juli 2008 - Psychfysio Opleidingen

Hypnose effectiever dan ontspanning bij chronische orofaciale pijn

Montgomery e.a. (2000) stelt in zijn overzichtsartikel dat hypnotische interventies bij 75% van de pijnpatiënten verlichting van de pijn kan geven. Een andere recente review van RCT’s naar het effect van hypnotische analgesie behandeling bij migraine, artritis, lage rugpijn, kanker en andere aandoeningen, komt tot de conclusie dat dit effectiever is dan geen behandeling of…

Chronische pijn patiënten hebben een persoonlijkheid gerelateerd aan neurotransmitters

Het blijft een intrigerende vraag of de persoonlijkheid van de patiënt een rol speelt bij chronische pijn. Het persoonlijkheidssysteem zoals Cloninger dat ontwikkeld heeft is veelbelovend voor onderzoek bij chronische pijnpatiënten omdat zijn systeem steunt op onderzoek naar psychobiologische systemen van de mens. Cloninger ziet de persoonlijkheid op gebouwd uit een mix van twee onafhankelijke…

Somatoforme stoornissen en vertekenen van informatie

Somatoforme stoornissen hebben met elkaar gemeen dat de lichamelijke symptomen niet (volledig) door een medische factor kunnen worden verklaard. Tegenwoordig neemt men aan dat deze patiënten (a) de lichamelijke symptomen versterkt waarnemen, (b) dat ze er disfunctionele ziekteopvattingen over hebben en (c) daardoor onschuldige lichaamssignalen als bewijs voor een ernstige ziekte interpreteren. Dit geeft angst…

Vanaf zeven jaar kunnen kinderen al catastroferen rond lichamelijke stresssymptomen

Lichamelijke symptomen, zoals hartkloppingen, transpireren, trillen, benauwdheid, blozen zijn een belangrijk verschijnsel van angst(stoornissen), ook bij kinderen. Er zijn drie processen die ervoor kunnen zorgen dat deze op zich onschuldige stress- of angstsymptomen versterkt worden, zodat een angststoornis kan ontstaan: Catastroferen (cognitief): als men lichamelijke stresssymptomen catastrofaal interpreteert als ‘gevaarlijk’ zullen ze versterkt worden. Angstsensitiviteit…

Staan op één been wordt beter aangeleerd als men gelijktijdig een zware rekentaak uitvoert

Staan vereist doorgaans weinig inspanning en wordt automatisch gereguleerd. Balanceren op één been vraagt echter wel aandachtscapaciteit. Deze houdingscontrole is trainbaar, zo blijkt uit onderzoek. Voor het dagelijks bewegen is het vooral belangrijk te onderzoeken hoe houdingscontrole tijdens dubbeltaken het best getraind kan worden. Immers in het dagelijks leven moet men vaak een bepaalde houding…

De drempelwaarde van de terugtrek reflex is lager bij Amerikanen van Afrikaanse afkomst dan bij blanken

Er bestaan tussen groepen van verschillende etnische afkomst verschillen in de expressie van pijn. Amerikanen van Afrikaanse afkomst bijvoorbeeld, rapporteren meer pijn en beperkingen dan blanken. Ze rapporteren bovendien meer pijngerelateerde emotionele stress en meer pijngedrag. Laboratorium onderzoek toont consistent een lagere pijndrempel en pijntolerantie bij deze groep aan in vergelijking met blanken. Veel van…

De gunstige effecten van mindfulness meditatie voor emotioneel en fysiek welzijn

Traditioneel zijn er twee basisvormen van meditatie te onderscheiden: concentratieve meditatie en mindfulness meditatie (ook wel Vipassana genoemd). Deze samenvatting bespreekt de essentie en de effecten van mindfulness meditatie. Een centraal kenmerk van mindfulness meditatie is dat men een niet veroordelende houding cultiveert ten aanzien van de objecten die binnen de aandacht komen. Het gaat…

Constructief schrijven over boosheid verlicht pijn en depressie bij chronische pijnpatiënten en verhoogt het gevoel van controle over de pijn

Chronische pijnpatiënten ervaren vaak onbegrip ten aanzien van hun pijn. Bovendien is er ongewenste daling in inkomen. Daarnaast zijn er ook nog allerlei beperkingen en participatie problemen, en vaak onvoldoende sociale steun. Het is daarom niet verwonderlijk dat chronische pijnpatiënten vaker en intenser boosheid ervaren dan andere mensen. Doorgaans onderdrukken ze deze boosheid of uiten…

Ademtraining ondersteund door RSA biofeedback vermindert de autonome disbalans

Veel psychologische en fysieke aandoeningen kenmerken zich door een autonome disbalans. Het orthosympatische zenuwstelsel is daarbij overmatig geactiveerd in verhouding tot het parasympatische zenuwstelsel. Een eenvoudige manier om een indruk te krijgen van deze disbalans is het meten van de variabiliteit van de harstfrequentie of de respiratoire sinus aritmie. Bij stressreacties en aandoeningen zoals angststoornissen,…

Adolescenten die het leven als begrijpelijk, hanteerbaar en zinvol zien zijn fysiek, mentaal en psychosociaal beter af

Antonovsky lanceerde het begrip ‘sense of coherence’ (SOC). SOC is salutogene sterkte: een persoonlijkheidskenmerk dat de weerstand tegen stress verhoogt en de ontwikkeling van de persoon bevordert. Mensen die hoog scoren op deze persoonlijkheidstrek scoren hoog op comprehensibility, manageability en meaningfulness. Het gaat dus om een algeheel gevoel van vertrouwen dat de interne en externe…

Psychologische en fysieke complexiteit van whiplash patiënten

De auteurs bespreken in dit artikel een aantal aspecten van de heterogeniteit van whiplash. Een aantal fysieke en psychologische aspecten zijn vroege voorspellers van chroniciteit. Motorische en sensorische bevindingen De motorische en sensomotorische bevindingen, zoals mobiliteitsverlies, veranderde spiercontractiepatronen in de schouder en bijvoorbeeld verminderde balans, zijn weliswaar vaak aanwezig, maar vormen geen unieke kenmerken voor…

Patiënten die hoog scoren op neuroticisme zijn extra gevoelig voor depressie

De auteurs in dit artikel onderzoeken vanuit de literatuur het gezamenlijke neurobiologisch substraat van persoonlijkheid en een major depressie. Ze onderzoeken daarvoor de volgende vier deelgebieden: neuroendocriene studies, neuroanatomische studies, moleculaire studies en genetische studies. Neuroendocriene studies Het stresssysteem en depressie hebben veel met elkaar te maken. Stress kan een depressie uitlokken en mensen met…

HIT verbetert cortisol niveau bij patiënt met rugpijn die somber is

Patiënten met chronische pijn hebben vaak een ontregelde hypofyse-hypothalamus bijnierschors as (HPA-as). Daardoor is de cortisol vrijmaking ook ontregeld. Waarschijnlijk zijn er twee vormen van ontregeling: (a) hyporeactieve HPA-as op basis van chronische stress of een chronische pijnstimuli en (b) hyperreactiviteit met verhoogde glucocorticoid vrijmaking. Normaal gesproken geeft het toedienen van dexamethasone (een glucocorticoid) bij…

Effecten van t’ai chi zijn relevant voor de fysiotherapie

De auteurs bespreken in dit overzichtartikel de kenmerken van t’ai chi, de effecten en de gevolgen voor wetenschappelijk onderzoek. In toenemende mate is er wetenschappelijk bewijs voor de effectiviteit van t’ai chi als preventieve en revaliderende interventie. Positieve effecten zijn beschreven voor: Balans en houdingsstabiliteit. Spierkracht en lenigheid, Cardiorespiratoire fitheid, Immuun functie, Algemeen stressmanagement, Door…

Lage rugpijn patiënten sneller aan het werk door combinatie van oefentherapie en gedegen voorlichting

Een belangrijke voorspeller voor werkhervatting van patiënten met werkgerelateerde acute lage rugpijn is de eigen overtuiging van de patiënt of hij/zij weer in staat is te gaan werken. Angst voor pijn en kwetsbaarheid is daar een belangrijk onderdeel van. Eerder onderzoek toonde al aan dat uitgebreid voorlichtingsmateriaal al dan niet in combinatie met oefentherapie deze…

Prenatale stress bij de moeder verhoogt de ernst van ADHD symptomen van hun kinderen

ADHD (attention-deficit hyperactivity disorder) komt bij 8-12% van de schoolkinderen voor. De hyperactiviteit, impulsiviteit en gebrekkige aandacht kan het leren op school en het sociale functioneren sterk ondermijnen. Ongeveer 50% van de kinderen hebben op volwassen leeftijd nog symptomen van ADHD. Men schat dat de genetische component bij deze aandoening 75%-80% is. Dieronderzoek laat zien…

Stressmanagement en hartfrequentie variabiliteit biofeedback

Een goed functionerend lichaam kenmerkt zich niet door doodstille stabiliteit, maar door een complex patroon van oscillaties. Deze oscillaties zijn geen ruis, maar het gevolg van zelfregulatie mechanismen in het lichaam. Juist als het lichaam goed functioneert zijn de subtiele oscillaties in regelsystemen relatief duidelijk aanwezig. Zo is verminderde hartfrequentie variabiliteit een teken van verminderde…

Vroeg kinderlijke stress als voorspeller van psychologische en fysieke gezondheidsproblemen

In dit hoofdstuk van zijn uitstekende boek beschrijft Van Houdenhove de gevolgen van vroeg kinderlijke levensstress. Hij begint met het bespreken van het voorbeeld dat verwaarloosde kinderen die voor de leeftijd van 4 maanden uit een Roemeens weeshuis geadopteerd werden zich normaal ontwikkelden, maar kinderen die 8 of meer maanden oud waren hadden blijvend verhoogde…

Aanwijzing dat intern gerichte lichamelijke aandachtstraining het sensorische waarnemingsvermogen verbetert

Het ontwikkelen van een beter tastvermogen verloopt efficiënter als men tijdens de sensorische training de aandacht goed gericht houdt op de tast en het object. Er is echter nog geen onderzoek of langdurige sensorische aandacht zonder dat er directe stimuli aanwezig zijn de sensorische perceptie verbetert. De auteurs in de huidige studie gebruiken Tai Chi…

De neuropsychologie van lichaamsbewustzijn, embodiment en aanverwante processen

Het eigendomschap en embodiment (in het lichaam zijn of opnemen) is een vanzelfsprekend aspect van het ‘zelf’ waar echter complexe neurologische mechanisme onder liggen. Embodiment kan zich uitstrekken richting veel gebruikte voorwerpen zoals gereedschappen en prothesen. Embodiment komt tot stand door zowel automatische bottom-up processen als bewuste top-down processen. 1. Perceptuele aspecten van het lichamelijke…