Vijf valide testen voor acromioclaviculaire disfuncties

Disfunctie van de acromioclaviculaire gewicht (AC-gewricht) is een veel voorkomende oorzaak voor schouderpijn. Enkele oorzaken voor en AC-disfunctie zijn:

• Traumata (bijv. separatie/luxatie),
• Infectie (bijv. septische artritis),
• Ontsteking (bijv. reumatisch of rotator cuff pathologie),
• Degeneratie (bijv. Osteoartritis)
• Metabool (bijv. jicht).

In dit artikel beschrijven de auteurs de validiteit van een aantal AC-testen. Er wordt daarbij gekeken in hoeverre de diagnostische uitkomst van de onderzochte AC-test overeenkomt met een erkende goudenstandaard voor diagnostiek van AC-gewrichts dysfunctie (= concurrent criterion-related validity). De goudenstandaard is doorgaans een combinatie van X-foto’s, MRi, artroscopie, injectie met lokaal anestheticum in het AC-gewricht, of diagnostiek tijdens operatieve ingreep.

Methode

De auteurs doorzoeken diverse relevante databases zoals PubMed en CINAHL) over de periode 1990 tot maart 2006. Dit leverde 3 relevante artikelen op over de validiteit van diagnostische fysieke AC-tests. Het handmatig doorzoeken van de literatuurlijsten van deze artikelen leverde nog een vierde artikel op.

De volgende fysiek test werden in de vier artikel beoordeeld:

• Active compression test: gestrekte arm in 90 graden anteflexie, daarna wordt de arm 10-15 graden geadduceerd en maximaal geendoroteerd. De onderzoeker drukt de arm naar beneden en de patiënt houdt dit tegen (zie foto artike). Daarna wordt dit herhaald met maximale exorotatie. Als de test in endorotatie pijn geeft ter hoogte van het AC-gewricht, maar niet in de exorotatie dan is de test positief. Het zelfde patroon maar dan met pijn diep in de schoudergewricht zou indicatief voor een labrum laesie zijn.
• Cross-body adduction test: gestrekte arm 90 graden anteflexie en dan horizontaal adductie voor het lichaam. Het was onduidelijk of dit actief of passief werd uitgevoerd. Test is positief bij pijn ter hoogte van het AC-gewricht.
• Acromioclavicular resisted extension test: gestrekte arm 90 graden anteflexie en dan elleboog 90 graden gebogen en arm in maximale endorotatie. De patiënt moet dan horizontaal abductie geven tegen weerstand. Test is positief bij pijn ter hoogte van het AC-gewricht.
• Paxinos sign: patiënt zit met arm ontspannen rustend op zijn bovenbeen. De onderzoekeer zet zijn duim tegen het posterolaterale aspect van het acromion en de wijsvinger en middelvinger op het laterale deel van de clavicula. Waarna de duim en vingers naar elkaar geknepen worden (uitvoeringsrichting in artikel is onduidelijk beschreven). Test is positief bij pijn ter hoogte van het AC-gewricht.
• Palpatie op pijn van het AC-gewricht.

Resultaten

Alle bovenbeschreven testen blijken diagnostische waarde te hebben. De kwaliteit van de studies was niet al te hoog. Bij één studie was alleen de sensitiviteit te berekenen. Bovendien was de patiëntenpopulatie vaak die van een orthopeed vlak voor een operatie. Één artikel benadert wel meer de fysiotherapeutische populatie. In alle studie ging het om pijnprovocatie en niet zozeer om hyper- of hypomobiliteit van het AC-gewricht. Ondanks deze tekortkomingen representeert deze studie wel de beste wetenschappelijke evidentie die nu voorhanden is. De goudenstandaards die gebruikt werden leken adequaat.

Sensitiviteit

Drie testen hebben een hoge sensitiviteit:

• Cross-body adduction test (0.77-1.00)
• Palpatie van het AC-gewricht op pijn (0.95-0.96)
• Paxinos sign (0.79)

Als (een van) deze testen negatief zijn (is), dan is de kans erg klein dat het een AC disfunctie betreft.

Specificiteit

Drie testen hebben een hoge specificiteit:

• Active compression test (0.90-0.95)
• Cross-body adduction test (0.79)
• Acromioclavicular resisted extension test (0.85)

Als (een van) deze testen positief is dan is de kans groot dat het een AC-disfunctie betreft.