Graded exposure effectiver dan graded activity bij lage rugpijn patiënten met kinesiofobie

Patiënten met chronische lage rugpijn die de pijn interpreteren als schadelijk, neigen de pijn te gaan vermijden door hun activiteiten te verminderen. Dit werkt echter averechts, want daardoor nemen de functionele beperkingen en de gevoeligheid juist toe. De patiënten vermijden het bewegen omdat ze ten onrechte menen dat de pijn die door het bewegen ontstaat slecht voor de rug zou zijn. Omdat de patiënten het bewegen vermijden zullen deze onjuiste opvattingen nooit vanuit de directe ervaring ontkracht worden.
Er zijn aanwijzingen dat de patiënt weer blootstellen aan de gevreesde bewegingen (GivE: Graded in vivo Exposure) zijn angst voor bewegen en zelfs de pijn kan verminderen.
In het huidige onderzoek wil men de effectiviteit van deze graded exposure afzetten tegen de effectiviteit van graded activity en een wachtgroep.

Methode
De 88 deelnemers hadden allen lage rugpijn en kinesiofobie (score van 38 of hoger op de Tampa Scale for Kinesiofobia). De patiënten werden random toegewezen aan de drie bovengenoemde condities. Van de 88 deelnemers viellen er 44 uit. De volgende vragenlijsten werden afgenomen:

Primaire uitkomst maat:
Waargenomen beperkingen door de pijn: Pain Disability Index (PDI: Pollard, e.a., 1984).
Secondaire uitkomst maten:
Emotionele distress: Hospital Anxiety and depression Scale (HADS: Snaith, ea., 2000).
Pijn ervaring: McGill Pain Questionnaire – short form (SF-MPQ: Melzack, 1987).
Eigen effectiviteitverwachting ten aanzien van pijn: Pain Self-efficacy Questionnaire (PSEQ: Nicholas, 1989).
Proces variabelen:
Kinesiofobie: Tampa Scale for Kinesiofobia (TSK: Miller, e.a., 1991)
Opvattingen over impact van pijn op werk en dagelijkse activiteiten: Fear Avoidance Belief Questionnaire (FABQ: Waddel, e.a., 1993).
Angst voor pijn: Pain Anxiety Symptoms Scale (Pass-20: McCracken, e.a., 1992).
Catastroferen ten aanzien van pijn: Pain Catastrophising Scale (PCS: Sullivan, e.a., 1995).
Therapeutische werkrelatie en geloofwaardigheid
Therapeutische relatie: Working Alliance Inventory – client form (WAI: Horvath, e.a., 1989).
Geloofwaardigheid van de behandeling: twee vragen (Borkovec, e.a. 1972).

De graded activity groep en de Graded in vivo Exposure groep (GivE) kregen 8 sessie van 45 minuten aangeboden. De graded acivity groep kreeg oefeningen/training van een fysiotherapeut aan de hand van een vooraf vastgestelde opbouw in duur en intensiteit.
De GivE groep kreeg eerst uitleg over pijn, angst en vermijden. Vervolgens werd een angsthiërarchie opgesteld van specifieke handelingen of bewegingen met behulp van de PHODA (Photograph Series Of Daily Activities). In de daaropvolgende sessies werd de patiënt op basis van deze hiërarchie blootgesteld aan dergelijke angstige bewegingssituaties. Daarbij werd vooraf telkens gevraagd wat de huidige pijn en angst was en welke pijn men verwachtte van de gevreesde handeling. Deze vragen werden ook tijdens de gevreesde handeling gesteld. Door deze confrontatie tussen de opvattingen en de realiteit leert de patiënt dat zijn voorspellingen doorgaans negatiever zijn dan feitelijk gerechtvaardigd is.

Resultaten

GivE ten opzichte van wachtgroep
De GivE groep doet het significant beter op emotionele disstress en de pijnervaring dan de wachtgroep. Er is een trend zichtbaar in het voordeel van GivE voor waargenomen beperkingen door pijn en voor eigen effectiviteitverwachting ten aanzien van pijn. GivE doet het ook beter op alle procesmaten (TSK, FABQ, PASS-20, PCS) dan de wachtgroep.

GivE ten opzichte van graded acivity groep
De GivE groep doet het significant beter op eigen effectiviteitverwachting ten aanzien van pijn dan de graded activity groep. Een trend in het voordeel van GivE is zichtbaar voor waargenomen beperkingen door pijn. GivE doet het ook beter op drie van de vier procesmaten (TSK, FABQ, PASS-20) en een trend is zichtbaar voor de PCS.

Graded activity groep ten opzichte van de wachtgroep
Tussen deze groepen was er geen verschil.

Opmerkingen samenvatter
Volgens de auteurs is dit de eerste RCT die een expliciete vergelijking maakt tussen Graded activity en Graded exposure bij lage rugpijn patiënten met kinesiofobie. De therapie valt duidelijk in het voordeel uit van de graded exsposure. Fysiotherapeuten die meer willen weten over deze benaderingswijze kunnen de volgende bronnen raadplegen:

Literatuur: De jong, J., Vlaeyen, J., Cuijpers, C., Geilen, M. (2005). Toepassing en complicaties van graduele exposure in vivo met gedragsexperimenten bij pijngerelateerde vrees. In: Dijkstra, P., Nijs, J., Marius, H., Wilgen, P., van Burken, P. (Eds.). Jaarboek Fysiotherapie Kinesitherapie 2005. (p107-123). BSL: Houten.
Download de PHODA (Photograph Series Of Daily Activities) http://www.psychology.unimaas.nl/?http://www.psychology.unimaas.nl/phoda-sev/