over de mate van bewustzijn van eigen emoties.
• ‘Peer-rating’ van de medische student wat betreft interpersoonlijke sensitiviteit. Ieder student ontvang in de loop van het jaar van 10 medestudenten feedback over zijn sociale gedragingen. Bijvoorbeeld empatisch, respectvol etc.

Rapport meting
Tijdens een examen met een standaardpatiënt werden video opnamen gemaakt. De eerste, vijfde en negende minuut van de video werden de mate van rapport tussen de student en de patiënt gescoord op één negen-punts schaal. Rapport was gedefinieerd als een relatie met de volgende kenmerken:
“aangenaam en onderhoudend, hoge mate van elkaar aardig vinden of positieve emoties, wederzijds aandachtig, harmonieuze relatie, makkelijke en gladde communicatie, en symmetrie en synchronisatie in de interactie. “
Overige coderingen op basis van video

• Roter Interaction Analysis System (RIAS) (Roter, e.a., 2002). Elke uitspraak van de student wordt gecodeerd onder één van de 37 communicatie categorieën, waaronder instrumentele gedragingen, affectieve gedragingen en inschattingen van de emotie zelf.
• Four Habits Coding Scheme: meet met 23 items de mate van patiënt gerichte interviewstijl.
• Analogue patient rating: twee tot vier medestudenten beoordeelden de video interactie waarbij ze zich verplaatsten in het perspectief van de patiënt. Daarbij moesten ze aangeven of ze de ‘arts’ aardig vonden, er weer naar toe zouden gaan, hem zouden aanbevelen, of hij communicatief was, competent, compassie toont en vol zelfvertrouwen.

Resultaten
De mate van rapport tussen de student en de standaard patiënt blijkt significant samen te hangen met de mate waarin de student emoties op gezichten bij anderen kan herkennen, zich bewust is van zijn eigen emoties, en hoe interpersoonlijk sensitief de ‘peers’ zeiden dat de student was. Ook een hoge score op de ‘four habits’ van patiënt gecentreerd interviewen correleert significant met rapport. Evenals diverse subschalen van de RIAS en de beoordelingen door de analoge patiënten.
De bovengenoemde correlaties liggen doorgaans tussen de 0.20-030. Interessant is dat slechts iets zwakkere correlaties worden gevonden als men alleen de rapport meting van de eerste minuut neemt, in plaats van het gemiddelde van minuut 1, 5, en 9.

Samenvattend
Het inschatten van één kort video segment van slechts één minuut tussen patiënt en hupverlener correleert met een scala van interpersoonlijke vaardigheden van de hulpverlener.
De resultaten van dit thin slices onderzoek maakt dat onderzoek naar rapport in de bachelor of master opleiding fysiotherapie relatief eenvoudig vorm te geven is. Ook wetenschappelijk onderzoek naar ‘rapport binnen de fysiotherapeutische setting’ kan profiteren van de bovenstaande bevindingen. Misschien een aardige uitdaging voor een master student psychosomatische fysiotherapie?