Focus op ademhaling zorgt voor minder ongewenste gedachten bij de patiënt

10-2-Focus op ademhaling zorgt voor minder ongewenste gedachten bij de patient_178355147

Ongewenste negatieve gedachten komen vooral op wanneer de gedachten afdwalen. Het terugdringen van deze gedachten is van belang omdat deze gedachten, wanneer ze in extreme mate voorkomen, kunnen leiden tot psychische klachten zoals depressie, posttraumatische stressstoornis, obsessie en angst. Voor fysiotherapeuten is het relevant te weten dat negatieve gedachten de pijn ervaring versterken. Negatieve gedachten versterken in het algemeen de stress reactie en zo de pijn. Bovendien tasten negatieve gedachten, zoals catastroferen, lage eigeneffectiviteits verwachting en hopeloosheid, het functioneren van de patiënt met pijn aan. Het afdwalen van de aandacht van een taak naar ongerelateerde gedachten wordt mind wandering genoemd en beperkt de mate van mentale zelfcontrole. In deze studie testen de onderzoekers twee strategieën om negatieve gedachten te onderdrukken en de neiging om af te dwalen te beperken. Hiervoor vergelijken ze twee veelgebruikte strategieën: Focused-breathing Strategy (FBS) en Focused-distraction Strategy (FDS). Daarnaast bekijken ze of het onderliggende mechanisme van aandachtsregulatie hetzelfde is bij beide strategieën.

Bij FBS en FDS verschuift een persoon de aandacht naar een specifiek aandachttrekkende factor:

  • Bij FBS, een component van mindfulness, wordt de aandacht gericht op de eigen ademhaling. Uit eerdere onderzoeken blijkt dat FBS effectief is in het verminderen van de kracht van negatieve emotionele reacties op negatieve stimuli of gedachten.
  • Bij FDS wordt de aandacht verplaatst naar een specifiek mentaal object of plaatje. FDS is meestal effectief om gedachten te onderdrukken bij taken waarbij participanten een gedachte voor korte tijd uit het bewustzijn moeten verwijderen (bijvoorbeeld het beeld van een witte ijsbeer verdringen door te denken aan een rode auto). FDS is een meer cognitieve taak dan FBS; bij FDS moet je actief aan iets anders denken, terwijl je bij FBS alleen de aandacht hoeft te richten op een bestaande fysiologische activiteit.
TIP:  Effecten van psychologsiche behandeling van eczeem

Er zijn de volgende relaties gevonden tussen aandachtsstrategieën en de mentale capaciteiten van deelnemers. Mensen met een groter werkgeheugen zouden beter gedachten kunnen onderdrukken dan mensen met een kleiner werkgeheugen, onafhankelijk van de aandachtsstrategie. De relatie tussen de capaciteiten van het werkgeheugen en de neiging tot afdwalen verandert afhankelijk van de taak. Als de taak moeilijk is, hebben mensen met lagere cognitieve capaciteiten meer moeite om de taak te volbrengen en dwalen de gedachten eerder af. Aangezien FBS eenvoudiger is dan FDS zou hierin wellicht een correlatie te zien zijn tussen de capaciteit van het werkgeheugen en de mate van mind wandering.

Methode

Participanten werden ingedeeld in twee groepen; de ene groep deed FBS, de andere FDS tijdens een taak om de gedachten te onderdrukken en een concentratie taak. Voorafgaand aan de taken werden de participanten getest om te zien hoe goed ze zich konden concentreren op de ademhaling (FBS) en de blauwe auto (FDS). Daarnaast werden verschillen in de capaciteit van het werkgeheugen getest door middel van een ‘automated operating span task’. Bij deze taak kregen de mensen een serie letters te zien die ze moesten onthouden en tegelijkertijd moesten ze eenvoudige sommen oplossen. Tussen de taken door moesten de participanten, afhankelijk van de groep, de gedachten richten op de blauwe auto of op de eigen ademhaling. Wanneer ze merkten dat de gedachten afdwaalden moesten ze een knop indrukken. Zo werd de frequentie van mind wandering gemeten.
Bij de centrale taak om gedachten te onderdrukken kregen de deelnemers eerst een filmpje te zien over ijsberen en kregen daarna een aantal vragen over de film. Vervolgens moesten de mensen niet meer denken aan de witte beer door middel van FDS of FBS. Wanneer ze hier wel aan dachten, drukten ze op de knop.

TIP:  Automatisatie van lopen meten en trainen

Resultaten

De resultaten zijn gebaseerd op 82 studenten met een gemiddelde leeftijd van 21 jaar. Tijdens beide taken rapporteerde de FBS groep significant minder gedachte-afdwalingen dan de FDS groep.
De capaciteiten van het werkgeheugen correleren negatief met het afdwalen van de gedachten in de FDS groep. Dus hoe hoger de capaciteit van het werkgeheugen, hoe lager de frequentie van mind wandering. Bij FBS was er geen relatie tussen capaciteit van het werkgeheugen en het afdwalen van de gedachten.
In beide groepen was er een significante correlatie te zien tussen het onderdrukken van gedachten en het afdwalen van gedachten.

Opmerkingen samenvatter

De belangrijkste resultaten uit deze studie waren dat het richten van de aandacht op de ademhaling (FBS) over het algemeen effectiever was dan mensen aan iets anders te laten denken (FDS). Bij FBS treden minder momenten van het afdwalen van gedachten op en is het makkelijker andere gedachten te onderdrukken. Ten tweede hangt FDS meer samen met het werkgeheugen dan FBS, wat impliceert dat het effect van FBS niet voornamelijk komt van een inspannende top-down controle. Aangezien mensen met emotionele problemen vaak problemen hebben met top-down controle is FBS praktisch gezien een efficiënte interventie. Ten derde gaat het afdwalen van de gedachten vaak samen met het optreden van ongewenste gedachten, ongeacht de strategie.
Samenvattend geldt voor de fysiotherapeut dat patiënten met musculoskeletale pijn die de neiging hebben tot piekeren het beste de Focused-breathing Strategy (FBS) aangeleerd kan worden. Dat is gunstig want deze somatisch getinte aandachtsstrategie sluit beter aan bij het fysiotherapeutische domein dan de meer psychologisch getinte Focused-distraction Strategy (FDS). Interessant is dat binnen de benadering van ‘de Mindful Fysiotherapeut’ de vaardigheden in Focused-breathing Strategy (FBS) sterk ontwikkeld wordt. Voor veel patiënten blijkt dit een grote hulp te zijn in het omgaan met stress en musculoskeletale pijn.

TIP:  Dagelijkse beslommeringen correleren met hoofdpijn

Bron

Ju, Y.J., Lien, Y.W.(2016). Better control with less effort: The advantage of using focused-breathing strategy over focused-distraction strategy on thought suppression. Conscious Cogn. 2015 Dec 21;40:9-16.

Marjolein Streur

Marjolein Streur

Fysiotherapeut/fysiotherapiewetenschapper. Referent/samenvatter. Speerpunt leefstijlcoaching en psychologie. Volgde de universitaire focusopleiding ‘klinische en gezondheidspsychologie’.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 3 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 17 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Volg ons op facebook:

Database met 1500+ artikelen

Voorjaar 2023

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 15 mei 2024. Prijs € 595,- …

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 7 juni 2024. Prijs € 495,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 31 mei 2024. Prijs € 595,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 10 september 2024. Prijs € 1395,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 12 september 2024. Prijs € 1395,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 20 september 2024. Prijs € 1395,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 28 september 2024. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb