Relaxatie training beïnvloedt de gen expressie in gunstige zin

Ontspanningstraining kan tot de relaxatierespons leiden. Deze respons is een tegenhanger van de stressrespons en heeft diverse gunstige fysiologische en klinische effecten. Enkele van de fysiologische kenmerken van mensen die goed getraind zijn in de relaxatierespons: verminderde zuurstofconsumptie, verminderde CO2 uitstoot, verlaging van de bloeddruk, hart en ademfrequentie, verhoogd aandeel lage frequentie hartritme oscillaties, en veranderingen in corticale en subcorticale regionen.
Het is echter nog niet bekend hoe deze veranderingen tot stand komen. Een mogelijke verklaring is dat er verschillen in gen expressie zijn tussen mensen die getraind zijn in het oproepen van de relaxatierespons en mensen die dat niet zijn. Gen expressie is de mate waarin een gen oorzaak is van- en invloed heeft op lichamelijke processen. Door verschillende oorzaken kan de invloed van een gen meer aan- of uitgezet worden.
De auteurs van dit artikel beschrijven hun onderzoek naar verschillen in gen expressie tussen langdurig getrainden (n=19) en een ongetrainde gematchte controle groep (n=20). Bovendien kijken ze of de gen expressie in deze controle groep verandert als zij deelnemen aan een relaxatietraining van 8 weken.

Resultaat
In essentie worden de verwachtingen van de onderzoeker bevestigd: er bestaan 2209 verschillen in gen expressie tussen de getrainden en de ongetrainden. En ook na de 8 weken training is de gen expressie veranderd (1561 genen) ten opzichte van de voormeting.
Nadere analyse van de gen expressie suggereert gunstige veranderingen in; celmetabolisme, oxidatieve fosforylatie, vorming van reactieve zuurstofmoleculen (ROS), en veranderingen in de respons op oxidatieve stress. (Men spreekt van oxidatieve stress als een cel met meer zuurstofradicalen in contact komt dan de normale cellulaire buffercapaciteit, bestaande uit alle anti-oxidanten, kan verwerken.)
Deze veranderingen in gen expressie door relaxatie training kunnen mogelijk de negatieve effecten van chronische psychologische stress op celfunctioneren verminderen. Bij chronische psychologische stress neemt namelijk de oxidatieve stress toe en er ontstaat een pro-inflamatoir milieu. Bovendien versnelt chronische psychologische stress de celveroudering via verkorting van de telomeren, een verlaagde telomerase activiteit en een verminderde anti-oxidant capaciteit.

TIP:  Progressieve Relaxatie van Jacobson: een overzicht

Dusek JA, O. H., Wohlhueter AL, Bhasin M, Zerbini LF, et al. (2008). “Genomic Counter-Stress Changes Induced by the Relaxation Response.” PLoS ONE 3(7): e2576.

Peter van Burken

Peter van Burken

Psycholoog / ex-fysiotherapeut. Auteur van Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut en het boek Mindfulness en Fysiotherapie. Initiator en docent Psychfysio opleidingen.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 3 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 17 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Database met 1500+ artikelen

Voorjaar 2023

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 15 mei 2024. Prijs € 595,- …

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 7 juni 2024. Prijs € 495,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 31 mei 2024. Prijs € 595,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 10 september 2024. Prijs € 1395,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 12 september 2024. Prijs € 1395,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 20 september 2024. Prijs € 1395,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 28 september 2024. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb