Korte scholing kan behandelfilosofie van fysiotherapeut verbeteren

De opvattingen over nekpijn (ziekteperceptie) die fysiotherapeuten hebben zullen doorwerken in de wijze waarop ze patiënten behandelen. Men kan de benadering van de fysiotherapeut globaal indelen in biomedisch versus biopsychososciaal. De biomedische benadering zal zich vooral via een pijn contingente benadering richten op het verminderen van pijn en andere stoornissen. De biopsychosociale benadering zal zich vooral richten op het tijd contingent verbeteren van de activiteiten van de patiënt. Deze laatste benadering is voor aspecifieke nekklachten meer geschikt.
De auteurs in dit onderzoek willen kijken of de fysiotherapeuten die een voorkeur hebben voor een gedragsmatig graded activity programma verschillen in opvattingen van fysiotherapeuten die een voorkeur hebben voor een meer conventionele oefenmethode. Wat belangrijker is is dat de auteurs zich afvragen of deze benaderingen door een tweedaagse scholing te beïnvloeden is.

Methode
Aan dit onderzoek deden 42 fysiotherapeuten mee. De fysiotherapeuten maakten deel uit van twee lopende RCT’s waarbij gedragsmatige graded activity respectievelijk vergeleken werd met conventionele oefentherapie of manuele therapie. Voorafgaande aan het onderzoek moesten de fysiotherapeuten aangeven bij welke behandelstrategie ze zich het meest comfortabel voelden om uit te voeren in dit onderzoek. Na de baseline meting kregen de fysiotherapeuten in de gedragsmatige graded activity groep een tweedaagse scholing in het graded activity concept. De andere groep deed mee aan een consensus bespreking om de behandelwijze te standaardiseren.

De benaderingen (opvattingen) van de fysiotherapeuten werden opgetekend met de PABS-PT. Dit is een vragenlijst bestaande uit 19 items die ontwikkeld is door Ostelo e.a. 2003 en verder gevalideerd door Houben e.a (2005). Voor dit onderzoek werd de term chronische lage rugpijn vervangen door nekpijn. Het is op dit moment een van de beter geteste vragenlijsten op dit gebied (Bishop. e.a, 2007).

Omdat de vragenlijst twee dimensies meet Biomedisch en Biopsychosociaal kan een fysiotherapeut daarin ook een mix hebben. De auteurs lossen dit op door op basis van een combinatie van deze twee dimensies vijf categorieën te formuleren. Puur biomedisch, meer biomedisch, neutraal, meer biopsychosociaal en puur biopsychosociaal. Een voorbeeld: een fysiotherapeut die puur biomedisch visie zal in het hoogste kwartiel van de biomedische dimensie scoren en in de laagste kwartiel van de biopsychosociale dimensie.

Resultaten
In absolute cijfers uitgedrukt scoren de fysiotherapeuten die voorkeur hadden voor de gedragsmatige graded activity poot van het onderzoek wel hoger op biopsychosociale attitude en lager op biomedische attitude dan de andere fysiotherapeuten, maar het verschil was te klein om bij dit aantal fysiotherapeuten significant te zijn.

Na scholing van de gedragsmatige graded activity groep fysiotherapeuten bleek dat er nu wel een statistisch significant verschil ontstaat. Deze fysiotherapeuten scoren nu significant hoger op de biopsychosociale opvattingen en significant lager op de biomedische opvattingen dan de groep fysiotherapeuten de een voorkeur hadden voor de conventionele oefentherapie poot. Dit verschil ontstaat doordat de in gedragsmatige graded activity geschoolde fysiotherapeuten hun biomedische opvatting significant verlagen (biopsychosociaal namen niet toe), terwijl er in de conventionele oefentherapie groep geen verschuiving in opvattingen plaatsvond. Het effect van de scholing is significant maar bescheiden. De verklaarde variatie ligt rond de 20%.

Opmerking samenvatter
Al eerder zagen we dat er ruimte is voor verbetering wat betreft de opvattingen van de fysiotherapeut (zie hier). Dit onderzoek laat zien dat een korte scholing daarbij kan helpen.
Het betrof in dit onderzoek een expliciete meting van de attituden van de fysiotherapeuten. Aangezien (ziekte en behandel) opvattingen ook onbewust werkzaam zijn (zie hier) is het interessant te onderzoeken of scholing de fysiotherapeuten ook in hun impliciete opvattingen veranderd.