Psychosociaal Archieven - Psychfysio Opleidingen

Pilates en pijn-neuroscience-educatie bij knieartrose

Er zijn al enkele onderzoeken die aantonen dat Pilates gunstige effecten heeft bij osteoartrose, reumatische artritis en totale knie artroplastiek. Het voordeel van Pilates is dat het niet alleen effect heeft op kracht en uithoudingsvermogen, maar dat het ook de coördinatie, proprioceptie, en het lichaamsbewustzijn kan verbeteren. Soms ziet men een sterker effect van Pilates…

Aangepast mindfulnessprogramma verlicht chronische lage rugpijn

Chronische lage rugpijn vertegenwoordigt wereldwijd een aanzienlijke last voor de volksgezondheid. Rug- en nekpijn zijn de belangrijkste oorzaken van beperkingen door ziekte. Het overgrote deel van rugpijn wordt als ‘niet-specifiek’ beschouwd, wat betekent dat er geen duidelijke oorzaak kan worden aangewezen. Bovendien gaat chronische pijn vaak gepaard met emotionele en cognitieve aandoeningen, zoals angst en…

Dansant bewegen verbetert motorisch functioneren bij cerebrale parese

Cerebrale parese is een relatief veel voorkomende lichamelijke aandoening bij kinderen. Er is meestal sprake van houdings- en motorische functiestoornissen, en cognitieve, sensorische en gedragsmatige beperkingen. Dansant bewegen kan een belangrijke rol spelen in het leven en welzijn van mensen met cerebrale parese. Dans bevordert het motorisch, cognitief en psychosociaal functioneren. Het verbetert neuromusculaire, cardiorespiratoire…

Onderbroken nachtrust versterkt centrale pijnsensitisatie

De centrale pijnverwerking is bij patiënten met chronische pijn veranderd. Dit blijkt onder andere uit onderzoek dat gebruikmaakt van kwantitatieve sensorische testen. Deze onderzoeken vinden een versterkte temporele summatie van pijn (TSP) en een verminderde geconditioneerde pijnmodulatie (CPM). Elders in deze samenvatting lichten we deze twee testen nader toe. Driekwart van de patiënten met chronische…

Acceptatie en commitment therapie (ACT) bij primaire hoofdpijn

Fysiotherapeuten die patiënten met hoofdpijn behandelen zullen naast aandacht voor de biomedische aspecten van de klachten ook aandacht hebben voor externe en interne triggers van de hoofdpijn (bijvoorbeeld bepaalde voedingsmiddelen, lawaai, licht stress). Deze aanpak werk, maar helaas slechts in beperkte mate. Ongeveer de helft van de patiënten ervaren daarbij verlichting, en dit neemt helaas…

Dansante fysiotherapie effectief bij chronische musculoskeletale pijn

Er zijn duidelijke aanwijzingen dat dansante fysiotherapie een gunstig effect heeft op pijn bij chronische primaire en secundaire musculoskeletale pijn. Dit laat een systematische review uit 2022 zien (Hickman, e.a. 2022). Ook kunnen psychologische factoren in de klacht van de patiënt verminderen. Dat is niet vreemd want chronische musculoskeletale pijnklachten worden in stand gehouden door…

Het effect van een goede fysiotherapeutische samenwerkingsrelatie

De term fysiotherapeutische samenwerkingsrelatie verwijst naar het bondgenootschap tussen de fysiotherapeut en de patiënt in de samenwerking binnen de therapie. Deze therapeutische samenwerkingsrelatie is het eerst beschreven binnen het psychotherapeutische domein en is daar ook het meest onderzocht. In het vervolg spreken we kortweg van samenwerkingsrelatie. Het is waarschijnlijk de meest belangrijke factor voor succes…

Als fysiotherapeut echt aanwezig zijn in de relatie met je patiënt

Bij het werken met patiënten is de echtheid (congruentie) van de fysiotherapeut een belangrijke relationele kwaliteit. Deze kwaliteit is het eerst beschreven door Carl Rogers in 1957. Vooral als je als fysiotherapeut invloed wil uitoefenen op de psychosociale component van de kracht van de patiënt, is deze relationele factor essentieel. Het onderzoek naar deze persoonskwaliteit…

Het fysiotherapeutische belang van het aanvaarden van je patiënt

In essentie zijn er twee routes die de fysiotherapeut kan bewandelen om de effectiviteit van zijn behandeling te verhogen. Eén route verloopt via het aanleren van diagnostische en ‘technische’ vaardigheden. Een belangrijke andere route verloopt via het aanscherpen van de interpersoonlijke attitude en vaardigheden. Vooral bij problematiek waar meer nadrukkelijk een psychosociale component bij de…

Fysiotherapeutische werkrelatie bepaalt mede het effect op chronische pijn

Een volwaardige biopsychosociale benadering wordt binnen de hedendaagse fysiotherapie als belangrijk gezien. Dat betekent dat er naast biologisch gericht onderzoek en interventie, ook aandacht is voor psychologisch en sociaal gericht onderzoek en interventie. Een van de factoren die relevant is binnen het psychosociaal domein is de kwaliteit van de fysiotherapeutische alliantie (fysiotherapeutische werkrelatie) tussen de…

Succesvolle patiënten omarmen de centrale boodschap van pijneducatie

Pijneducatie bij aanhoudende pijn is erg belangrijk, omdat ze de misvattingen van de patiënt over pijn en bewegen verminderen. Daardoor krijgen therapieën gericht op het hervatten van activiteiten en het psychologische functioneren meer kans. De inhoud van pijneducatie is in het algemeen bedacht door clinici en onderzoekers. Het is niet bekend wat daarin voor de…

Fysiotherapie aangevuld met dans effectiever bij Parkinson

Fysiotherapie wordt aanbevolen als een essentiële component bij de behandeling van de ziekte van Parkinson. Daardoor kunnen zowel de motorische als de niet-motorische symptomen verminderen. Naast fysiotherapie zie je dat patiënten met Parkinson vaak ook aanvullende beweegvormen kiezen zoals dans, yoga en tai-chi. Vooral voor dans is er veel bewijs dat dit de klachten kan…

Positieve emoties inzetten ter verlichting van chronische pijn

Ongeveer 80% van de mensen met een traumatisch letsel aan het ruggenmerg hebben last van aanhoudende pijn. De behandeling van chronische pijn blijft in algemene zin een uitdaging. Slechts 1/3 van de mensen met chronische pijn bereiken met behulp van sterke pijnmedicatie ongeveer 50% pijnreductie. Deze pijnmedicatie heeft belangrijke negatieve bijwerkingen. Niet-farmacologische behandeling biedt eveneens…

Valpreventie door motorische controle training gecombineerd met aanpassingen in huis

De meeste valpreventieprogramma’s richten zich op verbeteren van balans, lopen en spierkracht. En er is redelijk wat wetenschappelijk bewijs dat ouderen na deze oefenprogramma’s minder bang zijn om te vallen. Valangst is altijd een belangrijke uitkomstmaat bij valpreventie. Want door valangst gaan ouderen activiteiten vermijden, ze worden minder lichamelijk actief, de conditie verslechtert en ze…

Ook bij chronische kniepijn vragen naar algemene levensstress

Chronisch kniepijn is een veel voorkomende klacht bij mensen boven de 50 jaar. Er zijn een aantal risicofactoren die de kans op chronische kniepijn verhogen zoals overgewicht, leeftijd, eerdere blessures aan de knie, vrouwelijk geslacht, knie belastend werk, lagere sociaal economische status, stress, angst en depressie. Hoewel er veel studies zijn gedaan naar de associatie…

Sociale steun bevordert fysieke activiteit door pijn te verminderen

Fysieke inactiviteit is een wereldwijd probleem, waarbij geschat wordt dat 27,5% van de volwassenen onvoldoende fysiek actief is. Ondanks alle inspanningen om inactiviteit te verminderen, laat trenddata zien dat het aantal mensen dat voldoet aan de beweegnorm niet toeneemt. Er is veel onderzoek gedaan naar determinanten van fysieke activiteit, echter door de gekozen onderzoeksdesigns en…

Mindfulness als toevoeging op een oefenprogramma bij patellofemorale pijn

Patellofemorale pijn is pijn die rondom of achter de patella voorkomt en verergert wordt door belastende activiteiten. Het komt vaak voor bij hardlopers en leidt tot een lagere mate van fysiek functioneren. De meeste behandelingen steken in op het fysieke aspect, zoals het verbeteren van de spierkracht. Als het probleem beschouwd wordt vanuit een biopsychosociale…

Sterke link tussen boosheid en nociplastische pijn

De ISARP beschrijft drie categorieën van pijn. Deze zijn ondertussen algemeen bekend binnen de fysiotherapie. Nociceptische pijn wordt veroorzaakt door een letsel in het perifere weefsel, neuropathische pijn wordt veroorzaakt door een letsel aan de perifere zenuwen. Bij de laatste categorie, nociplastische pijn, is er geen bewijs is voor een letsel in het perifere weefsel…

Wat verwachten patiënten met musculoskeletale klachten van hun fysiotherapeut?

Fysiotherapeutische behandeling voor musculoskeletale pijn is een geaccepteerd en door veel richtlijnen aanbevolen aanpak van de klachten. Individuele en sociale verwachtingen (van familie en vrienden) zijn voorspellend voor herstel, kosten, zorggebruik, kwaliteit en tevredenheid met de behandeling. Positieve verwachtingen ten aanzien van een bepaalde behandeling kan leiden tot een grotere kans op positieve uitkomsten. Het…

Elementen van dans inbrengen binnen de revalidatie

Binnen de revalidatie is er interesse ontstaan naar nieuwe interventie vormen. Het inzetten van elementen van dans staat nu sterk in de belangstelling. Er is divers onderzoek dat laat zien dat dansinterventies een positief effect hebben op het fysieke functioneren (kracht, uithoudingsvermogen, balans) en het cognitief/emotionele functioneren. Dit is aangetoond bij diverse patiënten populaties, waaronder…