Spierkracht is trainbaar met mentale verbeelding

Uitkomsten van neurofysiologisch onderzoek suggereren dat spierkracht vergroot kan worden door het verbeelden van een spiercontractie. Als dat zo is kan dit behulpzaam zijn voor patiënten met acute orthopedische klachten (pijn) en patiënten met neurologische laesies, of bedlegerige patiënten.
Diverse onderzoeken toonden al aan dat mentaal oefenen al dan niet in combinatie met praktisch oefenen de motorische vaardigheden kan verbeteren. Het effect op spierkracht is slechts in twee studies onderzocht bij de m. abductor digiti minimi. Uitkomst was dat het verbeelden van 20 maximale contracties, 2x week gedurende 4 weken ongeveer 22% verbetering in spierkracht gaf. [Daadwerkelijk uitgevoerde krachttraining gaf 30-53% verbetering]. Het huidige onderzoek richt zich op de dorsaal flexoren van de enkel.

Methode

Aan dit onderzoek doen 24 studenten fysiotherapie mee. Ze worden random verdeeld in 3 groepen:

  • Mentale training
  • Fysieke training
  • Geen training

Vooraf en na vier weken training is de maximale isometrische spierkracht opgemeten (het gemiddelde van 10 pogingen).
Zowel de mentale trainingsgroep als de fysieke trainingsgroep voert 3 sets van 10 maximale contracties uit (verbeeld of daadwerkelijk) van 5 seconden, 20 seconden rust tussen de sets, 3x week, gedurende 4 weken.
Tijdens elke training is ter controle de kracht die de dorsaalflexoren genereerden gemeten: in de verbeeldingsoefening zou die laag moeten blijven en in de fysieke trainingsgroep juist maximaal.

Resultaten

Geen van de deelnemers aan de verbeeldingsgroep produceert tijdens de verbeelding daadwerkelijk dorsaalflexie kracht. Bovendien bleek er ook geen isometrische aanspanning door gebruik van gelijktijdige co-contracties van de gastrocnemius (deze zag men niet aanspannen). De dorsaalflexoren spanden tijdens de verbeelding dus niet aan.
De kracht in de dorsaalflexoren neemt significant toe in zowel de mental trainingsgroep (17,3% toename) als de fysieke trainingsgroep (25,8% toename). In de controlegroep neemt die niet toe. Tussen de twee trainingsvormen is er geen statistisch significant verschil, maar dit komt waarschijnlijk door de kleine onderzoeksgroepen.
De auteurs speculeren dat de toename in kracht vooral neuronale veranderingen betreft, omdat veranderingen op spierweefselniveau (hypertrofie) wat langer vragen. In die zin kan bij voortzetting van de training de krachtcurve van de mentale trainingsgroep en de fysieke trainingsgroep uit elkaar gaan lopen omdat de fysieke trainingsgroep uiteindelijk ook hypertrofie opbouwt.
Een volgende stap in het onderzoek is om deze effecten te bekijken bij patiënten met pathologie.

TIP:  Verbeelden dat je ‘er al bent’ vermindert motivatie en succes door het ondermijnen van ‘energie’

Het mentale protocol

  • Sluit je ogen
  • Adem diep in en verbeeld een wit scherm voor je
  • Denk terug aan de sensaties die je voelde toen je de maximale contractie uitvoerde.
  • Voel dat de spieren aan de voorkant van je onderbeen, van knie tot voet, beginnen aan te spannen. Ze trekken de tenen op richting je hoofd.
  • Voel nu de schoen harder en harder tegen je voetrug drukken.
  • Je spieren spannen meer en meer aan als je telt 1, 2, 3, 4, 5,.
  • Je begint je spieren in je onderbeen te ontspannen. Je tenen wijzen niet meer omhoog, en je voelt de druk van de schoen tegen je voetrug minder en minder.
  • Ontspan

Sidaway B, Trzaska A. Can mental practice increase ankle dorsiflexor torque? Physical Therapy (PHYS THER ) 2005 Oct ; 85 (10): 1053 60 (38 ref ) 85(10):1053

Peter van Burken

Peter van Burken

Psycholoog / ex-fysiotherapeut. Auteur van Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut en het boek Mindfulness en Fysiotherapie. Initiator en docent Psychfysio opleidingen.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 3 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 17 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Database met 1500+ artikelen

Voorjaar 2023

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 15 mei 2024. Prijs € 595,-…

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 7 juni 2024. Prijs € 495,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 31 mei 2024. Prijs € 595,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 10 september 2024. Prijs € 1395,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 12 september 2024. Prijs € 1395,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 20 september 2024. Prijs € 1395,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Data 2025 volgen. Prijs € 995,- Bij…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb