Een positief of negatief gevoel tijdens een inspanningstest voorspelt wie na 6 en 12 maanden nog fysiek actief is

In onderzoek naar de factoren die regelmatige sportbeoefening beïnvloeden, is vooral gezocht naar cognitieve, gedragsmatige en omgevingsfactoren. Er is nog relatief weinig onderzoek gedaan naar de emotionele factoren.

De auteurs onderscheiden basis affect als zijnde een algemeen gevoel van prettig/onprettig of goed/slecht. Het betreft de valentie ( + of – ) van het gevoel. En ze onderscheiden specifieke affectieve toestanden: de emoties en stemmingen. Basis affect is een meer direct of primair proces. Ze is minder te beïnvloeden door interpretatie dan emoties en stemmingen.
In het algemeen geldt dat de mate waarin we een activiteit prettig vinden de kans bepaalt of we deze activiteit zullen herhalen (hedonic theory). Eerder onderzoek naar de affectieve respons op één fysieke sportsessie als voorspeller voor toekomstig sportgedrag laat echter wisselende resultaten zien. Dit is toe te schrijven aan methodologische verschillen: verschillende affectieve toestanden werden gemeten, vaak werd met vragenlijsten (noodzakelijkerwijs) voor of na de sportsessie gemeten en niet tijdens, en er is onvoldoende rekening gehouden met confounding factoren zoals de sfeer van de groep. De auteurs van het huidige artikel proberen deze methodologische punten in hun onderzoek te ondervangen.

Methodologie

Aan dit onderzoek deden 38 deelnemers mee die een inactief leven leiden.

Meetinstrumenten

  • Huidige gevoel: Feeling Scale (FS). Dit is een single-item vraag bestaande uit een 11-punts schaal met +5 = er goed, +3 goed, +1 = beetje (fairly) goed, 0= neutraal, -1 is beetje (fairly) slecht, -3 = slecht, -5 = erg (very) slecht.
  • Uitputtingsgevoel: Rating of Perceived Exertion (RPE), de Borg RPE schaal.
  • Fysieke activiteiten: Physical Activity Recall (PAR). Dit is een vragenlijst naar de mate van fysieke activiteiten in de afgelopen 7 dagen.
TIP:  Automatisatie van lopen meten en trainen

Iedere deelnemer werd aangemoedigd (via folder of internet) om meer te gaan bewegen: minstens 30 minuten per dag matig-actieve inspanningen (de meeste dagen van de week).
Bij aanvang van de studie werd de deelnemer op een loopband gezet om zowel zijn conditie te bepalen als zijn basis affectieve reactie tijdens fysieke inspanningen. De loopband begon met een snelheid van 4,83 km/uur en een hellingshoek van 2,5%. De hellingshoek werd om de twee minuten met 2,5 % verhoogd. De test stopte als een hartfrequentie van 85% van de maximale hartfrequent werd bereikt. Het actuele gevoel werd direct voor de inspanningen gemeten met de Feeling Scale en om de twee minuten tijdens de test. Alleen de metingen tijdens moderate inspanningen zijn in dit onderzoek meegenomen (bijvoorbeeld 64% van de geschatte maximale hartfrequentie).
De mate waarin de deelnemer de afgelopen 7 dagen fysiek actief was (PAR) werd voor aanvang gemeten en op 6 en 12 maanden follow-up.

Resultaten

Tijdens de matige inspanning rapporteert 27% van de deelnemers dat hun gevoel meer positief was geworden dan voor de fysiek inspanningen. Bij 29,7% was deze verandering negatief en bij 43,2% was er geen verandering in gevoel ten opzichte van de begin meting.
Zoals verwacht blijkt het basis affect (positief of negatief gevoel) dat men tijdens de inspanning heeft te voorspellen of men rond de 6 maanden en/of rond de 12 maanden nog fysiek actief is.
Deze bevinding blijft ook bestaan als men statistisch rekening houdt met de stemming en de mate van fysieke activiteiten die de deelnemer al voor het onderzoek had.

TIP:  Stressmanagement voor het spastische darmsyndroom

Conclusie

Of de patiënt de aangeboden baseline fysieke inspanningen als prettig of onprettig ervaart bepaalde mede of hij na 6 of 12 maanden meer fysiek actief is geworden. De herinnering aan deze beleving is handig te beïnvloeden. Kahneman laat met zijn piek-end-and theory zien dat de beleving die we aan het eind van een gebeurtenis hebben (vakantie, sport, film etc) in belangrijke mate de herinnering aan de gehele gebeurtenis kleurt. Kortom men moet de eerste oefensessie altijd met een positief gevoel proberen te eindigen. Er is inderdaad onderzoek dat laat zien dat eenzelfde oefening als minder belastend of negatief wordt herinnerd als men aan het eind een wat lichter segment plaatst.

Williams, D. M., Dunsiger, S., Ciccolo, J.T., Lewis, B.A., Albrecht, A.E., Marcus, B.H. (2008). “Acute affective respons to a moderate-intensity exercise stimulus predicts physical activity participation 6 and 12 months later.” Psychology of sport and exercise 9: 231-245.

Peter van Burken

Peter van Burken

Psycholoog / ex-fysiotherapeut. Auteur van Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut en het boek Mindfulness en Fysiotherapie. Initiator en docent Psychfysio opleidingen.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 3 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 17 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Database met 1500+ artikelen

Voorjaar 2023

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 15 mei 2024. Prijs € 595,- …

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 7 juni 2024. Prijs € 495,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 31 mei 2024. Prijs € 595,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 10 september 2024. Prijs € 1395,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 12 september 2024. Prijs € 1395,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 20 september 2024. Prijs € 1395,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 28 september 2024. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb